Artykuły

Wczoraj w Teatrze Powszechnym odbyła się premiera "Męża i żony" Aleksandra {#au#207}Fredry{/#} - sztuki o której Kazimierz Wyka napisał: "Wszyscy w niej wszystkich zdradzają, a Fredro ani się nie dziwi, ani gorszy, ani pochwala".

Reżyseruje Krzysztof Zaleski, dekoracje zaprojektował Andrzej Przybył, kostiumy - Zofia de Ines. Hrabinę Elwirę gra Krystyna Janda, jej męża Wacława - Ja­nusz Gajos. W roli pokojówki Ju­stysi występuje Joanna Żółko­wska, w postać Alfreda, kochan­ka Elwiry wciela się Piotr Ma­chalica. Kamerdynera gra Gu­staw Lutkiewicz.

Po raz pierwszy wystawiono "Męża i żonę" w 1822 r. we Lwo­wie. Premiera zgorszyła bar­dziej konserwatywnych widzów, ale nikt nie zaprzeczał, że Fredro wiernie opisał obyczaje mi­łosne szlachty (hrabina Elwira chowała pliki listów miłosnych za domowym ołtarzykiem).

Wiele lat później - w 1860 r. sam autor tak pisał o swojej ko­medii: "Pierwsze czasy (po woj­nach napoleońskich) były we Lwowie dla młodzieży, z małym wy­jątkiem wojskowej, dalszym cią­giem życia garnizonowego i obozo­wego - bez troski i umysłowego zajęcia, a przy tym nieco lekkomy­ślnego. 'Maż i żona' jest niezawod­nie refleksem owych czasów".

Później sztukę nazwano "histo­rią o tym, jak małżeństwo się ze sobą nudzi" i zaliczono ją do naj­wybitniejszych utworów kome­diopisarza. {#au#102}Boy{/#} pisał o niej: "Fre­dro zawarł w sztuce prastary mo­rał Erosa, który drwi ze społecznych układów" i "zamieścił w niej zuchwałe drwiny z samej formy małżeństwa".

- Nie mam zamiaru powie­dzieć ani pokazać w tym przed­stawieniu czegoś, czego nie po­wiedział i nie pokazał nikt prze­de mną - mówi reżyser Krzysztof Zaleski. - W dzisiejszym teatrze raczej rozmazuje się rzeczywi­stość. Chcę, za pomocą jak naj­bardziej tradycyjnych środków, skonfrontować cztery aktorskie indywidualności z tekstem Fre­dry. U mnie nawet meble stoją na scenie, tak jak w zamyśle Fredry - dodał reżyser.

Recenzja Wandy Zwinogrodz­kiej w jednym z najbliższych nu­merów "Gazety".