Teatr Aktora:
"Pan Brotonneau", komedia w 3 aktach R. de Flersa i G. A. de Caillavete; reżyseria Stefana Jaracza.
Być może, kiedyś postać pana Brotonneau była w całości rzewna i wzruszająca. Kiedyś był to "szary człowiek". uczciwy, wierny, pracowity i dobry nieskazitelnie. Mamy prawo przypuszczać, że dwaj znakomici komediopisarze francuscy dali swemu bohaterowi tylko jedną cechę ujemną, to jest zbytnią słabość charakteru. która nietylko jemu łamie życie ale i młodziutkiej Ludwice Gervais. Dziś inaczej patrzałem na tego biednego pana Brotonneau. To nie mizerny urzędniczyna bez prawa do własnego szczęścia, to świetny fachowiec, głowa wielkiego domu bankowego. To on prowadzi wszystkie interesy i spekulacje braci Herrer. Krótka nawet nieobecność pana Brotonneau w biurze wywołuje zamęt. To nie Akakij Akakiewicz z Gogola. Ten zahukany mały cztowieczek decyduje o udziale w pożyczce japońskiej, na nim opiera się cały mechanizm banku, od niego zalety każda większa spekulacja. Pan Brotonneau, to człowiek władzy. Poświęca pannę Ludwikę Gervais może nietyle przez słabość charakteru lecz raczej dla siły swych upodobań fachowych. Lat temu kilkanaście, mniej zwracaliśmy uwagi na tę stronę życia bohatera świetnej komedii francuskiej. Praca w banku była przyjmowana na kredyt, jako dowód szarości egzystencji. Dziś skłonni jesteśmy przypuścić, że romans z panną Gervais byt przeszkodą w jego pra-cy bankowca, że w rezultacie lepiej mu się pracowało z jędzą Teresą. Pan Brotonneau mniej nas wzrusza a zaczyna troszkę irytować. Ten wierny sługa dwu geszefciarzy, surowy i wymagający wobec kolegów, to dość antypatyczny i niebezpieczny typ poszukiwacza władzy. Możemy się obawiać że wszystkie jego zalety domowe są w dość ostrym konflikcie z jego pracą w biurze. W domu może okazywać bardzo wiele serca, ale na rozkaz jednego z braci Herrer poczciwy Brotonneau zrujnuje bez cienia litości każdego dłużnika, ba, może sam nawet bywa inicjatorem najbardziej drapieżnych posunięć kapitalistycznych. Gołąbek, który prowadzi wielkie spekulacje, przestaje być gołąbkiem. Ta zmiana w naszem usposobieniu nie oskarża niczem autorów. Komedia jest zbudowana znakomicie. To my staliśmy się zbyt podejrzliwi. Sztuka oparta jest na jednej postaci. Jaracz oddał cały swój wielki talent aktorski panu Brotonneau. Jest to jedna z jego najświetniejszych ról. Jesteśmy świadkami przemian i przeobrażeń człowieka obnażonego przed nami. Studium psychologiczne przeprowadzone jest z precyzją wręcz wyjątkową. Dzielnie sekundowali Jaraczowi znakomity Łuszczewski w roli de Berville'a, Perzanowska świetna jako Teresa Brotonneau, Zarębińska, pełna wdzięku w roli Ludwiki, i Dąbrowska, zabawna w roli starej służącej.
