Artykuły

Rozpoczęliśmy dziewiątą już edycję konkursu na jednoaktówkę po śląsku. Czekamy na krótkie teksty dramatyczne ciekawie opisujące w języku śląskim naszą rzeczywistość - informuje Gazeta Wyborcza - Katowice.

- Na Śląsku dramaty po polsku pisze kilka osób, po śląsku kilkadziesiąt. To fenomen. Tym bardziej, że wiele tych prac, po niewielkiej obróbce, może trafić na profesjonalne sceny - Ingmar Villqist podczas zeszłorocznej gali konkursu.

Konkurs wymyślił dramaturg, historyk sztuki i reżyser Ingmar Villqist [na zdjęciu]. Chciał sprawdzić, czy język śląski, który świetnie sprawdza się w formach kabaretowych, nadaje się do napisania dramatu. Czy możliwe jest za pomocą "ślunskiej godki" wyrażanie emocji, intymnych uczuć, opisywanie trudnej śląskiej historii czy rodzinnych przeżyć. Nikt wcześniej przecież tego nie próbował. Udało się.

WIELE POZYTYWNYCH RECENZJI

- Na Śląsku dramaty po polsku pisze kilka osób, po śląsku kilkadziesiąt. To fenomen. Tym bardziej, że wiele tych prac po niewielkiej obróbce może trafić na profesjonalne sceny- mówił podczas zeszłorocznej gali Ingmar Villqist.

Uczestnicy nadesłali przez te wszystkie lata 300 prac, ukazało się siedem książek z najlepszymi jednoaktówkami (w przygotowaniu ósma) i audiobook z trzema zwycięskimi dramatami z 2013 roku. Dwie jednoaktówki doczekały się realizacji na profesjonalnych scenach teatralnych, a kilkanaście na amatorskich.

Jury w składzie: Ingmar Villqist, Mirosław Neinert, dyrektor Teatru Korez, Robert Talarczyk, dyrektor Teatru Śląskiego, Piotr Zaczkowski, dyrektor Katowice Miasto Ogrodów, oraz Waldemar Szymczyk z Imago Public Relations stara się różnicować tematykę nagrodzonych prac, aby pojawiały się wśród nich zarówno tragedie, jak i komedie.

Od pierwszej edycji w 2011 roku projekt ten cieszy się ogromnym zainteresowaniem. Otrzymał wiele pozytywnych recenzji zarówno w mediach regionalnych, jak i ogólnopolskich. Jednocześnie zdaniem wielu specjalistów sprzyja budowaniu lokalnej tożsamości, popularyzuje i rozwija język śląski.

RZĄD URZĘDUJE W KATOWICACH

Zwycięskie jednoaktówki co roku publikowane są w "Gazecie Wyborczej", na stronie internetowej jednoaktowka.pl oraz w formie książkowej w nakładzie 1000 egzemplarzy. - Niektóre z nich zaczynają w tym momencie swoje drugie życie - teatry profesjonalne i amatorskie podejmują się wystawienia ich na deskach scenicznych. "Krauzy", zwycięską jednoaktówkę z 2018 roku, obejrzało na Facebooku ponad 16 000 osób. Ogólny zasięg posta z tym fragmentem wyniósł ponad 37 000 odbiorców! - mówi Waldemar Szymczyk, współorganizator konkursu i juror.

Autorem "Krauz" jest Łukasz Buszman. Akcja dzieje się w przyszłości, w Rzeczpospolitej Śląskiej. Rząd urzęduje w Katowicach, a Warszawa jest "czarną dziurą na mapie Śląska". Po decyzji Unii Europejskiej, aby likwidować nierentowne miejsca pracy w korporacjach, rząd przygotowuje się do kolejnego protestu "korpoludków" z Warszawy, którzy zamierzają demonstrować na Śląsku. Skąd my to znamy, prawda...? Podczas czytania sztuki w Korezie raz po raz rozlegały się salwy śmiechu (taka przyjazna, beztroska atmosfera panuje zresztą podczas finału co roku).

Drugie miejsce w konkursie zajął Grzegorz Sztoler za przejmujący monodram "Łostatni gebu-rstag", którego bohaterka - starsza kobieta - opowiada o swoim trudnym dzieciństwie, a trzecie - Marcin Melon za komedię "Chop od mojij baby" o Ślązaczce, jej mężach i kochanku. Wszystkie trzy miejsca na podium podczas minionej edycji konkursu zajęli autorzy w przeszłości w nim nagradzani lub wyróżniani (największą rozpoznawalność ma Marcin Melon - autor także książek po śląsku).

AKTORSKI ODCZYT W TEATRZE KOREZ

I to też jest jeden z efektów tego konkursu - stworzenie środowiska, które co roku aktywnie bierze udział w "rywalizacji" o podium i wyróżnienia, choć oczywiście otwartego na nowych autorów. - Przeważają autorzy, którzy biorą udział w konkursie od kilku lat, jest kilku zawodowców, którzy wydają książki i są już znanymi ludźmi w branży pisarskiej, ale w każdej edycji startuje kilku debiutantów - dodaje Szymczyk.

Udział w konkursie biorą też mieszkańcy spoza województwa. W 2017 roku na przykład pierwsze miejsce na podium zajął mieszkający w Nowym Targu aptekarz Krzysztof Kokot za tekst "9292" podejmujący tematykę II wojny światowej. - Udało nam się przez te lata stworzyć bardzo sympatyczny, ciekawy ruch artystyczny, nie tylko literacki. Ci pisarze się ze sobą spotykają, realizują różne projekty, wymieniają spostrzeżenia na forum internetowym. Co więcej, dostajemy też zgłoszenia z zagranicy: Czech, Słowacji i Niemiec - dodaje Ingmar Villqist.

Trzeba też zauważyć, że w trakcie całej historii konkursu nastąpiła profesjonalizacja języka. - W ciągu kilku pierwszych edycji otrzymywaliśmy np. prace, w których nie było śląskich znaków diakrytycznych. W tej chwili dostajemy przynajmniej po kilka sztuk z profesjonalnym zapisem. Obserwujemy więc pozytywny trend w kierunku ujednolicenia śląszczyzny - podsumowuje Waldemar Szymczyk.

Tegoroczna edycja, podobnie jak w poprzednich latach, zostanie rozszerzona o publikację książkową, aby najlepsze dramaty mogły trafić do szkół, instytucji kultury i innych jednostek. Podczas finału trzy zwycięskie jednoaktówki zostaną zaprezentowane w formie odczytu aktorskiego w Teatrze Korez.

Organizatorami konkursu na jednoaktówkę po śląsku są: agencja Imago PR, Miasto Katowice i "Gazeta Wyborcza Katowice".

***

Konkurs na jednoaktówkę po śląsku

- W konkursie mogą brać udział zarówno amatorzy, jak i osoby zajmujące się pisaniem zawodowo.

- Jednoaktówka to krótka forma dramatyczna, jej maksymalna objętość powinna wynosić 10 stron znormalizowanego maszynopisu. Utwór może dotyczyć różnej tematyki, ale musi być napisany po śląsku. Termin nadsyłania prac to 18 listopada.

- Zgłoszenie konkursowe wraz z wymaganymi zgodami należy przesłać e-mailem na adres: jednoaktowka@imagopr.pl lub pocztą na adres: Imago Public Relations, ul. Dworska 1, 40-584 Katowice (decyduje data stempla pocztowego).

- Laureaci konkursu otrzymają: 1000 zł brutto za I miejsce, 500 zł za II, 300 zł za III oraz drobne nagrody rzeczowe.

- Ogłoszenie wyników nastąpi 13 grudnia o godz. 19 w Teatrze Korez w Katowicach. Wstęp na finał jest wolny.

- Regulamin konkursu można znaleźć na stronach: www.katowice. wyborcza.pl oraz www. jednoaktowka.pl.