Artykuły

Andrzej Pągowski, Rafał Olbiński czy Roman Kalarus są autorami plakatów dla teatrów w województwie śląskim. Prace tych wybitnych artystów oraz wielu innych znakomitych twórców można podziwiać na wystawie "Plakat teatralny" w Galerii Miasta Ogrodów w Katowicach.

Kilkadziesiąt plakatów, udostępnionych przez trzynaście najważniejszych teatrów naszego regionu, m.in. Teatr Śląski, Teatr Rozrywki, Operę Śląską czy Teatr Zagłębia, przypomina o głośnych premierach oraz o spektaklach, które odniosły sukcesy. Na wystawie są też afisze zapowiadające ważne wydarzenia, m.in. Międzynarodowy Festiwal Sztuki Lalkarskiej w Bielsku-Białej.

- Wystawa pokazuje, nad czym w ostatnich latach pracowały nasze teatry. Po jaką literaturę sięgały, kto reżyserował, przyjeżdżając czasem z daleka, kto miał szczęście zagrać główne role. Po wielkich teatralnych emocjach pozostały plakaty tworzone przez znakomitych twórców. Wyjęliśmy je z teczek i archiwów. Będą żyły raz jeszcze wraz z wami zwiedzającymi wystawę - informuje Ewa Niewiadomska z Polskiego Radia, kuratorka wystawy i przewodnicząca Forum Dyrektorów Teatrów Województwa Śląskiego, które jest jej inicjatorem.

Plakat jest jedną z najciekawszych dziedzin grafiki użytkowej w Polsce. Jego rozwój nastąpił wraz z rozkwitem polskiej szkoły plakatu po 1956 r. Rodzimi artyści odnosili sukcesy w świecie na tym polu, posługując się skrótem myślowym, metaforą, symbolem. Tworzyli je wybitni plastycy, m.in. Henryk Tomaszewski, Jan Lenica, Waldemar Świerzy czy Franciszek Starowieyski.

- Poprosiłam teatry, aby same wybrały po kilka plakatów, które odsyłały do wielkich tytułów. Większość z nich to plakaty z ostatnich dziesięciu lat, choć zdarzają się starsze, jak na przykład ten do "Śladów" w Teatrze Rozrywki, zaprojektowany przez Józefa Szajnę, który był także reżyserem tego spektaklu. Na ekspozycji postanowiłam wszystkie te plakaty przemieszać - mówi Ewa Niewiadomska.

Gościem specjalnym czwartkowego wernisażu wystawy "Plakat teatralny" był Andrzej Pągowski - jeden z najbardziej znanych polskich grafików, autor ponad tysiąca plakatów i pół miliona innych projektów, wychowanek Świerzego. Artysta znany jest także poza granicami Polski. Obecnie wciąż projektuje dla teatrów, a także dla filmów. To on jest autorem plakatów do głośnych dziś tytułów "Boże ciało" oraz "Obywatel Jones".

Na wystawie prezentowana jest jego najnowsza praca [na zdjęciu] do spektaklu "Testosteron" Andrzeja Saramonowicza i w reżyserii autora, który swoją premierę w Teatrze im. Adama Mickiewicza w Częstochowie będzie miał na początku listopada.

Drugi z plakatów Pągowskiego to praca zaprojektowana na potrzeby festiwalu lalek w Bielsku-Białej. - I to by było na tyle, jeśli chodzi o moje projekty dla województwa śląskiego. Naprawdę nie przypominam sobie innych, w tym celu przejrzałem nawet swoje domowe archiwum. Może dlatego, że kiedyś Śląsk był zły, iż Świerzy go opuścił. A ja uczyłem się od Świerzego, może dlatego mnie na Śląsk nie zapraszano - wyjaśniał artysta, który na czwartkowe spotkanie przygotował pokaz swoich plakatów. Ewa Niewiadomska odbyła też z grafikiem interesującą rozmowę.

- Kiedy projektuję plakat dla filmu, to oglądam go po raz pierwszy jako zwykły widz. Potem drugi raz już jako grafik. Z teatrem sprawa wygląda inaczej, dzieło nie jest gotowe. Wtedy pytam reżyserów o to, dlaczego reżyserują dany tytuł, po co. I proszę o opowiedzenie o nim, czasem też teatry przysyłają mi projekty kostiumów, które też pomagają mi w pracy - mówił Pągowski. Dodał też, że często po obejrzeniu spektaklu, do którego zaprojektował plakat, nachodziła go myśl, że jest niedobrze przemyślany i najchętniej zrobiłby to raz jeszcze. - Ale widzom z reguły się moje propozycje podobają - dodaje.

Wystawa potrwa do 8 grudnia.