Typy śmieszne i żałosne
"Ożenek" w reż. Bogdana Cioska w Teatrze Zagłębia w Sosnowcu. Pisze Henryka Wach-Malicka w Dzienniku Zachodnim.
W tym przedstawieniu, chwała Bogu, nikt nie poprawia autora. Ożenek - zrealizowany w Teatrze Zagłębia w Sosnowcu przez Bogdana Cioska - zachowując obyczajowe tło epoki, zyskuje na widowiskowości. Teatr tradycyjny jest tak samo potrzebny, jak sceniczne eksperymenty i warto o tym przypominać głównie młodym widzom. Zwłaszcza, gdy ma się aktorów, dla których narysowanie mocnych, charakterystycznych postaci nie stanowi problemu. A w Sosnowcu potrafią to wszyscy.
Gogolowski świat zaludniają typy śmieszne i żałosne zarazem. Polowanie na bogaty posag przypomina autentyczne łowy, z podchodzeniem zwierza i kalkulacją celności strzału. Bogdan Ciosek buduje napięcia, zestawiając karykaturalne zachowanie męskich zalotników z realistyczną bezradnością Agafii. W Sosnowcu, inaczej niż zwykło się grać tę postać, obiekt małżeńskiego przetargu nie jest durną maszkarą, tylko piękną dziewczyną, dla której ślub to gwarancja życiowego bezpieczeństwa, ale także nadzieja na prawdziwe uczucie. Ten kontrast, podkreślany grą Marii Bieńkowskiej jako Agafii zmienia konstrukcję postaci Podkolesina, w interpretacji Adama Kopciuszewskiego. Jego tchórzliwa ucieczka spod cerkwi staje się nie tylko manifestem życiowego wygodnictwa, ale i dojmującą krzywdą dla upokorzonej dziewczyny.
Granica między światem kobiet i mężczyzn zaznaczana jest przez cały spektakl. One są normalne (choć śmieszne w oczekiwaniu na swatkę), zwyczajne w reakcjach i zachowaniach. Oni to rząd sztywniaków, mechanicznych pajacyków, napawających się przewagą nad płcią przeciwną. Pogarda wobec kobiet emanuje ze słów, gestów i głupawych uśmiechów. Ten problem wybija się na plan pierwszy, nieco lżejszy (i słusznie) akcent pada natomiast na aspiracje obydwu stron do awansu społecznego.
Nowa premiera Teatru Zagłębia wywołuje często szczery śmiech widowni. Ale to jest śmiech, a nie rechot. Dokładnie tak, jak chciał Gogol, podsuwający nam lustro w chwili, gdy drwimy z innych. Polecam.
