Żywe żródło kultury
Animatorzy światowych festiwali teatralnych, historycy sztuki, pisarze przybyli na 100-lecie urodzin Tadeusza Kantora podkreślali aktualność jego przesłania - piszeAdam Ciesielski w tygodniku W sieci.
To nie były zwyczajne urodziny. Tadeusz Kantor (1915-1990) - wybitny malarz, kreator happeningów, a przede wszystkim spektakli Teatru Cricot 2 - przyciągnął teraz pod Wawel osobistości z kraju i zagranicy. W Muzeum Kantora, na wystawach prac jego i jego żony Marii Stangret oprócz rodziny artysty i członków jego zespołu byli m.in. Wiesław Borowski z galerii Foksal, która pierwsza dostrzegła potencjał Kantora, reżyserzy Andrzej Wajda i Andrzej Sapija, legendarny szef festiwalu w Edynburgu Richard Demarco, współtwórczyni sukcesów Cricot 2 we Francji Michelle Kokosowski, włoski impresario Franco Laera. Także niemiecki bankier Karl Gerhard Schmidt, który z Norymbergii wspierał finansowo teatr polskiego maga.
Większość z tych osób znam z moich podróży po świecie z Cricot 2 w latach 1988-1991. Łączy nas fascynacja wciąż żywą sztuką Kantora. O tej fascynacji, która niejednokrotnie zmieniła nasze życie, mówiliśmy na spotkaniu przyjaciół w niezwykłym Domu Tadeusza i Marii Kantorów w Hucisku koło Wieliczki.
Pisarz i teatrolog belgijski Johan de Boose zaintrygowany seansem "Wielopole, Wielopole" obejrzanym w Louvain przyjechał do Krakowa w połowie lat 80., by poznać jego twórcę. Wracał do naszego kraju latami, oglądał kolejne przedstawienia, nauczył się polskiego, tłumaczył prace Kantora, pisze o nim książki. W bardzo osobistym wystąpieniu wspominał kontakty z Kantorem, podkreślał współczesność jego idei.
"Żyjemy w społeczeństwie, w którym wszystko jest skomercjalizowane, technologia stała się nowym bogiem, a mentalność Wielkiego Brata (o którym Orwell pisał już w roku 1948) stała się faktem. Trwają wojny. Jednostka wciąż jest marionetką w rękach rządzących. Pieniądze są wszystkim. Katastrofa nigdy nie jest daleko. Kantor wiedział o tym. Ostrzegał nas w swoich manifestach i spektaklach".
"Kantor, twórca bezkompromisowy, na wskroś oryginalny, odwołujący się do ludzkich wzruszeń, jest postacią szczególnie ważną teraz, gdy początek XXI w. proponuje przerażającą wizję cywilizacji" - powiedział Richard Demarco. "Jest jeszcze jeden aspekt: polskość Kantora. Bezprecedensowy sukces Cricot 2 skierował zainteresowanie świata na twórców inspirujących Kantora - Wyspiańskiego, Witkiewicza, Schulza, Gombrowicza. Sam do tego kanonu sięgałem. Jestem przekonany, że tu, w Polsce, bije wciąż żywe źródło kultury. Nadzieja dla Europy".
