Artykuły

Od dziś w księgarniach "Przemoc wielka i mała", zbiór historycznych publikacji Bohdana Korzeniewskiego, ważne przypomnienie politycznych i artystycznych dziejów teatru polskiego, a także samego autora, jednej z najwybitniejszych postaci polskiej kultury XX w.

Z tej okazji w Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego odbędzie się dziś wieczór promocyjny z udziałem redaktora tomu prof. Anny Kuligowskiej-Korzeniewskiej. Będzie też mowa o drugiej książce wydanej ostatnio przez Instytut - zbiorze tekstów Zbigniewa Raszewskiego "Spacerek w Labiryncie. O teatrze polskim po 1958 roku". Spotkanie będzie jednym z punktów programu odbywających się dziś obchodów piątej rocznicy założenia Instytutu Teatralnego.

Książka "Przemoc wielka i mała" ukazuje niezłomną postawę Bohdana Korzeniewskiego widoczną zwłaszcza w jego tekstach drukowanych w prasie podziemnej. Najważniejszym tematem jest tu sprawa konfliktu środowiska teatralnego z komunistyczną władzą po wprowadzeniu stanu wojennego. W tomie znalazło się więc m.in. słynne przemówienie Korzeniewskiego na spotkaniu środowiska teatralnego z wicepremierem Mieczysławem F. Rakowskim w październiku 1982 r., w którym opowiedział się po stronie bojkotujących radio i telewizję aktorów. Tytuł zbioru - "Przemoc wielka i mała" - zaczerpnięto z publikacji w podziemnym "Nowym Zapisie", która była gwałtowną reakcją Korzeniewskiego na wprowadzenie stanu wojennego. - Książka ta brzmi dziś jak wielki głos wolności. Jest w dużym stopniu utopijna, bo autor stawiał w niej teatrowi najwyższe wymagania moralne i artystyczne wspierania Polaków w ich dążeniu do wolności. Żądał poważnego traktowania sztuki w imię celów wyższych. Na pewno nie pogodziłby się z dzisiejszą komercjalizacją teatru - uważa prof. Kuligowska-Korzeniewska.

Bohdan Korzeniewski, historyk i krytyk teatralny, współtwórca polskiej teatrologii, reżyser i w latach powojennych pedagog warszawskiej PWST, był pod wieloma względami postacią wyjątkową w polskiej kulturze, jako hołdujący oświeceniowym ideałom wybitny znawca kultury francuskiej i wielbiciel twórczości Moliera, którego dramaty przekładał i wielokrotnie wystawiał. Był autorem licznych szkiców o teatrze zebranych m.in. w tomie "O wolność pioruna... w teatrze" (1973). W czasie okupacji, będąc członkiem Polski Podziemnej, przeciwdziałał przypadkom kolaboracji warszawskich aktorów z hitlerowcami. - Ze względu na niezłomną okupacyjną postawę Korzeniewski po wprowadzeniu stanu wojennego stał się dla środowiska "Solidarności" autorytetem - przypomina prof. Kuligowska. Do tematu kolaboracji w środowisku aktorskim wrócił w latach 80. w podziemnej "Sławie i infamii", wywiadzie-rzece udzielonym Małgorzacie Szejnert, którym wywołał liczne polemiki w prasie oficjalnej.

Teraz Małgorzata Szejnert, reportażystka, napisała do "Przemocy wielkiej i małej" słowo wstępne.

Godz. 17, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Aleje Ujazdowskie 6.

Anna S. Dębowska

Urodziny Instytutu

Dziś piąte urodziny Instytutu Teatralnego. Uroczystość rozpocznie się o godz. 17 powołaniem Rady Artystycznej, w której skład wejdą Izabella Cywińska, prof. Anna Kuligowska-Korzeniewska, Waldemar Dąbrowski, Dariusz Kosiński. Następnie Instytut zaprasza na promocję dwóch książek - "Spacerek w labiryncie" Zbigniewa Raszewskiego oraz "Przemoc wielka i mała" Bohdana Korzeniewskiego. Odbędzie się także dyskusja o Instytucie, a na koniec wieczoru o godz. 19 usłyszymy koncert perskiej poezji mistycznej Dżalaloddina Rumiego. Instytut Teatralny, Al. Ujazdowskie 6.

sw