Artykuły

Należę do tych, którzy nie widzieli zrealizowanej w formie wielkiego plenerowego widowiska polskiej prapremiery "Księgi Krzysztofa Kolumba" Paula Claudela. Przypomnę: rzecz mia­ła miejsce latem ub. r. na pokładzie "Daru Pomorza", spe­ktakl reżyserowała trójka młodych ludzi - Ryszard Nyczka, Wojciech Starostecki i Artur Hofman pod artystyczną pieczą Andrzeja Wajdy i Krystyny Zachwatowicz, a oglądało go jed­nocześnie dwa tysiące widzów.

Przed prezentacją telewizyjnego zapisu przedstawienia w Te­atrze Dwójki lektor wyraził radość, że w tym wydarzeniu ucze­stniczyć będzie grono znacznie liczniejsze. I była to, jak się zdaje, jedyna satysfakcja związana ze spektaklem. Który zapew­ne w wersji plenerowej miał wiele walorów - na małym ekranie jednak giną one z kretesem.

Najdoskonalszy zespół telewizyjnych realizatorów nie jest w stanie przełożyć na język telewizyjny owego wielkiego planu (łącznie z niebem nad głowami widzów), w którym toczył się żywy spektakl. Luźne scenki w zbliżeniach obnażają to, co w plenerze się gubi - aktorskie słabości, inscenizacyjne brudy. Ba! Plener wymaga od aktorów zupełnie innej formy scenicznego bycia, niż kamera... Sprzecznym wyzwaniom nie podołał nawet Daniel Olbrychski

Zamiast "Księgi Krzysztofa Kolumba" obejrzeliśmy więc coś w rodzaju komiksu, zdolnego pomieścić w dwóch obrazkach odkrycie Ameryki i triumfalne powitanie w Hiszpanii.

Żywe przedstawienie ma być wznowione podczas tegorocz­nych Dni Morza, jeszcze w tym miesiącu. Kto się nie zniechęcił telewizyjną namiastką, może się wybrać do Gdyni i zobaczyć "Księgę" na własne oczy. Po Teatrze Ósmego Dnia i "Colum­bie" mam do telewizyjnych zapisów spektakli stosunek bardziej niż sceptyczny. Kamera jest posłusznym narzędziem - zapisze wszystko. Może jednak warto czasem się zastanowić: po co?