Artykuły

Białostocki Teatr Lalek jest jedyną polską instytucją biorącą udział w międzynarodowym projekcie "Connect Up", który ma integrować widzów z różnych grup społecznych. W czteroletnim projekcie uczestniczy 14 partnerów z 10 krajów. Z Jackiem Malinowskim, dyrektorem BTL-u o projektach rozmawia Monika Żmijewska.

Monika Żmijewska: - BTL będzie jako jedyny reprezentował Polskę. Skąd takie wyróżnienie?

Jacek Malinowski, dyrektor Białostockiego Teatru Lalek: - Myślę, że to wynika z naszej pozycji, jaką udało się wypracować i w Polsce, i w Europie. Od lat uczestniczymy w różnych międzynarodowych inicjatywach. Goście przyjeżdżający na nasz festiwal [Międzynarodowy Festiwal Teatrów Lalek dla Dorosłych - red.] widzą, co robimy i jak. Zadziałało też to, że jesteśmy racjonalnym i stabilnym partnerem dla projektu.

Kluczem jest tu młody widz?

- Młody widz, do którego kierujemy spektakle, ale też i hasło projektu: "Connect Up. The Lives of the Others". Rzecz w tym, by dotrzeć do tych, którzy nie odwiedzają teatru - "no visitors". Nas interesują środowiska, którym nie do końca po drodze ze sztuką, a z którego chcemy pozyskiwać widownię. Idea tego projektu zresztą wpisuje się w strategię kulturalną Białegostoku przyjętą na najbliższe lata - by trafiać do tych, którzy nie chodzą do teatru. Np. do młodych ludzi z blokowisk. Kluczem jest więc młody widz-uczestnik z różnych grup społecznych. Ale warto dodać, że projekt skupia nie tylko teatry lalkowe, ale też teatry dramatyczne, uniwersytety, festiwale. W sumie to 14 partnerów z 10 krajów: Austrii, Czech, Niemiec, Norwegii, Portugalii, Słowenii, Węgier, Włoch, Wielkiej Brytanii oraz Polski. Koordynatorem jest zresztą uczelnia - Universitetet I Adger z Norwegii.

Projekt przewidziany jest na cztery lata (2020-23), z olbrzymim wsparciem unijnym w wysokości 2 mln euro. Na czym dokładnie ma polegać - w przypadku BTL?

- Na zorganizowaniu spójnych inicjatyw, które mają przeciwdziałać podziałowi społecznemu i kulturowemu. Będą to m.in. spektakle, które ściągną wykluczonych do teatru, ale też działania edukacyjne, angażujące młodzież w teatr, konkretna praktyczna praca z tymi środowiskami. Na tym samym tematycznym materiale, z którego zrodzi się spektakl, odbywać się będą warsztaty i pokazy warsztatowe z młodzieżą. Powstaną spektakle w naszym teatrze, ale też z udziałem BTL w innych miejscach. Do nas zaprosimy uczestników "Connect Up" z innych państw ze swoimi projektami. W ramach całego projektu powstanie 29 produkcji teatralnych, odbędą się prezentacje na 22 festiwalach. Powstała też już aplikacja, umożliwiająca wymianę wiedzy i doświadczeń. Ale, co istotne, w program projektu wpisane są też studia podyplomowe, w ramach których na wcześniejszym etapie projektu, wykształceni zostaną mediatorzy, osoby będące kimś na kształt łącznika między teatrem czy uczelnią, a środowiskiem "no visitors". Na szkoleniach skorzystają więc również nasi pracownicy.

Wszystkich partnerów projektu łączyć będzie jakiś wspólny temat?

- W każdym kraju problemy z "no visitors" mogą dotyczyć czegoś innego. W przypadku Czech może być to np. mniejszość romska. My z kolei zastanawiamy się, czy nie wyjść do blokowisk, skoro z przeprowadzonych analiz wynika, że udział młodzieży z osiedli w teatrze jest praktycznie zerowy. Ale może w następnym roku zmierzymy się z innym tematem, np. nietolerancją i tym, co się zdarzyło na Marszu Równości. Póki co, ten rok jest szkoleniowy, to czas na znajdowanie tematów, szkolenie, analizy. To projekt wędrujący - teraz spotkaliśmy się w Wiedniu, za chwilę Ljubljana, potem Portugalia.

BTL znalazł się też niedawno w drugim międzynarodowym projekcie - "Let's learn more about scenography!", łączącym reprezentantów Grupy Wyszehradzkiej. Na czym polega ta inicjatywa?

- Wraz z kolegami z Węgier, Słowacji i Czech zrealizujemy wspólny projekt edukacyjny dla młodych adeptów sztuk pięknych i szkół średnich, którzy myślą o scenografii. Finalnie powstanie program edukacyjny, w ramach którego zorganizujemy warsztaty tworzenia scenografii, wykłady artystów o funkcjonalności scenografii w teatrze lalek, wystawy. Efekty pracy uczestników będzie można zobaczyć podczas czterech wystaw, zorganizowanych w każdym z państw partnerskich, w tym także u nas.