Ten gwałtownik Claudel
Ten gwałtownik wyrzuca z siebie postacie, obrazy, gorącą lawę namiętności i poetyckiego słowa. Jest wyzwaniem jeszcze w Polsce nie podjętym - pisała o Claudelu znakomita znawczyni twórczości dramaturga prof. Irena Sławińska z KUL.
W sobotę w Teatrze im. Juliusza Osterwy zobaczymy premierowe przedstawienie "Zamiany" Paula Claudela, w przekładzie Jarosława Iwaszkiewicza. Przedstawienie reżyseruje absolwent Wydziału Aktorskiego i Reżyserii warszawskiej PWST Paweł Wodziński. Ma już na swoim koncie "Woyzecka" Buchnera i "Letników" Gorkiego w warszawskim Teatrze Dramatycznym, "Horsztyńskiego" w Częstochowie, a także trzy jednoaktówki Yeatsa pod wspólnym tytułem "Upadek Cuchulaina" grane na scenie kameralnej Teatru Polskiego.
- Uważam, że ten rodzaj frustracji, na jaką cierpią bohaterowie "Zamiany", jest aktualny także dzisiaj. Gdy patrzę na nasze ulice i domy, na rozchwianie wartości i zasady, na niezdolność do oka-zywania uczuć i autodestrukcję, wydaje mi się, że bohaterowie Claudela mogliby żyć we współczesnej Polsce. Zależy mi, aby przedstawienie miało odniesienia do rzeczywistości, realia zbieżne, a ludzie na scenie i na widowni byli do siebie podobni - mówi reżyser przedstawienia. Paweł Wodziński nie ukrywa, że do podjęcia tego tematu zbliżyła go fascynacja najnowszym kinem brytyjskim, zwłaszcza filmami Mike'a Lee i Kena Loucha.
Pierwszą wersję "Zamiany" Paul Claudel napisał w 1893 roku, pod wpływem pobytu w Ameryce. W 1951 Claudel wrócił do dramatu i wtedy powstała jego druga wersja.
Polska prapremiera "Zamiany", a zarazem najwybitniejsza przedwojenna inscenizacja dramatu Claudela, odbyła się w 1920 roku w warszawskim Teatrze Małym. Przedstawienie reżyserował wówczas Aleksander Węgierko, a na scenie wystąpili: Maja Malicka, Seweryna Broniszówna, Józef Maliszewski i Bogusław Samborski.
W 1954 roku twórczość Claudela przypomniał na scenie Teatr Akademicki KUL. W1977 roku powróciła na scenę "Zamiana", którą na sopockiej scenie gdańskiego Teatru Wybrzeże zrobił Jerzy Kreczmar. W 1980 roku w "Dialogu" ukazał się przekład Jarosława Iwaszkiewicza, a w ślad za nim kolejne sceniczne wersje "Zamiany": w Nowej Hucie, Białymstoku, w warszawskim Teatrze Małym, a także w teatrze telewizji. W lubelskim przedstawieniu rolę Ludwika reżyser powierzył Andrzejowi Golejewskiemu. Tomasza zagra Krzysztof Malinowski, Martę - Jolanta Rychłowska, a Lechy - Teresa Filarska. Premierowe przedstawienie odbędzie się w najbliższą sobotę o godzinie 18.
