100 lat po uzyskaniu praw wyborczych Polki wciąż są dyskryminowane. Spektakl "#jateż"
Na scenie nie zobaczymy zawodowych aktorek. Przedstawienie pt. "#jateż", które będzie można obejrzeć w sobotę w Galerii Labirynt, stworzyły aktywistki, społeczniczki i performerki, które w ten sposób chcą poruszać trudne tematy społecznego wykluczenia i dyskryminacji.
- Skupiamy się głównie na przemocy dotyczącej kobiet w przestrzeni publicznej. Są to zarówno historie, których w swoim życiu doświadczyły twórczynie spektaklu, jak i te sytuacje, które na co dzień spotykają różne inne kobiety - mówi Katarzyna Zabratańska, prezes fundacji Inna i koordynatorka spektaklu.
Wśród poruszonych historii znajdzie się m.in. scena w komunikacji publicznej, gdzie dochodzi do naruszenia cielesności pasażerki. Ta i inne przedstawiane sytuacje wskażą trzech uczestników zdarzeń: ofiarę, sprawcę oraz świadka.
Zmienić bieg wydarzeń
Ostatni z nich pełni w spektaklu bardzo ważną rolę. W pewnym momencie przedstawienie zostanie zatrzymane. Jest to czas, by do jego tworzenia włączyła się widownia. Sztukę moderuje tzw. jokerka. Mówi, że widzowie mogą powiedzieć "stop" i zmienić bieg wydarzeń. W tym celu wprowadza na scenę osoby, które wcześniej tylko oglądały zdarzenia na scenie.
- "#jateż" opowiada o sprawczości. O tym, jak trudno nam zareagować, gdy widzimy, że ktoś jest krzywdzony. Osoby, które mówią "stop", dają sygnał, że na pewne działania nie ma przyzwolenia. Pokazują, że można coś w takiej sytuacji zrobić. Potem zastanawiamy się wspólnie, czy przedstawiona strategia przeciwdziałania dyskryminacji lub opresji się sprawdziła - mówi Zabratańska.
Nad przedstawieniem pracowała grupa Ma(g)daleny Warszawa. Przy tworzeniu spektaklu posługiwała się m.in. koncepcjami stworzonymi przez Augusta Boala. Boal był brazylijskim reżyserem i twórcą metody Teatru Forum. Za dokonania teatralne został nominowany w 2008 r. do Pokojowej Nagrody Nobla. Zainspirowany improwizacyjną stroną teatru, a także pedagogiką uciśnionych Paula Freire, stworzył szerszy nurt teatralny zwany Teatrem Uciśnionych.
Praca z ciałem
- W Teatrze Uciśnionych głos zabierają te osoby, które doświadczają różnego rodzaju dyskryminacji bądź wykluczenia. Żyjemy w społeczeństwie patriarchalnym, gdzie takimi osobami są kobiety. Przy użyciu wypracowanych przez Boala metod mogą one mówić o trudnych tematach: o opresji, przemocy, dyskryminacji, różnych formach wykluczenia - wyjaśnia koordynatorka spektaklu.
Jedno z założeń Teatru Forum stanowi gra osób niebędących zawodowymi aktorami przy jednoczesnym wykorzystaniu znanych narzędzi teatralnych. W pracy nad spektaklem "#jateż" jego twórczynie uczyły się m.in. pracy z ciałem oraz technik uwalniania głosu.
Sztuka stanowi propozycję fundacji Inna na 100-lecie uzyskania przez Polki praw wyborczych. Premiera spektaklu "#jateż" w sobotę o godz. 19 w Galerii Labirynt. Wstęp wolny. Projekt zrealizowano w ramach Stypendium Prezydenta Miasta Lublin.
