Żenująca ballada podwórkowa
"Wojna matka" w reż. Remigiusza Brzyka w Teatrze im. Jaracza w Łodzi. Ocenia Renata Sas w Expressie Ilustrowanym.
"W zażenowanie i w zakłopotanie wprawili widzów twórcy scenicznego protest songu Wojna matka, który okazał się tandetną balladą podwórkową z finałem wprawiającym w osłupienie. Bertolt Brecht, na którego antywojennym dramacie Matka Courage oparty został zaprezentowany scenariusz, był zdania, że trzeba stanąć obok spraw i zdarzeń, by poczuć ich siłę i grozę.
Remigiusz Brzyk (reżyser) wraz ze Zdzislawem Jaskułą (wspólnie napisali tekst), próbują nas wprowadzić w sam środek życia, w którym, jak mówi żołnierz, dopiero wojna robi porządek. Matka Courage działa na jej tyłach - handluje, spekuluje. Wojna to jej życie i żywioł. Pozna jak traci się najbliższych, ale idzie do przodu... Kolejne obrazy, dopełniane muzyką z różnych krańców świata, każą jej tkwić obok symbolicznego wózka, który każdy musi pchać przez życie od wojny do wojny.
U Brechta w finale niema córka bohaterki głosem bębna budzi uśpione miasto ratując je przed rzezią. Ginie, a jej matka znów ruszy za wojskiem... Tu, w scenerii brunatno-czerwonych ścian jakby przez epoki zalewanych krwią, niemowa nieoczekiwanie zapowiada widowni, że będzie jeszcze jedna scena i wręcza Courage kartki. Przez 15 minut odtwórczyni głównej roli czyta relację dziennikarki, która uratowała się z tragedii w Biesłanie... To nadużycie wobec tego, co poraziło cywilizowany świat. Czy sceniczna wojenna hiena w ten sposób ma być reedukowana? Przecież to łopatologiczny nonsens. Tak dosadne wpisywanie żywej sytuacji w obrazy budowne na użytek sceny jest żerowaniem na wrażliwości i jednocześnie przekreśleniem sensu całego scenicznego przedsięwzięcia. Czyżby realizatorzy nie wierzyli w silę wyrazu swojej inscenizacji?
Czemu wieczną tragedię ludzkości wartą symbolicznego wymiaru i wyrazu sprowadzili do papierowej relacji, choćby najbardziej wstrząsającej i podanej ustami aktorki tak przejmująco wiarygodnej jak Irena Burawska. Nigdy dość mówienia nie zagładzie, ale nie bez znaczenia jest jak to się robi. Same intencje to mało".
