Złote Wancki '08
Na Górnym Śląsku co roku przyznawane są Złote Maski za najlepsze przedsięwzięcia teatralne minionego roku. Po ostatniej gali w Teatrze Muzycznym w Gliwicach, która sama w sobie okazała się gigantycznym pawiem, zastanawialiśmy się w gronie przyjaciół nad analogiczną [do Złotych Malin - red.] antynagrodą. Słowem: tak jak amerykańskie Oscary mają swoje Maliny, tak śląskie Złote Maski powinny mieć jakąś przeciwwagę - postuluje Michał Smolorz w Gazecie Wyborczej - Katowice.
W Ameryce każdego roku Akademia Filmowa rozdaje Oscary, a dzień wcześniej krytycy filmowi uroczyście przyznają Złote Maliny za najgorsze, najbardziej szmirowate przedsięwzięcia filmowe roku. Oczywiście po Maliny rzadko kto przychodzi, ale podobno kilka razy zdarzyło się, że laureat zgłosił się po odbiór statuetki.
Na Górnym Śląsku co roku przyznawane są Złote Maski za najlepsze przedsięwzięcia teatralne minionego roku. Po ostatniej gali w Teatrze Muzycznym w Gliwicach, która sama w sobie okazała się gigantycznym pawiem, o czym szerzej pisałem dwa tygodnie temu, zastanawialiśmy się w gronie przyjaciół nad analogiczną antynagrodą. Słowem: tak jak amerykańskie Oscary mają swoje Maliny, tak śląskie Złote Maski powinny mieć jakąś przeciwwagę.
Za czasów Szekspira i Moliera, a choćby i Wyspiańskiego, widz w teatrze miał daleko więcej uprawnień niż dziś. Kiedy spektakl mu się nie podobał, to po prostu gwizdał. W skrajnych przypadkach aktor, który sknocił rolę, albo reżyser, który sknocił spektakl, byli po prostu obrzucani zgniłymi jajami lub pomidorami. Widowisko było weryfikowane natychmiast, nawet bez udziału napuszonych krytyków. Niestety, współcześnie w teatrze obowiązują normy bez mała świątynne. Gwizdać nie wolno, nawet jeśli spektakl okazał się torturą i do końcowej kurtyny dotrwaliśmy, walcząc ze snem i drętwieniem pośladków. O rzucaniu jajec i tomatów w ogóle mowy nie ma, prawdopodobnie dyrektor teatru wezwałby policję i miotacza wyprowadzono by w kajdankach, a potem przez pięć lat ciągano po sądach za zbrodnię naruszenia nietykalności cielesnej artysty.
Każdy spektakl teatralny jest dziś nastawiony na długie burzliwe owacje. Integralną częścią roboty reżyserskiej jest ustawienie bizantyjskiej ceremonii wychodzenia do oklasków, która ma wręcz swoją choreografię: halabardnicy z lewej, koryfeje z prawej, gwiazdy centralnie, pięć kroków do przodu, dwa do tyłu, ukłon w lewą, ukłon w prawą, ukłon w przód, kurtyna w dół, kurtyna w górę, rozchodzimy się gwiaździście, wchodzimy ponownie i dal segno al coda, a najlepiej da capo al fine. Publiczność ma do wyboru wyłącznie oklaski zwykłe, burzliwe owacje albo standing ovation. Żadnych tam pomruków, tupań ani gwizdów, najlepiej, aby zawsze była standing ovation, ostatecznie coś się artystom należy za ciężki trud; nam się nie musi podobać, ale klaskać trzeba, bo się nie znamy.
Dlatego ogłaszam, że w obronie nienaruszalnych praw widzów, którym teatralny terror odmawia praw do wyrażania niezadowolenia, zawiązał się Komitet Założycielski Stowarzyszenia Ochrony Konsumentów Sztuki. Od nowego sezonu teatralnego wyłoniona przezeń kapituła przyznawać będzie antymaski za najgorszy spektakl roku, najgorszą rolę męską i kobiecą oraz w kilku innych kategoriach artystycznych. Ogłoszenie nastąpi zawsze w przeddzień uroczystości wręczenia oficjalnych nagród, czyli 26 marca. Do rozwiązania pozostaje kwestia nazwy dla tej nagrody. Większość Komitetu jest za przyjęciem propozycji zgłoszonej przez panów Roberta Talarczyka i Mirosława Neinerta - Złote Wancki - która znakomicie mieści się w klimacie naszej kultury regionalnej. Ostatecznie o nazwie nagrody zdecydują szerokie konsultacje społeczne.
Ponieważ nagroda ani gremium decyzyjne nie są jeszcze w pełni ukonstytuowane, tytułem próby w tym roku Komitet Założycielski przyznał jedynie Eksperymentalną Złotą Wanckę'08. Otrzymują ją.... panowie Paweł Gabara i Krzysztof Piotrowski z Gliwickiego Teatru Muzycznego za arcymistrzowskie sknocenie uroczystości wręczenia tegorocznych Złotych Masek.
Fanfary ! Standing ovation, please.
