Artykuły

- W naszej interpretacji każda z postaci widzi siebie jako tę dobrą stronę konfliktu, a wroga jako uosobienie zła - mówi o najnowszej premierze poznańskiego teatru Wielkiego Sjaron Minailo, reżyser spektaklu.

Młody książę Tamino zapuścił się na terytorium Królowej Nocy. Zgubił towarzyszy, a na domiar złego zaatakował go potworny wąż. Ucieka, ale pada bez sił. Z opresji ratują go damy dworu Królowej. Sama Królowa Nocy pojawia się po chwili i prosi Tamino o wydarcie jej córki Paminy z rąk potężnego czarnoksiężnika Sarastro. Zauroczony wizerunkiem Paminy, Tamino zgadza się od razu. Pomóc młodemu księciu ma tytułowy czarodziejski flet. Przyda się podczas prób charakteru i nagłych zwrotów akcji, kiedy przestaje być jasne, kto stoi po stronie dobra, a kto po stronie zła.

Wolfgang Amadeus Mozart skomponował różnorodną muzykę do "Czarodziejskiego fletu" w roku 1791. Premiera dwuaktowej opery odbyła się 30 września tego roku w Wiedniu, zaledwie kilka miesięcy przed śmiercią kompozytora. Libretto napisał jego przyjaciel, literat, aktor i impresario, Emanuel Schikaneder. Za tło posłużyła mu baśń niemieckiego poety Chrisa Wieganda " Lulu, czyli flet czarodziejski". W operze autorom udało się zawrzeć wątki filozoficzne, symbolizm - przez cały czas przewija się tam liczba "trzy" - Trzy Kobiety, Trzej Chłopcy, trzy próby, itd. - oraz nawiązania do wolnomularstwa. Interpretacji jest wiele. Dla jednych to piękna historia o starciu dobra ze złem i dramatycznej miłości, dla innych naiwna bajka. Niemniej "Czarodziejski flet" zdobył wielką popularność i stał się jedną z najchętniej wystawianych oper na świecie.

W "Czarodziejskim flecie" na końcu dobro zwycięża. Jednak dla Sjarona Minailo, reżysera nowej inscenizacji dla Teatru Wielkiego, ostro zarysowany w operze dychotomiczny podział na stronę światła i wcielone zło wcale taki oczywisty nie jest. - W naszej interpretacji każda z postaci widzi siebie jako tę dobrą stronę konfliktu, a wroga jako uosobienie zła - mówi w reżyser w rozmowie z dramaturgiem opery Krystianem Ladą przeprowadzonej dla Teatru Wielkiego. Opera staje się dla niego pretekstem, by opowiedzieć o współczesnym społeczeństwie i obecnej światowej polityce. - Politycy często demonizują swoich przeciwników z myślą o własnym zwycięstwie. Zamiast definiować siebie poprzez własne ideały czy cele, partie polityczne nierzadko konstruują swoje tożsamości wyłącznie poprzez definiowanie negatywne - mówiąc, poniekąd: "Jesteśmy inni niż nasi przeciwnicy polityczni, a to właśnie oni są odpowiedzialni za cały grzech, zło i cierpienie na świecie. Głosujcie zatem na nas". Nie stoi za tym żadna wyższa idea. Wynikiem jest nie tylko polaryzacja polityczna, ale też podzielone społeczeństwo, w którym zwolennicy obu frakcji coraz bardziej się od siebie oddalają i izolują. My wszyscy, jako społeczność, zostajemy wmanipulowani w konflikt demagogów.

Sjaron Minailo to izraelski reżyser i wykonawca operowy. Mieszka w Amsterdamie, jest dyrektorem artystycznym laboratorium eksperymentalnego teatru muzycznego i spektakli operowych Studio Minailo. Wyreżyserował m.in. operę "Medulla" w La Monnaie w Brukseli opartą na albumie islandzkiej wokalistki Björk.

"Czarodziejski flet" w poznańskiej operze został wzbogacony nowymi tekstami mówionymi w języku polskim. W roli Króla Nocy usłyszymy Jerzego Radziwiłowicza. Orkiestra Poznańskiej Opery muzykę Mozarta zagra pod batutą Gabriela Chmury. Kostiumy zaprojektował Minailo wspólnie z Natalią Piątkowską. Dramaturgia - Krystian Lada, scenografia - Douwe Hibma, reżyseria świateł - Maarten Warmerdam, kierownictwo chóru - Mariusz Otto.

Premiera 10 czerwca o godz. 19. Tuż przed nią, o godz. 18 w Sali im. Wojciecha Drabowicza odbędzie się spotkanie z reżyserem. Poprowadzi je Jacek Hawryluk. Kolejne pokazy 11, 13, 17 i 18 czerwca.