Artykuły

Iwo Vedral wyreżyserował "Śmierć komiwojażera" Arthura Millera, osadzając sztukę w lokalnym tu i teraz. Widzów posadził na obrzeżach sceny, na której dzieje nieszczęsnego obwoźnego sprzedawcy w starym stylu przeplatają się z marketingiem w nowym stylu oraz losami pewnej białostockiej rodziny, pokazywanymi na ekranie jako niby-dokumentalny program TV Prawda zatytułowany "Ukryte ja". Prawdy tu ani za grosz, więc tandetna kłamliwość i głupota "filmu" przyjemnie dowartościowują teatr.

Aktorzy na scenie wciąż jeszcze potrafią wydobyć ze sztuki Millera przejmujący ton i obudzić współczucie dla żałosnych nieudaczników, których mitomaństwo spotkało się z okrutnymi prawami rynku (świetna rola występującego gościnnie Dominika Nowaka jako Biffa). Natomiast sfilmowana na użytek mediów niby-historia rodziny z bloko­wiska budzi zażenowanie, że można wymyślić coś tak tandetnego i sprze­dawać telewidzom jako udawany fabularyzowany reportaż. Zarazem łopatologiczna sugestia, że teatr potrafi dotykać prawdy o człowieku, a telewizja kłamie, wydaje się zbyt nachalna i łatwa. Podobnie z reklamą. Bezczelny karierowicz (dobry Rafał Olszewski), nowoczesny "przedstawiciel handlowy", który potrafi wmówić ludziom wszystko i sterować tłumem klientów (w czym twórcy dostrzegli podo­bieństwo do Hitlera) - budzi odrazę, a zarazem wydaje się zbyt prosto wystylizowany przez reżysera na emblemat naszych czasów. Widzowie, którzy w domu na widok "Ukrytego ja" wyłączają telewizor, a słysząc w hiper­markecie informacje o bajecznych promocjach, uciekają jak najdalej, na przedstawieniu zostają złapani w potrzask. To, czego szczerze nie znoszą, nieoczekiwanie zostaje im zafundowane w sporej dawce w teatrze. Z kolei ci, którzy nie żywią wstrętu do TV Prawda i skłonni są słuchać reklamiarzy, mogą nie zauważyć, że losy filmowej rodziny Nowaków różnią się w zasadniczy sposób od losów rodziny Lomanów. Vedral świetnie wsłu­chuje się w puls czasu, testując amerykański dramat sprzed pół wieku, ale chwilami popada w niepokojącą fascynację przeciwnikiem.