Katowice. Prapremiera "Polterabend" w Śląskim
5 stycznia na dużej scenie Teatru Śląskiego odbędzie się prapremiera "Polterabend" Stanisława Mutza w reżyserii Tadeusza Bradeckiego.
Sztuka "Polterabend" Stanisława Mutza to napisany śląską gwarą poetycki fresk, opowiadający o powikłanej historii Śląska i Ślązaków w minionym stuleciu. Debiutujący w teatrze autor przedstawia modelową Śląską rodzinę, rodzinę niejako ponadczasową, "wieczną", oraz skomplikowane losy i dramatyczne wybory kolejnych, urodzonych i wychowanych w tej rodzinie pokoleń. Rzecz zaczyna się u końca pierwszej wojny światowej, a kończy już po drugiej wojnie, zahaczając po drodze o powstania śląskie, plebiscyt i szerzej przedstawiając lata trzydzieste i czterdzieste zeszłego stulecia.
W "Polterabend" historia Śląska, jakkolwiek burzliwa i dramatyczna, pozostaje jednak jedynie tłem dla indywidualnych dramatów, dla żmudnego procesu kształtowania się złożonej, śląskiej kulturowej tożsamości. Pytanie o tożsamość, o granice kulturowej odrębności, jest podstawowym w sztuce motorem akcji i konfliktów.
Sztuka nie jest "brykiem" z historii, ani nie rości sobie praw do roli wyczerpującego, socjologicznego traktatu. Autor zanurza akcję w swoistym realizmie magicznym": w znojnym, czarnym od węglowego pyłu śląskim dniu codziennym obok chłopionek i hanysów kręcą się wambiyrze i zmory, zaś przyśpieszony rytm industrializacji zderza się z powolnym, odwiecznym rytmem ludowego, wiejskiego bytowania. Polterabend" to próba metaforycznego opisania dwudziestowiecznego dramatu rdzennych Ślązaków: naciskani przez kolejne fale na przemian niemieckiego i polskiego nacjonalizmu, miażdżeni kolejnymi erupcjami totalitarnych ideologii, zmuszeni zostali do zdania okrutnego egzaminu z trwania i z przetrwania. W "Polterabend" śląskość jest jak przeklęty skarb - jest bezcenna, lecz za jej zachowanie płaci się cenę najwyższą.
Stanisław Mutz /Muc/ - (1965), z urodzenia Ślązak, z wykształcenia filolog i plastyk, do roku 1989 wydał trzy zbiory poezji, w latach 90-tych związany z regionalnymi kwartalnikami artystyczno-literackimi, przekłady swoich poematów i esejów (na niemiecki i angielski) publikował w ukazującym się w Austrii kwartalniku "Perspektive". Stypendysta Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w roku 2007, w dziedzinie "twórczość dramaturgiczna".
Na zdjęciu: próba spektaklu.
