Szarża Stuhra
Mieszczanin szlachcicem to opowieść o człowieku, który chce być tym, kim nie jest. Pana Jourdain mierzi własne mieszczańskie pochodzenie i za wszelką cenę chce uchodzić za szlachcica. A że jest naiwnym i próżnym prostakiem, pozwala sobą manipulować rozmaitym wydrwigroszom (nauczyciele tańca, muzyki, fechtunku i filozofii), robi z siebie błazna, a w końcu zostaje wystrychnięty na dudka.
Był to typowy utwór na zamówienie dworu. Molier, pisząc go, musiał uwzględnić dwa warunki: przeplatać całość śpiewem i tańcem oraz umieścić w tekście pocieszną ceremonię turecką. Obydwu dotrzymał. Spoiwem była postać pana Jourdain. Boy swego czasu prosił o taryfę ulgową dla konstrukcji tej komedii, zalecał, by nie stawiać jej wymagań prawdopodobieństwa, nie dziwić się temu, czego w niej brakuje, a raczej temu „ile weń twórca potrafił włożyć nieśmiertelnych rysów”.
W Teatrze Ludowym w Nowej Hucie Mieszczanina… wyreżyserował Jerzy Stuhr, który jednocześnie zagrał rolę pana Jourdain. Sądząc po efektach, reżyser postanowił maksymalnie uwspółcześnić Molierowskiego bohatera, wyposażyć go w cechy XX-wiecznego prostaka, który sadzi się na wielkopaństwo. Służy temu gestykulacja, sposób zachowania, wyrażania się (charakterystyczne, przeciągane „noo?..”), porozumiewawcze zwracanie się wprost do publiczności. Również prezentowane popisy wokalno-taneczne niewiele mają wspólnego z gustem lub bezguściem XVII-wiecznej sztuki. To raczej kpina ze współczesnej scenicznej szmiry i konwencji. Stuhr, nie wiadomo, czy chcąc za wszelką cenę przekonać do swej koncepcji, czy też z braku zaufania do partnerów, grał wyjątkowo ostro, szarżując od pierwszej do ostatniej sceny, jakby chciał zagłuszyć wszystkich.
W sumie Teatr z Nowej Huty dał ponaddwugodzinny popis błazenady, publiczność ryczała ze śmiechu i ubaw był po pachy. Tyle tylko, że Molier gdzieś się w tym wszystkim zagubił.
