Ukraina to dla Polaków kraina wyobrażona
"Przyjdzie Mordor i nas zje, czyli tajna historia Słowian" Ziemowita Szczerka w reż. Remigiusza Brzyka w Teatrze im. Osterwy w Lublinie. Pisze Mike Urbaniak w Gazecie Wyborczej - dodatku Wysokie Obcasy.
Złożona z poczucia wyższości wobec Wschodu i kompleksów wobec Zachodu, wyidealizowanego obrazu dawnych Kresów, niezliczonych stereotypów... Co się dzieje, kiedy chłopcy z Polski wyruszają w podróż po tej wyidealizowanej krainie?
W teatralne podróże z Warszawy wyjeżdża się głównie na zachód i południe Polski. Czasem trzeba się przeprawić na północ, rzadko na wschód, bo i po co? Repertuar Teatru Dramatycznego w Białymstoku, bez względu na to, kto nim kieruje, jest koszmarny. Teatr im. Juliusza Osterwy w Lublinie z kolei stara się od czasu do czasu zaproponować coś, co wychodzi poza teatralną konfekcję, i tak się składa, że robi to, kiedy w mieście pojawia się Remigiusz Brzyk. Dwa lata temu wystawił on tam sztukę Pawła Demirskiego "Był sobie Polak, Polak, Polak i diabeł, czyli w heroicznych walkach narodu polskiego wszystkie sztachety zostały zużyte", pokazując siłę, która drzemie w lubelskim zespole.
Tym razem wziął się Brzyk z autorem adaptacji Michałem Kmiecikiem za kąsek smakowity, nagrodzoną Paszportem "Polityki" książkę Ziemowita Szczerka "Przyjdzie Mordor i nas zje, czyli tajna historia Słowian". Opowiada ona, w okrutnym uproszczeniu, o chłopakach Polakach, którzy pakują plecaki i wyruszają w podróż po Ukrainie. Pytanie tylko: czy po prawdziwej, czy też będącej wytworem ich wyobraźni? Wyobraźni, dodajmy, nie tylko owych żądnych wrażeń podróżników, ale też Polaków w ogóle.
Bo Ukraina w Polsce to kraina wyobrażona - złożona z poczucia wyższości wobec Wschodu i kompleksów wobec Zachodu, wyidealizowanego obrazu dawnych Kresów, niezliczonych stereotypów i Bóg wie, czego jeszcze. Wyśmiewają to wszystko twórcy spektaklu, nie ma przebacz. Jadą od groteski do poważnej publicystyki, a marszałek Piłsudski przeprasza bez końca za traktat ryski.
