Artykuły

Szanowny Panie Prezydencie

Szanowny Panie Premierze

Z niepokojem przypatrując się temu, co dzieje się ostatnio w polskiej kulturze, nie możemy oprzeć się wrażeniu, że jest ona traktowana jak pole walki ideologicznej, a nie przestrzeń swobody twórczej, zaś praktyki dotyczące obsadzania stanowisk powoli zaczynają przypominać czystkę.

4 sierpnia minister kultury i dziedzictwa narodowego Kazimierz Ujazdowski powołał na stanowisko dyrektora naczelnego Teatru Wielkiego - Opery Narodowej Janusza Pietkiewicza, zrywając tym samym współpracę z dotychczasową dyrekcją muzyczną p. Kazimierzem Kordem i artystyczną p. Mariuszem Trelińskim (twórcy ci wcześniej już deklarowali, że z Pietkiewiczem pracować nie będą.) Równocześnie minister wyposażył nowo mianowanego dyrektora w statut, który pozwolił mu zwolnić dotychczasową dyrekcję artystyczną z dnia na dzień, zaledwie w rok po rozpoczęciu przez nich czteroletniej kadencji.

Żeby budować teatr operowy znaczący na mapie Europy, kontrakt dyrektora artystycznego musi brać pod uwagę - minimum - pięcioletni okres jego pracy. To niezbędne ze względu na długoterminowe kontrakty wybitnych artystów, podpisywanie umów z wieloletnim często wyprzedzeniem itd. Jaki sezon artystyczny może przygotować dyrektor nominowany w sierpniu? "Nieoczekiwane zmiany miejsc" spowodują, że polskie instytucje kultury staną się niewiarygodne i nieprzewidywalne dla partnerów zagranicznych.

Głęboko poruszeni formą porozumiewania się władzy z artystami apelujemy do Pana, Panie Prezydencie, by zechciał Pan rozpatrzyć tę sprawę i nie pozwolił na to, by talenty i kompetencje ludzi odpowiedzialnych za prowadzenie najważniejszych dla polskiej kultury instytucji zamieniać na partyjne rozgrywki, a samą kulturę traktować czysto instrumentalnie.

Ostatnie decyzje personalne w Teatrze Wielkim - Operze Narodowej budzą głęboki niepokój i żal. Tym bardziej że ten sezon operowy pod kierownictwem wybitnych artystów, pp. Korda i Trelińskiego, rozbudził nadzieje na przyszłość i wprowadził świeże powietrze do skostniałej i dusznej atmosfery panującej od lat na tej scenie. Teatr dał 11 premier, z czego kilka bardzo znaczących jak: "Wozzeck" w reżyserii Krzysztofa Warlikowskiego czy "La Boheme" w reżyserii Mariusza Trelińskiego, a także "Czarodziejski flet" w reżyserii Achima Freyera, który wzbudził silną dyskusję. Na małej scenie otwarto cykl "Terytoria" skoncentrowany na nowych poszukiwaniach operowych. Rozpoczęła się też obiecująca współpraca z Placido Domingo i Markiem Minkowskim.

Usuniętemu kierownictwu udało się w niezwykle krótkim czasie, poza fascynującymi realizacjami scenicznymi i ambitnym programem, otoczyć się doradcami o niezrównanych kompetencjach i wrażliwości artystycznej, nawiązać współpracę i zbudować szersze środowisko tchnące energią, pomysłami, o niezaściankowych perspektywach i autentycznym umiłowaniu i znawstwie sztuki współczesnej.

Panie Prezydencie! Panie Premierze! Mamy za sobą cale lata niszczenia sztuki i artystów i zmuszania do emigracji największych talentów. Wystarczy. Nie stać nas na dalsze straty.

Zostajemy z wyrazami szacunku.

Anna i Waldemar Braniewscy, Prof. Michał Bristiger, Daniel Cichy, Agnieszka Bartold, Dariusz Błaszczyk, Magdalena Cielecka, Izabela Cywińska, Tomasz Cyz, Dariusz Czaja, Wit Dąbal, Bogusław Deptuła, Małgorzata Dziewulska, Adam Dudek, Ludwik Erhardt, Jan Frycz, Janusz Głowacki, Małgorzata i Marcin Gmysowie, Piotr Gruszczyński , Mariusz Grzegorzek, Aleksandra Gryka, Dominika Grzegdala, Alina i Roman Gutek, Danuta Gwizdalanka, Jan Holoubek, Agnieszka Holland, Maria Janion, Jerzy Janicki, Grzegorz Jarzyna, Dobromiła Jaskot, Izabela Just, Piotr Kamiński, Jan Klata, Maja Kleczewska, Kazimierz Kutz, Prof. Marcin Król, Łukasz Maciejewski, Wojciech Maryański, Jacek Melchior, Prof. Krzysztof Michalski, Kacper Miklaszewski, Krzysztof Meyer, Paweł Mykietyn, Bartosz Okólski, Maja Ostaszewska, Krystyna Parczyk, Roman Pawłowski, Olgierd Pisarenko, Prof. Maria Poprzęcka, Sławomir Sierakowski, Grzegorz Piątkowski, Aleksandra Sikora, Maciej Strzembosz, Ewa Szczecińska, Małgorzata Szczęśniak, Dorota Szczęśniak, Kazimiera Szczuka, Barbara Toruńczyk, Joanna Targoń, Jerzy Trela, Andrzej Wajda i Krystyna Zachwatowicz, Krzysztof Warlikowski, Łukasz Zadrzyński, Anna Zaorska.