Kieleckie wspomnienia Edwarda Kusztala
Zbiór "Przywrócić pamięć" oświetlający niektóre punkty w życiorysie Edwarda Kusztala czyta się z przyjemnością. Autor ze swadą oprowadza nas po zakamarkach dawnych Kielc i swojego życia - pisze Ewa Gałązka.
Edward Kusztal, absolwent łódzkiej Filmówki, był aktorską gwiazdą Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach. Debiutował na deskach tej sceny w 1968 r. Jego ostatnia rola w tym teatrze to Stary w "Pijanym na cmentarzu" w reż. Piotra Siekluckiego.
W drugą rocznicę śmierci aktora ukazała się książka jego autorstwa zatytułowana "Przywrócić pamięć". Rzecz jest niedokończona. Pracę nad nią przerwała bowiem śmierć autora w 2016 r. Zawarte w książce historie są uzupełnieniem wspomnień autora zebranych w wydanej w 2011 r. książce "Fajerką przez Kielce".
Zbiór "Przywrócić pamięć" składa się z czterech części. W pierwszej zatytułowanej "Zamiast wstępu, czyli groch z kapustą po kielecku" autor przywołuje lata swojej młodości w anegdotycznych niekiedy opowieściach szlakiem strojów noszonych przez kielczan w latach socrealizmu.
Część zatytułowana "Dzieckiem być..." wprowadza nas w świat dziecięcych wspomnień aktora: odpustów, jasełek i procesji na Boże Ciało w parafii pw. Świętego Krzyża, zabaw na mostku i nad brzegami rzeki Silnicy, zabawnych przygód w Szkole Podstawowej nr 6. Autor wspomina też kwesty organizowane na kieleckich cmentarzach kiedy był już aktorem.
Kolejna część zatytułowana "Dorosłym się... stawać" składa się z siedmiu miniatur poświęconych kieleckiemu "Bidulowi" czyli Domowi Dziecka pod wezwaniem św. Tomasza przy ul. Wesołej, dokąd musiała oddać małego Edzia jego mama. Aktor wspomina opiekunów i wychowanków "Bidula", jasełka, strzyżenie krnąbrnych pensjonariuszy na łysą pałę za karę i oczywiście własne perypetie, które mu się w Przytułku - bo i tak był ten przybytek nazywany - przytrafiły. Aktor tworzy pełnokrwiste postaci małych wychowanków.
Na ostatnią część zatytułowaną "Artystą... zostać" składają się trzy szkice. Pierwszy to historia powstania i działalności kieleckiego Teatru Lalki i Aktora "Kubuś", w którym pracowała żona Edwarda Kusztala. Drugi to anegdotycznie opowiedziana historia artystycznej bohemy Kielc. W trzecim ostatnim szkicu autor zawarł anegdoty dotyczące nieetycznych aktorskich zachowań: pychy, chciwości, nadużywania alkoholu, plotkarstwo, donosicielstwo, zazdrość o role, talent, sławę.
Tomik wspomnień wieńczy znaleziony w notesiku Edwarda Kusztala już po jego śmierci wiersz "O tym, co najcenniejsze".
Zbiór "Przywrócić pamięć" oświetlający niektóre punkty w życiorysie Edwarda Kusztala czyta się z przyjemnością. Autor ze swadą oprowadza nas po zakamarkach dawnych Kielc i swojego życia.
---
Edward Kusztal, "Przywrócić pamięć", Wydawnictwo JEDNOŚĆ, Kielce 2018.