Kostium od kreatora
Coraz częściej teatry zapraszają do współpracy znanych projektantów mody. Na afiszu "Kobiety z morza" w Teatrze Dramatycznym widnieje nazwisko Giorgio Armani, spektakl "One" z Komedii firmuje Maciej Zień, do "Don Giovanniego" z Teatru Wielkiego kostiumy zaprojektował Arkadius. Co dzięki kreatorom mody zyskuje teatr? Czy ich nazwiska są jedynie działaniem marketingowym?
Skromny Armani
Robert Wilson, wybitny amerykański twórca, który wystawił w Teatrze Dramatycznym "Kobietę z morza", z Armanim współpracuje od wielu lat. Armani projektuje dla Wilsona kostiumy, a Wilson np. zaaranżował wystawę sukni Armaniego w Solomon R. Guggenheim Museum. Spektakle Wilsona oparte są na ruchu, dźwięku, świetle. Kostium odgrywa tu ważną rolę. Do Teatru Dramatycznego gotowe kostiumy przyjechały na dwa lata. Halina Kępińska, kierownik magazynów kostiumowych, opowiada, że były przesyłane partiami. Wszyscy na nie czekali, zastanawiali się, jak będą wyglądać. - Damskie suknie zrobione są z materiałów lekkich, lejących, w różnorodnych odcieniach morskich. Są skromne, ale wyrafinowane. Mają swoją tajemniczość - opowiada pani Halina.
Dominika Ostałowska, która gra w spektaklu, mówi, że na początku była zaskoczona tym, że są aż tak proste. - Myśleliśmy, że skoro są od Armaniego, to będą bardziej przykuwały wzrok - mówi aktorka. - Ale w trakcie prób okazało się, że są jak dobrze dobrana muzyka. Nie zagłusza, ale pomaga. Podkreśla niemal geometryczne ruchy aktorów.
Ostałowska twierdzi, że nie ma wyraźnej różnicy między kostiumami od kreatora mody, a strojami projektowanymi przez teatralnego specjalistę. - Myślę, że takie kostiumy jak do "Kobiety z morza" mógłby wymyślić kostiumolog. Ale tak naprawdę to zależy od osobowości. Trzeba ogromnej siły charakteru, by powściągnąć wodze fantazji, zgodzić się, by być na drugim planie. Podporządkować swoją wizję wizji reżysera - mówi aktorka.
Wizja, a polskie warunk.
Twórczość Arkadiusa jest drapieżna, pełna rozmachu. Mariusz Treliński wykorzystał ją przy inscenizacji "Don Giovanniego" w Teatrze Wielkim. Podczas prób powstał film dokumentalny "W cieniu Don Giovanniego". Pokazuje, na jakie ustępstwa już od samego początku musi iść projektant.
- To za dużo waży - mówi w filmie, przymierzając suknię z trenem, Monika Cichocka, czyli Donna Anna - Nie będę w tym próbowała, żeby się wywalić i dopiero wtedy pokazać wszystkim, że miałam rację. Krawcowe i projektant pojednawczo zgadzają się, żeby dopasować kostium. Skracają, podwijają, odpruwają.
Projektant musi też dopasować swoje pomysły do warunków teatru. Kostiumem zjaw pojawiających się w "Don Giovannim" była przede wszystkim charakteryzacja: szaro-czarne mazie na całym ciele. - Jak jest 17 osób, to trzeba mieć 17 make-up artists wyłącznie na te postaci - mówił Arkadius. Okazało się, że w Operze może być... jeden charakteryzator na 17 postaci. - Nie ma takiej opcji. Musimy to zmienić. Maski to jest jedyne wyjście - zadecydował Arkadius.
Projektant przyciągnie
To, że kostiumy odgrywają ważną rolę w spektaklu "One" [na zdjęciu scena z przedstawienia] w reżyserii Krzysztofa Zaleskiego w Teatrze Komedia, widać już na plakatach. Stroje są jasne, jakby poszarpane. Zaprojektował je Maciej Zień.
Zień zrobił błyskotliwą karierę w świecie mody. Od kilku lat współpracuje z Komedią. - Rozmawiam z aktorami, reżyserem, jak czują daną postać. Nie mam trudności w proponowaniu kostiumów, bo podobnie pracuję na co dzień. Szyjąc na zamówienie, rozmawiam z klientką, swój projekt dopasowuję do niej - opowiada Zień.
Robi on głównie współczesne kostiumy. Czasem są podobne do ubrań z jego kolekcji. W spektaklu "One" jest to sukienka, którą nosi Beata Ścibakówna. W innej został zmieniony kolor, założyła ją na scenie Małgorzata Kożuchowska.
- Maciek przemycił w kostiumach współczesną modę. Moja postać to prawnik, kobieta sukcesu, która śledzi trendy, chce być na czasie. Maciek ubrał ją m.in. w czarne welurowe spodnie do kolan. To klasyka złamana, z charakterem - ocenia Małgorzata Kożuchowska.
Zień nie ukrywa, że nie zawsze tworzy wszystkie stroje do spektaklu. Wykorzystuje też ubrania, które można znaleźć w popularnych sklepach. Jednak kompozycja - to już jego pomysł.
