Droga Baduszkowa
- Czasem porównuję ją z Franciszką Cegielską, byłą prezydent Gdyni. Skąd biorą się takie kobiety, skąd czerpią siłę? Dlaczego Baduszkowa po przyjeździe do Gdańska tak strasznie parła do powstania teatru? Pamiętajmy, że to były ciężkie czasy, bo pojawiła się tu w 1957 r. Odpowiedzi na te pytania szukałam u ludzi, którzy mogliby opisać wszystkie etapy jej kariery - mówi Joanna Cichocka-Gula, autorka filmu "Moja droga Ja".
Czasem porównuję ją z Cegielską, byłą prezydent Gdyni. Skąd biorą się takie kobiety, skąd czerpią siłę? Moi rozmówcy opowiadają o różnych obliczach Baduszkowej [na zdjęciu]. Bywała przewrotna i okrutna, ale potrafiła przeprosić - mówi Joanna Cichocka-Gula z TVP Gdańsk, reżyserka filmu "Moja droga Ja".
KATARZYNA FRYC: Dokument o Danucie Baduszkowej, legendzie Teatru Muzycznego w Gdyni, to twój pomysł?
Joanna Cichocka-Gula: Raczej telewizji. Wiele osób nie wie o niej nic, a tym, którym jest znana, kojarzy się wyłącznie z gdyńskim teatrem. Po trzydziestu latach od jej śmierci trudno powiedzieć coś nowego o osobie instytucji. W dodatku Baduszkowa zapisała się poprzez działalność ulotną, jaką jest teatr. Mało jest archiwalnych zapisów jej spektakli. Szczyt jej kariery to lata sześćdziesiąte i siedemdziesiąte.
Co interesowało cię szczególnie w tej postaci?
- Źródło jej determinacji. Czasem porównuję ją z Franciszką Cegielską, byłą prezydent Gdyni. Skąd biorą się takie kobiety, skąd czerpią siłę? Dlaczego Baduszkowa po przyjeździe do Gdańska tak strasznie parła do powstania teatru? Pamiętajmy, że to były ciężkie czasy, bo pojawiła się tu w 1957 r. Odpowiedzi na te pytania szukałam u ludzi, którzy mogliby opisać wszystkie etapy jej kariery. Opowiadają o różnych obliczach Baduszkowej. Bywała przewrotna i okrutna, ale potrafiła przeprosić. Ale powtarzają, że wszystko, co robiła, wynikało z miłości do teatru i aktorów. Moja praca nad tym filmem to archeologia. Odgrzebywanie wspomnień, by był to film bardziej o człowieku niż o reżyserze i dyrektorze. Interesowała mnie Baduszkowa jako kobieta. Dowiadywałam się rzeczy kontrowersyjnych, dotykających jej charakteru i osobowości. Na początku nie miałam własnego zdania o niej, zamierzałam być obiektywna. Nie chciałam określać, czy ją lubię, czy nie. Dochodziły do mnie opowieści o silnej, ale niezbyt przyjemnej osobie. Sama znam kilka kobiet, które funkcjonują dzięki sile charakteru i charyzmie, dlatego z czasem zaczęłam przyglądać się Baduszkowej życzliwie. Głębiej wchodzić w jej życie, lepiej rozumieć jej motywację. Zaczęłam ją lubić. A przede wszystkim szanować. Dziś trudno zrozumieć skalę tego, co dokonała i jej pionierstwo.
Twój dokument wykracza daleko poza trójmiejską perspektywę.
- Jeździłam z kamerą po całej Polsce. Rozmawiałam z Barbarą Ptak, jednym z najlepszych kostiumologów w Polsce, Bogusławem Kaczyńskim, Przemysławem Śliwą, choreografem spektakli Baduszkowej i wieloma innymi osobami. W ich relacjach postać Baduszkowej robi się wielowymiarowa. Wszyscy podkreślają, że Baduszkowa była pionierem, o którym jednak przez lata zapomnieliśmy. Tak wygląda to z perspektywy Warszawy, gdzie wydaje się, że polski teatr muzyczny sprowadza się do Romy i Buffo. Tymczasem to w Gdyni Baduszkowa dała podwaliny do rozwoju naszych scen musicalowych.
Film pokazuje Baduszkową jako kobietę z krwi i kości, która lubiła mężczyzn i alkohol, dobrze żyła z władzą.
- Dowiadujemy się o jej trzech mężach, o tym, że alkohol był na stałe wpisany w teatralny krajobraz tamtych lat. Wtedy nie tylko pracowało się, ale też żyło w teatrze. Baduszkowa była kolorowa, ale miała w sobie dużą dyscyplinę.
Bogusław Kaczyński mówi o niej jako o świetnym teatralnym rzemieślniku.
- Wszyscy to podkreślają: była amatorem, ale potem skończyła studia reżyserskie i uczyła się od najlepszych. W teatrze w Katowicach była asystentką Gustawa Holoubka. Umiała korzystać z mistrzowskich wzorców.
Premiera filmu "Moja droga Ja" Joanny Cichockiej-Guli odbędzie się w środę o godz. 18 w Teatrze Muzycznym w Gdyni (wstęp wolny). W TVP Gdańsk zostanie pokazany w sobotę o godz. 18.30.
