Tarnów. Dzień Szajny
Prace prof. Józefa Szajny oraz jego autorski spektakl "Déballage" [na zdjęciu], można było zobaczyć 28 września w Mościckiej Fundacji Kultury.
Prace prof. Józefa Szajny oraz jego autorski spektakl "Déballage", można było zobaczyć 28 września w Mościckiej Fundacji Kultury.
Prezentację twórczości jednego z najwybitniejszych artystów XX wieku zatytułowano "Dzień Szajny w Tarnowie".
Gdy podczas ostatnich "Dni Tarnowa" prof. Józef Szajna odbierał statuetkę i tytuł "Przyjaciela Tarnowa" (wyróżnienie przyznawane przez prezydenta miasta osobom promującym Tarnów w Polsce i poza jej granicami), uzupełnieniem tego wydarzenia miała być prezentacja spektaklu "Déballage", we wnętrzach Młyna Szancera. Jednak z różnych powodów okazało się to wtedy niemożliwe. Po kilku miesiącach prof. Józef Szajna wraca do Tarnowa, poprzez własne prace oraz ów spektakl.
Szajna, choć urodzony w Rzeszowie, jest związany z Tarnowem. To właśnie tutaj został aresztowany przez gestapo, a w piwnicy przy ulicy Urszulańskiej spędził kilka miesięcy, które dziś określa najlepszą szkołą życia. W czerwcu 1940 roku znalazł się w pierwszym transporcie więźniów do Oświęcimia. Doświadczenia z okupacji i pobyt w obozie koncentracyjnym wpłynęły na charakter jego twórczości.
W 1952 i w 1953 uzyskał na krakowskiej ASP dyplomy w zakresie grafiki i scenografii. Po studiach rozpoczął pracę pedagogiczną na macierzystej uczelni; w roku 1972 został profesorem warszawskiej ASP. Wykłady szły w parze z działalnością zawodową - w latach 1955-63 był scenografem, pełnił również funkcję dyrektora, kierownika artystycznego i reżysera Teatru Ludowego w Nowej Hucie, współpracował z krakowskim Starym Teatrem, i wieloma innymi scenami. W roku 1971 stworzył autorski Teatr-Galerię w warszawskim Centrum Sztuki Studio. Prof. Józef Szajna jest scenografem, reżyserem teatralnym, autorem scenariuszy, malarzem i grafikiem, w jego twórczości często powraca motyw rozrachunku z totalitaryzmem.
W Tarnowie można zobaczyć blisko 50 prac - monumentalne obrazy, rysunki, collage, kompozycje przestrzenne oraz elementy scenografii do spektakli. Zwiedzaniu wystawy towarzyszyć będzie projekcja filmu "Sztuka w niewoli" Włodzimierza Gołaszewskiego, obrazu opartego na wojennych i obozowych wspomnieniach Szajny. Sam artysta mówi, że "życie zamienia w obraz", a jego sztuka jest "uzmysłowieniem tego, co w nas samych wymaga wyzwolenia. Jest też samoobroną przez bezbronnym poddaniem się".
Druga część spotkania z prof. Szajną, to spektakl "Déballage" (Rozpakowanie), w wykonaniu aktorów Teatru im. W. Siemaszkowej w Rzeszowie, którego scenarzystą jest Józef Szajna.
