Artykuły

Było już słuchowisko radiowe i komiks, a teraz o Łukaszu Cieplińskim powstanie spektakl. Premiera 27 maja w Teatrze im. Wandy Siemaszkowej.

Oficer służby stałej Wojska Polskiego, żołnierz Organizacji Orła Białego, ZWZ-AK oraz NIE i DSZ, prezes IV Komendy Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość", uczestnik kampanii wrześniowej - komu niewiele to mówi, powinien koniecznie wybrać się na monodram o znamiennym tytule: "O nim zapomnieć nie wolno. Rzecz o Łukaszu Cieplińskim", który wkrótce będzie można zobaczyć na deskach rzeszowskiego teatru dramatycznego.

Rzeszowski Instytut Pamięci Narodowej stara się na wszelkie sposoby przybliżyć młodym ludziom sylwetkę regionalnego bohatera. Najpierw wydał komiks o Cieplińskim, teraz wpadł na pomysł, aby opowiedzieć o nim z teatralnej sceny. - Miałem zamiar przygotować spektakl o Witoldzie Pileckim, oskarżonym o wywiad na rzecz obcego mocarstwa, skazanym przez Sąd Wojskowy na karę śmierci. Ale IPN wyszedł z pomysłem spektaklu poświęconego Cieplińskiemu. Oczywiście zgodziłem się, chciałem, aby w ramach teatralnej sceny edukacyjnej pojawiła się sztuka o takiej tematyce, chodziło bowiem o oddanie symbolicznego hołdu wszystkim patriotom zamordowanym przez UB po wojnie - mówi Przemysław Tejkowski, dyrektor Teatru im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie.

Monodram przygotował Sławomir Gaudyn w oparciu o materiały archiwalne udostępnione przez IPN. Jest on także reżyserem tego spektaklu.

- To spektakl multimedialny, którego akcja toczyć się będzie w dwóch planach. Integralną częścią przedstawienia będą zdjęcia filmowe przedstawiające sceny przesłuchań Cieplińskiego. Na scenie pokazana zostanie samotność skazańca w celi śmierci, pojawią się pisane przez Cieplińskiego grypsy i fragmenty poezji AK-owskiej - opowiada Tejkowski. - Spektakl nie ma być dokumentem przedstawiającym suche fakty z biografii, chodzi raczej o pokazanie klimatu celi śmierci i dramatu człowieka i patrioty - dodaje.

- Choć spektakl powstał w ramach oferty edukacyjnej teatru, to jest przeznaczony dla wszystkich, nie tylko młodych widzów - mówią twórcy spektaklu, mając nadzieję, że monodramem zainteresują się nie tylko szkoły.

W roli Cieplińskiego zobaczymy Pawła Gładysia. Scenografię do spektaklu stworzył Grzegorz Janiszewski, a muzykę skomponował Jarosław Babula.

Spektakl to wspólna produkcja Teatru im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie, Instytutu Pamięci Narodowej Oddziału w Rzeszowie oraz NSZZ "Solidarność" Regionu Rzeszowskiego.

Zapomniane wielkie czyny

Podpułkownik Łukasz Ciepliński ps. "Pług" tworzył konspirację na terenie Rzeszowszczyzny. Pełnił funkcję komendanta obwodu ZWZ Rzeszów, a następnie od kwietnia 1941 r. był komendantem Inspektoratu Rejonowego ZWZ-AK Rzeszów. Dzięki pracy Cieplińskiego i jego podwładnych Inspektorat Rzeszowski AK przekazał na Zachód cenne informacje wywiadowcze, m.in. raporty o próbach z bronią V-1 i V-2 i tajnej kwaterze Adolfa Hitlera w tunelu kolejowym we wsi Stępina. Ciepliński zorganizował struktury wywiadu i kontrwywiadu, które zlikwidowały kilkuset konfidentów gestapo. Wobec nakazu radzieckiego komendanta wojskowego o złożeniu broni przez AK zdecydował o przejściu do konspiracji. Był przeciwny ujawnianiu się żołnierzy AK i wstępowaniu do Ludowego Wojska Polskiego. Aresztowany w 1947 r. przez UB, spędził 30 miesięcy w więzieniu, był poddawany okrutnym torturom, wreszcie po pokazowym procesie został skazany na pięciokrotną karę śmierci. Został zabity strzałem w tył głowy. Popadł w zapomnienie, bo przez wiele lat, w czasach komunizmu, nie można było o nim mówić.