Artykuły

Pod hasłem "Chopin i jego świat" przebiega rozpoczęta w piątek tegoroczna edycja Bard Music Festival, zaliczanego do najciekawszych w USA. Według organizatorów wydarzenie nie stara się przyciągać widowni hollywoodzkim gwiazdorstwem, lecz świetnymi wykonawcami.

O imprezie "Chopin and His World" w Bard College w Annandale-on-Hudson (stan Nowy Jork) z uznaniem wypowiadają się czołowe media w USA. "Wall Street Journal" nazywa ją muzycznym wydarzeniem roku, dla "New York Timesa" stanowi "fascynujące odkrywanie głównych kompozytorów muzyki klasycznej", a w opinii "Los Angeles Timesa" jest to najbardziej inspirujący festiwal muzyczny.

- To jest nasz 28. rok i zawsze przedstawiamy jednego kompozytora, jego prace, a dla kontekstu także świat w czasach, kiedy żył. Chopin jest niewątpliwie jednym z najbardziej wpływowych i najważniejszych kompozytorów utrwalonych w zachodniej tradycji. Zarówno w zakresie rozwiązań harmonicznych, innowacji formalnej (jak) i rozwoju muzycznej retoryki należy moim zdaniem wraz z Richardem Wagnerem do najbardziej znaczących i oryginalnych (kompozytorów) XIX wieku - powiedział PAP współzałożyciel festiwalu i jego dyrektor artystyczny Leon Botstein.

Botstein zauważył, że tegoroczna edycja festiwalu jest ważna dla niego pod względem osobistym, bo wychował się w rodzinie o korzeniach polskich i żydowskich, w której Chopin był uważany za symbol tego, co najlepsze w polskiej kulturze.

Festiwal odbędzie się w ciągu dwóch weekendów. Pierwszą część (w dniach 11-13 sierpnia) organizatorzy nazwali "Chopin, fortepian i kultura muzyczna XIX wieku", drugą - "Oryginalność i wpływ" - zaplanowano w dniach 18-20 sierpnia.

Utworom Chopina oraz współczesnych mu kompozytorów i następców towarzyszyć będą prezentowane przed koncertami wykłady, a także panele dyskusyjne poświęcone muzyce oraz kontekstowi politycznemu tamtych czasów.

Na festiwalu wystąpią m.in. pianiści tacy jak Danny Driver, Benjamin Hochman i Brian Zeger. Zagrają też: dwukrotnie nominowany do nagrody Grammy skrzypek Jesse Mills, sopran Amanda Majeski i mezzosopran Tamara Mumford. Jak wskazał Botstein w rozmowie z PAP, festiwal zaprasza głównie młodych wykonawców, którzy nie dorobili się jeszcze tytułu gwiazdy. Muzyka klasyczna to nie Hollywood - dodał.

- Nie staramy się przyciągać widowni słynnymi nazwiskami, lecz świetnymi pianistami. Są wśród nich m.in. Danny Driver z Anglii i Piers Lane z Australii. Chcemy zapraszać nowe "twarze". Mamy także pianistów gotowych wykonywać utwory, których prawdopodobnie nigdy już więcej nie zagrają, np. rzadko prezentowaną "Fantazję na tematy polskie" Chopina czy koncert Friedricha Kalkbrennera. Zapraszamy artystów mających odwagę i wolę uczyć się trudnej muzyki tylko do jednorazowego wykonania - podkreślił Botstein.

Program obejmuje utwory Chopina, w tym "Koncert fortepianowy f-moll op. 21", polonezy, preludia, mazurki i pieśni. Znajdą się tam też kompozycje innych Polaków m.in. Karola Szymanowskiego, Ignacego Paderewskiego i Henryka Wieniawskiego oraz Józefa Elsnera.

Do znaczących wydarzeń w rmaach tegorocznego festiwalu Botstein zaliczył prezentację utworów współczesnych Chopinowi, mniej znanych w USA kompozytorów takich jak Kalkbrenner, Ignaz Moscheles i Karol Kurpiński.

- Przedstawiamy rzadko pokazywane utwory, takie jak "Halka" Stanisława Moniuszki. Mamy też muzykę Ferdinanda Hillera, Sigismunda Thalberga czy Charles'a-Valentina Alkana w sąsiedztwie tak oczywistych twórców jak Franz Liszt, Hector Berlioz, Robert Schumann i Felix Mendelssohn. Chcieliśmy pokazać świat muzyczny Warszawy, zanim Chopin ją opuścił i Paryża z czasów, gdy mieszkał we Francji - wyjaśnił PAP Botstein.

Jak powiedział, Chopin prezentowany jest Bared Music Festival dopiero teraz, bo jego działalność była ograniczona przede wszystkim do utworów na fortepian, a festiwal wcześniej skupiał się na twórcach o szerszym wachlarzu kompozycji.

- Nasza decyzja uzależniona była zarazem od zgromadzenia dobrych ekspertów, a wydaliśmy w Princeton University Press książkę Polki Haliny Goldberg i Jonathana D. Bellmana "Chopin and His World"(Chopin i jego świat - PAP). Zawsze wybieramy kogoś, kto może powiedzieć coś nowego, a nie powtarza znane rzeczy - dodał Botstein, który podczas imprezy będzie dyrygował zespołem American Symphony Orchestra.

W Annandale-on-Hudson wystąpią m.in. śpiewaczki polskiego pochodzenia Katarzyna Sadej (mezzosopran) i Monika Krajewska (również mezzosopran).

- Staramy się, aby podczas naszych festiwali np. amerykańskiej muzyki, utwory prezentowali nie tylko Amerykanie, rosyjskiej nie tylko Rosjanie, włoskiej nie tylko Włosi, a polskiej nie tylko Polacy. Muzyka jest sztuką uniwersalną, przekraczającą granice narodowe - tłumaczył dyrektor festiwalu.

Współorganizatorem "Chopin and His World" jest Instytut Kultury Polskiej w Nowym Jorku.