Artykuły

Edmunda Zbigniewa Szaniawskiego - reżysera filmów dokumentalnych, zmarłego w 6 stycznia b.r., wspomina jego przyjaciel z młodości - Witold Sadowy.

Kilka dni temu, przeglądając "kronikę towarzyską" w "Gazecie Stołecznej", znalazłem nekrolog Edmunda Zbigniewa Szaniawskiego, mojego kolegi i przyjaciela z lat młodzieńczych. Odżyły natychmiast wspomnienia i lata naszej młodości. Czterdzieste ubiegłego stulecia. Warszawa wciąż jeszcze była w odbudowie. Ale życie w niej zaczynało się toczyć względnie normalnie. Z Łodzi do Warszawy powrócił radca Filmu Polskiego Aleksander Bądzyński, uroczy starszy pan wraz z żoną Magdaleną. Mieszkali na Nowym Świecie róg Foksal. Na pierwszym piętrze w dwupokojowym mieszkaniu. Prowadzili dom otwarty. Od rana do nocy przewijały się przez ich dom tłumy aktorów, reżyserów, dziennikarzy i literatów. Toczyli długie rozmowy i zawierali przyjaźnie. Tam właśnie poznałem Zbyszka Szaniawskiego, Julitę Atkins, Basię i Zygmunta Broniarków oraz wielu innych ludzi. Latem jeździliśmy nad morze do Sopotu, Jastarni i Juraty. Spotykaliśmy pana Lunia, znakomitego aktora, ulubieńca publiczności Ludwika Sempolińskiego, z którym grałem w "Żołnierzu królowej Madagaskaru" młodego Mąckiego. Był duszą towarzystwa. Znał wszystkich i wszyscy go znali. Balował razem z nami. Dołączali do nas Hanka Bielicka, Jurek Duszyński i Jerzy Stawiński ze swoja żoną Magdą. Rano opalaliśmy się na plaży a wieczorem bankietowaliśmy w Grand Hotelu. Zarabialiśmy nawet niezłe pieniądze. Zbyszek Szaniawski zaczynał wtedy karierę reżysera dokumentalisty. Elegancki, przystojny, znakomicie wychowany i sympatyczny. Praktykę zaczynał w Ośrodku Usług Filmowych i Reklamy Kinowej. Od lat 60-tych pracował jako scenarzysta i reżyser dokumentu w wojskowej Wytwórni Filmów Dokumentalnych "Czołówka". Nakręcił ogromną liczbę krótko- i średnio metrażowych filmów dokumentalnych o różnorodnej tematyce. Nagrodzonych w kraju i zagranicą. Są to między innymi "Dzieje twierdzy Jasna Góra", "Monte Casino", "Order Orła Białego", "Krzyż Virtuti Militari", "Lata więzienne Prymasa Wyszyńskiego", "Stefan Starzyński" oraz liczne filmy z podróży po świecie "Oto Chile", "Nad Amazonką w państwie Inków", "Bagdad", "Nad Eufratem i Tygrysem", "Wybrzeże Oceanu Spokojnego" i "Kalifornia". Był członkiem Stowarzyszenia Filmowców Polskich i ZAIKS-u. Urodził się w patriotycznej rodzinie w roku 1922 w Zabłudowie na Podlasiu. Ukończył gimnazjum im. Zygmunta Augusta w Białymstoku i wyższe studia na Uniwersytecie Warszawskim. W czasie wojny działał w konspiracji. Kiedy w roku 1944 wybuchło Powstanie Warszawskie, jako żołnierz Armii Krajowej walczył w zgrupowaniu "Parasol" a potem "Zośka". Po powstaniu wywieziony do obozu, wrócił do kraju po zakończeniu wojny. Odznaczony Krzyżem Powstańczym, Krzyżem Armii Krajowej i Krzyżem Virituti Militari.

Odszedł 8 stycznia 2018 roku. Miał 95 lat. Był dobrym, szlachetnym i wrażliwym człowiekiem. Na zawsze pozostanie w mojej pamięci. Żegnaj, kochany Zbyszku. Wkrótce do Ciebie dołączę. Hanię przytulam do serca i składam Jej wyrazy najgłębszego współczucia.