Nie jedzcie cukierków!
"Jaś i Małgosia" wg scenar. i w reż. Zbigniewa Lisowskiego w Teatrze Baj Pomorski w Toruniu. Pisze Anita Nowak.
Innego nieco i dużo bardziej atrakcyjnego współcześnie "Jasia i Małgosię" pokazuje nam, stworzony na kanwie bajki braci Grimm, tekst Zbigniewa Lisowskiego. Rzecz zaczyna się niczym lekcja. Bo też edukacja obok dydaktyki jest jednym z celów tego przedstawienia.
Autor zapoznaje dzieci z światem, w którym tworzy, gdzie rodzą się tak bliskie im bajki. Wywołuje klimat otwierający wyobraźnię dzieci na wejście w zaczarowaną rzeczywistość. Sprzyjają temu rozległe interakcje z młodą publicznością, do której obdarzony dużą charyzmą aktor, Mariusz Wójtowicz zwraca się bardzo bezpośrednio, zadając wiele pytań, prosząc o radę czy pomoc. Odnajduje dzieci jeszcze w foyer i przez drzwi szafy, nawiązującej do fasady Baja Pomorskiego, prowadzi na widownię. Ale i tu "Bajka o Jasiu i Małgosi" nie od razu się zaczyna. Najpierw przywoływane są postaci z innych utworów braci Grimm, a do publiczności należy przypisywanie ich określonym tytułom. To rodzaj "uwertury" czy preludium do bajki właściwej.
Zabieg ma na celu nie tyle utrwalenie znanych bohaterów braci Grimm, co stworzenie odpowiedniej aury, pobudzenie dziecięcej wyobraźni, a przede wszystkim poprzez emocjonującą zabawę, porażenie młodych widzów atmosferą teatru, gdzie snują się przecież duchy niezliczonej ilości postaci, które materializowały się na tej scenie i nigdy tak do końca z niej nie zeszły, albowiem ich cienie na zawsze zamieszkały w zakamarkach naszej wyobraźni. Bo pojawiające się postaci wymykają się nie tylko spomiędzy kartek księgozbioru Bajkopisarza, pamięci i wyobraźni dzieci, ale i z kulis teatru
Sporo w tej sztuce umowności i teatru w teatrze. Biblioteka Bajkopisarza odsłania w pewnym momencie scenę planu lalkowego. W chatce Babci rozmawiają Wilk i Czerwony Kapturek. Dziewczynka uporczywie myli kwestie, Wilk podrzuca jej właściwe słowa. Widownia pęka ze śmiechu. To świetna scena także dzięki ciekawie prowadzonym przez Martę Parfieniuk-Białowicz i Andrzeja Korkuza lalkom. Pojawia się też teatr cieni, a scena obrotowa zamienia zacisze pracowni pisarza w urzekający Jasia świat kabaretu, gdzie dominuje bardzo niebajkowa Baba Jaga, w którą brawurowo wciela się Grażyna Rutkowska-Kusa. No i kusi chłopca niczym Królowa Śniegu Kaja. Tyle, że odłamek szkła zastępuje tu zatruwający duszę cukierek, symbol pułapek, jakie życie zastawia na dzieci.
Znakomicie prezentują się w scenach kabaretowych Edyta Łukaszewicz-Lisowska i Edyta Soboczyńska jako Kotki. A także wplątany w świat kabaretu Czerwony Kapturek, a więc tym razem Marta Parfieniuk- Białowicz w planie żywym.
Ciekawie postać Małgosi prowadzi Dominika Miękus. Niesamowita zwłaszcza w scenie kuszenia jej cukierkiem. Dobrze partneruje jej Krzysztof Parda jako Jaś. I znowu znakomicie sprawdza się na scenie, tym razem w roli Wujka Mietka, uwielbiany przez publiczność Baja kierownik muzyczny tego teatru Krzysztof Zaremba.
Ogromną rolę w przedstawieniu odgrywa muzyka Piotra Klimka. Przydająca rytmu piosenkom Wojciecha Szelachowskiego i wyznaczająca go układom choreograficznym Jacka Gębury. Jej walory brzmieniowe nie dotyczą tylko elementów musicalowych, ale i narracyjnych. Delikatnymi, nastrojowymi tonami wprowadza widzów w klimat świata scenicznego. W momentach zagrożenia bywa ostra, brzmi ostrzegawczo, a w sytuacjach komicznych - groteskowo. Zawsze zapowiada klimat i rytm, w jakim potoczą się zdarzenia.
Cudownie baśniowa, bogato nasycona teatralnością formy, scenografia Pavla Hubički jest zarazem bardzo funkcjonalna. Obrotowa scena sprzyja utrzymaniu szybkiego tempa spektaklu, a i symbolizuje dwie strony ludzkiej natury. Odsłaniając alternatywność świata, sugeruje zagrożenia dla ludzkich wyborów. Artyzmu przysparzają też sferze wizualnej oryginalne grafiki Sylwestra Siejny.
Inscenizacja Zbigniewa Lisowskiego porywa nie tylko dzieci.
