Artykuły

25 marca o godzinie 19 w Aulii Politechniki Warszawkiej odbędzie się pokaz wersji koncertowej opery "Kandyd" Leonarda Bernsteina.

Leonard Bernstein (ur. 25.08.1918, zm. 14.10.1990) był teoretykiem muzyki, pianistą, dyrygentem oraz kompozytorem. Jego charakterystyczny styl wyrósł z muzyki typowej dla amerykańskich metropolii. Łączy on w sobie sztukę europejską, żydowską tradycję i jazz Afroamerykanów. Niosące potężną dawkę energii i odznaczające się bogactwem pomysłów melodycznych utwory Bernsteina są jedyne w swoim rodzaju.

Pierwotna - musicalowa wersja Kandyda miała prapremierę w 1957 r. na Broadwayu, a tzw. operowa redakcja, która wykonana będzie na koncertach w Krakowie i Warszawie, światło dzienne ujrzała w 1989 r. Trudno jednoznacznie dokonać określenia gatunkowego tego dzieła. Wielu zastanawia się, czy Kandyd jest musicalem, operetką, czy operą komiczną? Pytanie to wydaje się nieistotne. Przecież słuchając Czarodziejskiego fletu, Hrabiego Ory, Sprzedanej narzeczonej czy Pięknej Heleny nie myślimy w takich kategoriach, a dzieła te wcale nie tak łatwo dają się sklasyfikować gatunkowo. Natomiast dwa z pięciu wymienionych dzieł mają charakter czysto rozrywkowy, pozostałe trzy zaś - w tym również Kandyd - poruszają również tematykę ważną i poważną. Sam kompozytor od czasów prawykonania utworu sugerował termin operetka jako najbardziej odpowiedni. West Side Story i Kandyd wyszły spod pióra tego samego twórcy, lecz pierwszy z nich o wiele bardziej nacechowany został broadwayowskim idiomem. Kandyd jest bliższy klasycznej operetki, dzięki odkrywczemu pięknu, większemu zróżnicowaniu form muzycznych, bardziej złożonemu systemowi powiązań motywów oraz wirtuozowskiemu zastosowaniu aluzji i nawiązań do dawnych stylów muzycznych. Oprócz arii Kunegundy "z klejnotami" Glitter and Be Gay, stanowiącej parodię znanej XIX-wiecznej arii sopranowej w formie walca (Gounod), w utworze znaleźć możemy także zabawny dodekafoniczny pastisz w tercecie Quiet. Podobne skojarzenia wywołują inne fragmenty Kandyda, przywołując w pamięci Carmen Bizeta, Don Carlosa Verdiego czy Opowieści Hoffmana Offenbacha.

Hybrydowy charakter stylu w jakim został napisany Kandyd stanowi przyczynę trudności wynikających przy każdym wykonaniu tego utworu. Niewielu jest śpiewaków, którzy są w stanie sprostać skomplikowanym partiom wokalnym i zadaniom aktorskim. Barwna partytura Bernsteina wymaga najwyższych kwalifikacji ze strony orkiestry jak i dyrygenta. Warto zatem wspomnieć, że błyskotliwe dzieło doczekało się prawykonania w Polsce dopiero w czerwcu bieżącego roku.

II. Idea koncertu

Głównym celem przyświecającym organizatorom jest zaprezentowanie niezwykle ciekawej pozycji repertuarowej, w Polsce praktycznie nieznanej, a jednocześnie stworzenie młodym utalentowanym artystom możliwości zmierzenia się z repertuarem stawiającym najwyższe wymagania pod względem muzycznym. Prezentacja tego interesującego dzieła to również ukłon w kierunku popularyzacji twórczości Leonarda Bernsteina, nad którą zaciążył cień popularności West Side Story.

Dwuaktowa operetka komiczna zaprezentowana zostanie w oryginalnej wersji językowej, w redakcji dla Szkockiej Opery Narodowej (1989). Będzie to półinscenizowane wykonanie koncertowe.

III. Wykonawcy

Orkiestra Akademii Beethovenowskiej

połączone chóry akademickie

soliści (12 osób): artyści młodego pokolenia z Teatru Wielkiego - Opery Narodowej i Warszawskiej Opery Kameralnej oraz studenci Wydziału Wokalnego Akademii Muzycznej im. F. Chopina w Warszawie

Łukasz Borowicz - dyrygent.