Podhale w Montowni
Proza Przerwy-Tetmajera ma swoje miejsce w teatrze, ale najczęściej lalkowym. Dlatego ciekawe wydaje się przedsięwzięcie Teatru Montownia z udziałem Doroty Landowskiej, który na gościnnych deskach Powszechnego wystawi) adaptację góralskich gawęd tak, by trafiły do wrażliwości współczesnego widza. Okazuje się, że nie aspekt folklorystyczny jest najważniejszy, lecz etos, stosunek do dobra i zła, a przede wszystkim humor.
Przypowiastki o góralach, diabłach, aniołach i pogańskich siłach mają w sobie mądrość, tolerancję i uśmiech znane z tekstów i programów księdza Tischnera. Głęboka religijność nie wyklucza zabobonności, nie ma też dla hardego ludu innej wartości ponad wolność - tytułową "ślebodę" i honor, którego definicja jest najkrótsza - bo honor to honor.
Młodych wykonawców rozsadza energia i pomysłowość. Każdy gra tu mnóstwo ról - diabły zmieniają się w aniołów, a scena wesela góralskiego z mruczanym a capella polonezem lub bajka o Zwartale Muzykancie śmieszą do łez.
I tu miejsce na przemyślany udział reżysera, który powinien rozwichrzone talenty nieco ująć w karby. Mam zastrzeżenie do reżysera, że zarówno w opracowaniu tekst jak prowadzeniu ról, zgrzeszył nadmiarem, tez umiaru nie ma sztuki, dlatego oceniam "Ślebodę" oczko niżej, niż gdyby poddano ją większej dyscyplinie. Muzyka Krzesimira
Dębskiego wprowadza w komediową materię nutę poważną, powiew egzystencjonalnego niepokoju. Śpiewanie, granie na gęślikach i mówienie gwarą prosiłoby się o trochę korepetycji, profesjonalnego szlifu. Jednak stopień szczerości i zaangażowania wykonawców jest wysoki, że wiele drobiazgów się wybacza. Oby Montownia obroniła integralność, tę swoją "ślebodę". U początku drogi artystycznej warto pamiętać, że do zawodowców nie zawsze trzeba mieć stuprocentowe zaufanie.
