Kopciuszek na balu w Kaliszu
Historię Kopciuszka zna cały świat - w różnych wersjach. Najbardziej popularna jest chyba ta, spisana przez braci Grimm. Współczesną wersję napisał francuski dramaturg i reżyser Joël Pommerat, opierając ją na motywach baśni Charles'a Perraulta. Kaliski teatr sięga po rzadko wystawianą wersję - radzieckiego dramatopisarza Jewgienija Szwarca. Premiera 24 lutego - pisze Iwona Torbicka w Kulturze u podstaw.
Znacie, to posłuchajcie: "Pewnemu bogatemu człowiekowi zachorowała żona umiłowana; czując zbliżającą się śmierć, przywołała do siebie córkę jedynaczkę i rzekła do niej: Dziecko ukochane, pamiętaj, bądź pobożna i dobra, a Bóg zawsze przyjdzie ci z pomocą, ja zaś będę patrzyć na ciebie z nieba i czuwać nad tobą. To rzekłszy zamknęła oczy i umarła. Dziewczynka chodziła codziennie na grób matki i płakała, a była wciąż pobożna i dobra. Kiedy nadeszła zima, śnieg okrył mogiłę białą chustą, a kiedy z wiosną spłynął, ojciec sieroty poślubił inną kobietę. Druga żona przywiodła ze sobą dwie córki, o pięknych i gładkich twarzyczkach, lecz za to o sercach czarnych i zazdrosnych. Dla biednej sieroty rozpoczęły się teraz smutne czasy" - tak zaczyna się "Kopciuszek" braci Grimm (tłum. Emilia Bielicka i Marceli Tarnowski). Dlaczego wybrałam ten właśnie fragment? Może dlatego, że Kopciuszek kojarzył mi się zawsze z dziewczynką, która nie radzi sobie ze śmiercią ukochanej matki i nieskończenie długo tkwi w żałobie. Stąd moja słabość do współczesnej wersji "Kopciuszka" autorstwa Joëla Pommerata, który wyreżyserowała w ubiegłym roku Anna Smolar na deskach krakowskiego Starego Teatru. To jedno z niewielu przedstawień dla dzieci, w którym reżyser ma odwagę poruszać temat śmierci i żałoby, co nie znaczy, że rezygnuje z humoru i zaskakujących zwrotów akcji.
Jaki będzie kaliski "Kopciuszek"? O jakich sprawach opowie dzieciom i dorosłym? Dlaczego jego reżyser - Bartosz Zaczykiewicz, postanowił sięgnąć po tekst radzieckiego dramatopisarza Jewgienija Szwarca, obecnie nieczęsto wystawiany w teatrach dramatycznych? Tego dowiemy się już 24 lutego, na spektaklu premierowym. Realizatorzy "Kopciuszka" tak go zapowiadają: "W Bajkowym Królestwie od bardzo, bardzo dawna nie wydarzyło się nic niezwykłego, nad czym bardzo boleje stary Król. Aby zaradzić brakowi czarownych wydarzeń, postanawia zorganizować wielki uroczysty bal, który staje się okazją dla biednego Kopciuszka, aby odmienić swój parszywy los. Kaliski "Kopciuszek" to nie tylko popularna historia biednej sierotki, ale też przezabawna historia tęsknoty za magią i dawnymi zwyczajami". Główne role w spektaklu zagrają nowi aktorzy kaliskiej sceny: Aleksandra Pałka (Kopciuszek) i Maciej Zuchowicz (Książę). Scenografia i kostiumy są dziełem Izy Toroniewicz, muzykę napisała jedna z ciekawszych współczesnych kompozytorek współczesnych - Katarzyna Brochocka, a choreografię tworzy Alexandr Azarkevitch, tancerz, choreograf i reżyser.
Autor kaliskiej wersji "Kopciuszka" - Jewgenij Szwarc napisał ponad 30 baśni, zanim jednak zabrał się za ich pisanie studiował prawo, był w armii rosyjskiej, zajmował się aktorstwem i konferansjerką, był nawet sekretarzem rosyjskiego pisarza i tłumacza Kornieja Czukowskiego, a potem jeszcze dziennikarzem. Baśnie teatralne zaczął pisać po 30-tce, w Polsce zrealizowano m.in. "Baśń o zmarnowanym czasie", "Cień", "Czerwony Kapturek", "Człowiek i cień", "Kopciuszek", "Królowa Śniegu", "Nagi król". W 1989 roku w Teatrze Wielkim w Poznaniu odbyła się premiera opery dziecięcej Krzysztofa Meyera wg. sztuki Szwarca "Klonowi bracia". Swoją najbardziej znaną sztukę - "Smok"- Szwarc napisał w 1944 roku, mając 48 lat. Opowiadała o gniciu ludzkich dusz w systemie totalitarnym i została zdjęta zaraz po premierze, aż do 1962 roku była zakazana. Pisarz nie doczekał jej powrotu na scenę - zmarł w 1958 roku.
**
Teatr im. W. Bogusławskiego w Kaliszu, "Kopciuszek" Jewgienija Szwarca, reż. Bartosz Zaczykiewicz, premiera 24 lutego o godz. 19 (Duża Scena).
