Co nas czeka w teatrach?
Trzy premiery Michała Borczucha, taniec i muzyka na scenach dramatycznych... Wiemy już, co się wydarzy w najważniejszych teatrach Warszawy.
Sporo ma się dziać w TR Warszawa, którego dyrektor Grzegorz Jarzyna przygotuje w nadchodzącym sezonie aż dwie premiery. Pierwszą — Iwonę, księżniczkę Burgunda Witolda Gombrowicza — pokaże 10 października w Moskwie, w koprodukcji z rosyjskim Teatrem Narodów. Nie wiadomo, kiedy odbędzie się polska premiera przedstawienia. Za to na 17 lutego zaplanowana jest premiera Jarzyny inspirowana filmem Idioci Larsa von Triera.
Michał Borczuch przygotuje w TR przedstawienie na motywach cyklu Moja walka Karla Ove Knausgårda, jednego z czołowych pisarzy skandynawskich średniego pokolenia. Ma się ono opierać nie na wiernej adaptacji, ale na zderzeniu fragmentów powieści z prywatnymi doświadczeniami aktorów i widzów. Kolejne przedstawienie zrealizuje w TR Anna Karasińska, autorka jednej z ważniejszych warszawskich premier minionych sezonów — Ewelina płacze. W ramach programu „Debiut TR" Jędrzej Piaskowski, wychowanek warszawskiej Akademii Teatralnej, wystawi tekst Magdy Fertacz o przemocy seksualnej podczas II wojny. Są w nim m.in. historie więźniarek zmuszanych do prostytucji w obozach koncentracyjnych czy postać Iny Benity, aktorki żydowskiego pochodzenia, która związała się z oficerem Wehrmachtu i za „zhańbienie rasy" została uwięziona na Pawiaku. TR będzie też rozwijać program teatru dokumentalnego — to m.in. Kim Lee Michała Szymaniaka i Elżbiety Depty o drag queen z Wietnamu czy Piłkarze Małgorzaty Wdowik i Krzysztofa Szekalskiego.
Skandaliści Jelinek i Frljić
W Powszechnym Maja Kleczewska otworzy sezon polską prapremierą dramatu Elfriede Jelinek Wściekłość. Jednym z wątków sztuki jest zamach na redakcję „Charlie Hebdo". Oliver Frljić, wyrazista postać teatru politycznego z Bałkanów, wyreżyseruje przedstawienie inspirowane Klątwą Stanisława Wyspiańskiego. Poprzednie podejście Frljicia do polskiej klasyki z żydowskimi motywami — Nie-boska komedia w Starym Teatrze — skończyło się protestami prawicy i konserwatywnych krakowskich teatromanów oraz konfliktem z dyrektorem teatru Janem Klatą. Do premiery nie doszło.
Dyrektor Powszechnego Paweł Łysak przygotowuje z kolei spektakl o Jacku Kuroniu. Autorką tekstu jest Małgorzata Sikorska-Miszczuk. Na koniec sezonu premierę w Powszechnym pokaże też węgierski reżyser Arpad Schilling.
Nowy Teatr Krzysztofa Warlikowskiego zapowiada otwarcie na produkcje innych scen. 17 i 18 września pokaże operę Czarodziejska góra Pawła Mykietyna w reż. Andrzeja Chyry, świetnie przyjętą po premierze na festiwalu Malta. Wcześniej do Nowego przyjedzie znany zespół francuskiego ulicznego „nowego cyrku" — Le Vide (2, 3, 9 i 11 września). W ramach pokazów gościnnych Nowy zaprezentuje też Dybuka Teatru Polskiego z Bydgoszczy w reż. Anny Smolar, jedno z najlepszych przedstawień ostatniego sezonu, oraz spektakle tworzonego przez aktorów z zespołem Downa Teatru 21. Prowadząca go Justyna Sobczyk w grudniu wyreżyseruje też przedstawienie z udziałem aktorów Warlikowskiego i swojego zespołu. Michał Zadara szykuje z kolei w Nowym spektakl dla dzieci oparty na Biblii, a Ula Sickle z Brukseli — przedstawienie choreograficzne. W styczniu w Nowym kolejna ważna premiera. Słynny szwedzki reżyser Markus Óhrn wystawi Sonatę widm Augusta Strindberga. Michał Borczuch przygotuje za to spektakl inspirowany twórczością klasyka grozy H.P. Lovecrafta. W planach jest także projekt artysty interdyscyplinarnego Wojtka Ziemilskiego oparty na pracy z głuchymi.
Czy Studio się odrodzi?
Ziemilski pojawi się też w Teatrze Studio, który obiecuje intensywny sezon i próbuje wymyślić się na nowo po ostrym konflikcie wewnętrznym, odejściu dyrektor artystycznej Agnieszki Glińskiej i zwolnieniu kilku kojarzonych z tą sceną aktorów. Nową dyrektor artystyczną - u boku Romana Osadnika, dyrektora naczelnego pozostawionego przez władze miasta na stanowisku pomimo protestów części zespołu — została Natalia Korczakowska. Warszawska publiczność może kojarzyć ją m.in. z ironicznej i pełnej rozmachu Halki w Teatrze Wielkim - Operze Narodowej czy Natana Mędrca z Jerzym Radziwiłowiczem w Teatrze Narodowym. W Studiu Korczakowska szykuje teraz Berlin Alexanderplatz według powieści Alfreda Dóblina.
Również do Studia zawita Michał Borczuch, który przygotuje tu projekt z pogranicza teatru i muzyki. Aktor Jacek Poniedziałek wystawi dramat Cattle Szczepana Orłowskiego, dramaturga m.in. przy Francuzach Krzysztofa Warlikowskiego, a instalację muzyczną przygotować ma pianista Marcin Masecki. Studio zapowiada też cykl słuchowisk, którego kuratorem jest dramaturg teatru Wojciech Zrałek-Kossakowski.
Na drugą połowę sezonu Studio zapowiada premiery Krzysztofa Garbaczewskiego, Agnieszki Olsten oraz choreografa Rafała Dziemidoka. Teatr chce wziąć na sztandary polityczne zaangażowanie i łączyć różne dziedziny sztuki. Projekt na 11 listopada ma tu przygotować Wojtek Klemm.
Teatr poza teatrem
W niezależnym teatrze Komuna Warszawa w listopadzie odbędzie się finał cyklu Mikro Teatr. Z małą formą i wyjątkowo niskim budżetem, zwłaszcza jak na siebie, zmierzy się m.in. Grzegorz Jarzyna. Poza tym swoje mikro-prezentacje pokażą m.in. Anna Karasińska czy debiutujący jako reżyser aktor i performer Romuald Krężel.
Przedstawienia odbywać się będą także poza budynkami teatralnymi. W Centrum Nauki „Kopernik" Anna Smolar wyreżyseruje spektakl Henrietta Lacks o komórkach HeLa, wykorzystywanych w badaniach nowotworów, a pobranych w poł. XX w. od 31-letniej Afroamerykanki z Baltimore bez jej zgody. — To historia o wspaniałości nauki i o ludziach, którzy są gdzieś po drodze — zapowiada Smolar. Koproducentem przedstawienia jest Nowy Teatr. Premiera 2 września.
W galerii Zachęta projekt performatywny przygotowuje Weronika Szczawińska. Wydarzenie towarzyszyć będzie wystawie inspirowanej twórczością pisarza Georgesa Pereca, której kuratorką będzie Jadwiga Sawicka. Otwarcie 10 lutego.
Już 30 września odbędzie się premiera w... praskim zoo. Przypomniana zostanie historia willi Żabińskich — Antoniny i Jana, wieloletniego dyrektora ogrodu zoologicznego, którzy w swoim domu położonym na terenie zoo ukrywali Żydów. Spektakl na podstawie pamiętników Żabińskiej przygotowuje Agnieszka Wąsikowska, studentka reżyserii z łódzkiej filmówki. W obsadzie m.in. Edyta Olszówka, Filip Kosior oraz tancerka i choreografka Helena Ganjalyan.
Nie wszędzie wiadomo, co przyniesie nowy sezon. Niepewny jest los Teatru Ateneum (wciąż nie powołano dyrektora), a także Żydowskiego, któremu grozi utrata dostępu do siedziby; dyrekcja sceny pozostaje w konflikcie z deweloperem, do którego należy gmach przy pl. Grzybowskim.
