Artykuły

Utwory klasyków i kompozytorów współczesnych, prawykonania i klasyka, multimedia wprowadzające jeszcze głębiej w świat muzyki - to wszystko złoży się na 7. Międzynarodowe Dni Henryka Mikołaja Góreckiego w Katowicach.

Wydarzenie pod hasłem ReGeneracje, upamiętniające jednego z najwybitniejszych polskich kompozytorów współczesnych, odbędzie się od 11 listopada do 6 grudnia w Katowicach. Jest organizowane przez Filharmonię Śląską im. H.M. Góreckiego, z którą artysta był związany szczególnym sentymentem.

- Co kryje się pod hasłem ReGeneracje? Po pierwsze - chcemy dotrzeć do różnych generacji, ażeby na widowni była i generacja młoda, i seniorzy. Po drugie - wystąpią zarówno młodzi artyści, nieraz jeszcze uczący się, razem z generacją doświadczonych muzyków. Po trzecie - to generacje artystów i stylów. Będziemy konfrontować ze sobą na scenie muzykę znanych mistrzów: Bacha, Beethovena czy Mozarta, z muzyką współczesną, współczesnych kompozytorów - powiedział dyrektor Filharmonii Śląskiej Adam Wesołowski.

Preludium do Dni H.M. Góreckiego będzie zaplanowany na 11 listopada koncert w katedrze pw. Chrystusa Króla w Katowicach. Chór Filharmonii Śląskiej pod dyrekcją Jarosława Wolanina wykona utwory Antona Brucknera, Edwarda Elgara, a także - po raz pierwszy - "Gloria Patri" Piotra Pudełko.

Kolejne prawykonania zabrzmią podczas koncertu inauguracyjnego 15 listopada w Filharmonii Śląskiej. Śląska Orkiestra Kameralna pod dyrekcją Roberta Kabary i z Aleksandrą Gajecką-Antosiewicz w partiach klawesynu wykona po raz pierwszy utwory Jerzego Kornowicza i Adama Wesołowskiego, a także dzieła Mozarta, Bacha i Mieczysława Weinberga.

Utwory patrona festiwalu zabrzmią m.in. 17 listopada w Filharmonii Śląskiej, a wśród wykonawców tego koncertu będzie też wnuczka mistrza - skrzypaczka Emilia Stańczyk, ale też 11 listopada w kościele pw. św. Tomasza Apostoła w Sosnowcu, 20, 22 i 29 listopada oraz podczas finałowego koncertu 6 grudnia.

Prezentacji części utworów będą towarzyszyć multimedia. "Obraz będzie nas przenosić w różne miejsca, np. w przestrzenie industrialne, inne regiony Polski, jak również w świat wirtualny. Obraz to również live camera - za pomocą 5 kamer będziemy podczas koncertu na żywo pokazywać wnętrze naszych organów. Kryje się tam bardzo skomplikowana mechanika wielkości domu jednorodzinnego i my to pokażemy" - zapowiedział dyrektor Wesołowski.

Doroczny cykl koncertów poświęcony związanemu z Katowicami Henrykowi Mikołajowi Góreckiemu jest organizowany na przełomie listopada i grudnia, kiedy przypadają rocznice jego urodzin i śmierci - 12 listopada mija rocznica śmierci H. M. Góreckiego, a 3 grudnia kompozytor obchodziłby swe urodziny. W tym czasie odbywają się koncerty symfoniczne, kameralne, organowe.

Henryk Mikołaj Górecki urodził się 6 grudnia 1933 r. w Czernicy koło Rybnika. Studiował w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Katowicach (obecna Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego). W 1958 r. zadebiutował na Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Współczesnej "Warszawska Jesień". Po skończonych studiach w 1965 r. związał się z macierzystą uczelnią. Od 1968 r. był jej wykładowcą. W 1975 r. został rektorem tej uczelni; funkcję tę pełnił przez cztery lata.

Do najważniejszych utworów Góreckiego należą m.in.: "Epitafium", "Genesis I-III", "Trzy utwory w dawnym stylu", "Ad Matrem", II Symfonia "Kopernikowska", "Beatus vir", "Koncert na klawesyn i orkiestrę smyczkową", "Miserere", "Totus Tuus", I Kwartet smyczkowy "Już się zmierzcha", II Kwartet smyczkowy "Quasi una fantasia", "Małe requiem dla pewnej Polki" na fortepian i 13 instrumentów.

Światową sławę przyniosła Góreckiemu skomponowana w 1975 r. III Symfonia "Symfonia pieśni żałosnych", jednak dopiero po osiemnastu latach od jej powstania. Stało się to dzięki nagraniu tego utworu przez London Sinfonietta z solistką Dawn Upshaw. Płyta rozeszła się w ponadmilionowym nakładzie na całym świecie, wchodząc do kanonu arcydzieł muzyki symfonicznej XX wieku. Kompozytor został wyróżniony m.in. Orderem św. Grzegorza Wielkiego - najwyższym odznaczeniem papieskim, jakie może otrzymać osoba świecka. W październiku 2010 r. otrzymał najwyższe polskie odznaczenie - Order Orła Białego. Zmarł 12 listopada 2010 r. w Katowicach.