Artykuły

...I wreszcie, jedna z najciekawszych pozycji obecnego sezonu, "Fizycy". Mówi się żartobliwie,że Teatr Drama­tyczny w Warszawie jest teatrem im. Dürrenmatta. Rzeczywiście,teatr ten prawie zawsze pierwszy prezentuje nam (już piątą z kolei) sztuki wybitne­go szwajcarskiego dramaturga. Ko­medii tej, bardzo zgrabnie napisanej, sygnalizującej aktualny problem, Teatr Dramatyczny nadał interesujący kształt sceniczny. Jan Möbius ta nowe osiąg­nięcie wybitnego aktora. Sylwetka zbu­dowana precyzyjnie, konsekwentnie, cienko. Obserwacja gry Świderskiego sprawia widzowi dużą satysfakcję. In­teresując i jest również W. Łuczycka: (doktor Matylda) i dwaj pozostali fi­zycy (E. Fetting, B. Płotnicki). Umie­li wydobyć zamysł autora, przekazać jego sugestie. Reżyseria, scenografia, gra - tworzą jednolitą, konsekwentną całość. Akcja sztuki dzieje się w bo­gatym pensjonacie, a właściwie leczni­cy psychiatrycznej. Dla dobra czytelni­ka, potencjalnego widza, nie będę od­krywać fabuły. Rzecz jednak, oscylując między komedią, sensacją, utajoną groteską, porusza sprawy nader waż­ne: dysproporcja między zdobyczami wiedzy, techniki a poziomem moral­nym społeczeństwa, nauka i skutki jej odkryć, zagadnienie odpowiedzialności uczonych za wykorzystanie ich wyna­lazków, niepokojące perspektywy świa­ta kierowanego przez szaleńców, któ­rym broń do ręki daje nauka i ludzka bierność. Katastrofizm ostatecznego rozstrzygnięcia celowo jest chvba przejaskrawiony. Niemniej problem ten na pewno istnieje- Jest ważki, ak­tualny, powszechny. Wymaga przemy­ślenia przez każdego z nas. Bo jak mówi sam autor (21 punktów w związku z "Fizykami"): To, co dotyczy wszyst­kich ludzi, może być rozwiązane tylko przez wszystkich ludzi. I jeszcze jedno: Dramaturgia może chytrze zmusić widza, aby stanął w obliczu rzeczywisto­ści, ale nie może go zmusić, by sta­wił jej czoło lub zgoła narzucił jej swą wolą.

Sprawy, które się dzieją w teatrze, powinny być więc początkiem, intelek­tualną inspiracją. Konsekwencją dal­szych przemyśleń każdego widza bę­dzie jego postawa wobec konkretnych problemów życia. "Fizycy" Dürrenmatta chcą wzbudzać niepokój. A prze­cież o to chodzi.