Artykuły

Teatr Powszechny w Warszawie udostępni online spektakl "Kuroń. Pasja według św. Jacka" w reżyserii Pawła Łysaka. Internetowa premiera spektaklu odbędzie się 4 czerwca 2020 r., czyli w dzień 31. rocznicy pierwszych w historii Polski po II wojnie światowej częściowo wolnych wyborów.

Wybory w 1989 roku określane były przez niektórych jako "zgniły kompromis" Okrągłego Stołu, choć tak naprawdę ówczesne zwycięstwo Solidarności przypieczętowało koniec komunistycznego systemu koordynowanego przez PZPR. W obliczu dzisiejszych sporów o organizację wyborów prezydenckich w dobie epidemii, warto wrócić do nie tak odległej historii oraz przypomnieć przesłanie i dylematy jej głównych bohaterów.

Nagranie spektaklu pochodzącego z aktualnego repertuaru Teatru Powszechnego będzie dostępne w okresie: od 4 czerwca (od godz. 10.00) do 9 czerwca (do godz. 10.00), na kanale YouTube (link pojawi się na stronie internetowej i w mediach społecznościowych Teatru). We wtorek, 9 czerwca, Teatr Powszechny wyemituje ponadto nagranie specjalnej rozmowy reżysera spektaklu, Pawła Łysaka oraz dziennikarza Edwina Bendyka z Danutą Kuroń, działaczką społeczną, działaczką opozycyjną w czasach PRL, wdową po Jacku Kuroniu. Tematami rozmowy będą nie tylko wspomnienia z czasów opozycji w PRL-u, ale także przyszłość kultury oraz działalność Uniwersytetu Powszechnego i Teatru w Teremiskach, które prowadzi Fundacja Edukacyjna Jacka Kuronia.

Informacje o spektaklu

Jacek Kuroń - legendarna postać opozycji i współtwórca polskiej transformacji - zyskuje nowe życie w sztuce Małgorzaty Sikorskiej Miszczuk. Spektakl w reżyserii Pawła Łysaka nie jest jednak hagiografią, ale próbą zmierzenia się z dziedzictwem działacza, którego wpływ na polską politykę i życie publiczne wciąż pozostaje niedoceniony.

"Pasja świętego Jacka" to powieść, która nie została napisana i której brak odczuwalny jest w czasach politycznej niestabilności i konfuzji. Fakty, mity i wspomnienia dotyczące Kuronia zostają zestawione z pytaniem o manipulację słowami i sposobem opowiadania o naszej wspólnej (także całkiem niedawnej) historii. "Kuroń. Pasja według św. Jacka" pozwala nam odbyć wędrówkę po świecie rządzonym przez ideały i zadać pytanie o cenę, którą Jacek Kuroń zapłacił, walcząc o ich zachowanie.

reżyseria: Paweł Łysak

autorka sztuki: Małgorzata Sikorska-Miszczuk

dramaturgia: Paweł Sztarbowski

scenografia: Robert Rumas

kostiumy, reżyseria światła: Agata Skwarczyńska

muzyka: Stefan Węgłowski

układ tańca: Izabela Żak

inspicjentka: Barbara Sadowska

obsada: Aleksandra Bożek (Blondynka), Ewa Skibińska (Ukochana Ojczyzna/Rzeczpospolita Gajka), Grzegorz Artman (Autor), Grzegorz Falkowski (Funkcjonariusz), Michał Jarmicki (Meloman), Oskar Stoczyński (Jacek Kuroń), Kazimierz Wysota (Harcmistrz).

Działania edukacyjne i dostęp online

Zapraszamy do skorzystania z warsztatów online po spektaklu. Zajęcia, skierowane w szczególności do uczniów szkół średnich, skupione będą na zebraniu refleksji po obejrzanym przedstawieniu i krótkich działaniach twórczych związanych z tematyką spektaklu. Zajęcia będą odbywały się przez platformę Zoom.us. Nauczycieli zapraszamy do zapoznania się z zeszytem metodycznym do spektaklu, który zawiera scenariusze lekcji do różnych przedmiotów. Zgłoszenia na warsztaty: n.grzedzinska@powszechny.com. Więcej informacji o działaniach edukacyjnych i zeszyt metodyczny do pobrania: https://www.powszechny.com/warsztaty-do-spektakli-online.html.

W ramach programu "Powszechny online. Teatr minimum" dostęp do spektaklu jest powszechny i darmowy przez ponad pięć dni. Jeśli jednak widzowie chcą dodatkowo wesprzeć artystów i produkcję teatru w czasie, kiedy niemożliwe są pokazy spektakli w siedzibie, Teatr zachęca do odwiedzin na stronie internetowej: https://www.powszechny.com/rezerwacja/termin.html?id=345

Media o spektaklu:

- Z odprysków zdarzeń, szczątków relacji i przeczuć Łysak z Sikorską Miszczuk próbują zbudować pejzaż nieoczywisty raczej teraźniejszości niż bliskiej nawet historii. Za Jackiem Kaczmarskim zapytać "Co się stało z naszą klasą" i dać gorzką odpowiedź. (...). Mamy (...) pytania o cenę, jaką za walkę Kuronia płacili jego bliscy, odmalowany zostaje, by tak rzec, domowy wymiar rewolucji. To chroni całość przed jednoznacznością, pozwala uciec od ocen. Mimo to nasuwają się one same - Kuroń z Powszechnego jawi się jako patron dialogu wszystkich ze wszystkimi, dialogu, który w dzisiejszej Polsce został zerwany i na razie jest nie do odbudowania (Jacek Wakar, "Dziennik. Gazeta Prawna")

- Ci, którzy chodzili do teatru w latach 80., pewnie pamiętają brawa widowni po padających ze sceny słowach typu "Rosja" czy "czerwony". Równie gorąca atmosfera panuje podczas (...) spektaklu Teatru Powszechnego. Tytułowego bohatera krytykują zarówno "prawicowa feministka" - jak się domyślamy, zwolenniczka PiS - jak i fan Balcerowicza. Dla jednych Kuroń (w tej roli wielce obiecujący Oskar Stoczyński) był "komuchem", dla drugich - lewakiem nierozumiejącym wolnorynkowych reform, które wymagają ofiar w postaci bezrobotnych (Marcin Pieszczyk, "Wprost")

- Wyciągnięcie z szafy z etykietą "Powojenna historia Polski" figury Kuronia (...) skutkuje eksplozją całej zawartości. Mamy więc proces, podczas którego prokurator i obrońca przerzucają się faktami z biografii bohatera. Jesteśmy świadkami rujnujących życie rodziny Kuroniów rewizji i aresztowań. Słuchamy monologów narcystyczno- sadystycznej Ojczyzny, dla której poświęcił życie, a także monologu zmarłej żony Gai z niezrealizowaną wizją Polski rządzonej na równi przez kobiety i mężczyzn. Oglądamy też ewolucję autora książki o Kuroniu, który pod wpływem bohatera porzuca negatywny obraz rodaków i zaczyna wierzyć w dialog, szansę budowania mostów i kompromisu. I właśnie to dziedzictwo Kuronia ma być największym zagrożeniem dla dzisiejszej pisowskiej władzy i nadzieją na lepszą przyszłość (Aneta Kyzioł, "Polityka").