Niemodne wartości
Rafał Sabara przygotował na Scenie Miniatura adaptację jednej z najgłośniejszych polskich powieści ostatnich lat - "Pod Mocnym Aniołem" Jerzego Pilcha.
Bełkotała rzeka, szumiały drzewa, góry nieporuszone waszymi słowami i oddechami stały, a nad wszystkim, wzdłuż i wszerz wszystkiego był gwiazdozbiór Mocnego Anioła (...). Siedem gwiazd znaczyło jego rozchwianą sylwetkę, trzy głowę odchyloną, cztery na tył głowy zsunięty kapelusz, pięć jasnych gwiazd rysowało uniesione ramię, dziewięć wyznaczało skrzydła, a dziesięć płomiennych jak pomarańczówka tworzyło butelkę przytkniętą do spragnionych i zaznaczonych bardzo ciemną gwiazdą ust. Pod jego stopami Centaur, Wąż Wodny i Waga, po prawicy: Lew, Wolarz i Panna, po lewicy: Lutnia, ponad nim: CIEMNOŚCI".
Gwiazdozbiór Mocnego Anioła, jak widać w powyższym fragmencie, to gwiazdozbiór, pod którym rodzą się alkoholicy. Tak jak bohater powieści Pilcha - Juruś. Juruś jest pijakiem, właśnie trafił po raz osiemnasty na oddział deliryków. Jest też intelektualistą i erudytą w dziedzinie picia (świadczy o tym rozdział 13. książki, zawierający cytaty na ów temat od Biblii po Joyce'a). Juruś potrafi o piciu mówić pięknie, bronić go i atakować. Na oddziale dla deliryków spotyka ludzi, którzy nie potrafili przystosować się do rzeczywistości: profesora, studenta, fryzjera...
Powieść Pilcha sprzedała się w stu tysiącach egzemplarzy. Dostała nagrodę NIKE i wygrała (ex aequo z "Sąsiadami" Grossa) towarzyszący jej plebiscyt czytelników. Jedno z uzasadnień brzmiało: "Zakup tej książki zleciła mi znajoma, gdy wybierałam się do Krakowa. Otworzyłam ją od niechcenia, gdy zmęczona bieganiem po księgarniach usiadłam pod Sukiennicami. Nic już tego dnia w Krakowie nie zobaczyłam. Nie żałuję".
Spektakl Rafała Sabary nosi podtytuł "Wieczorne społeczeństwo". - To wieczorne społeczeństwo zbuntowanych, przegranych, pijanych, chorych, samotnych... Ale jednocześnie galeria dziwaków, którzy budzą naszą sympatię. Każda z tych postaci uosabia jakąś wartość, ale każda z tych wartości jest w dzisiejszym świecie niemodna - tłumaczy reżyser.
Powieści Jerzego Pilcha były już adaptowane dla filmu ("Spis cudzołożnic" w reżyserii Jerzego Stuhra) czy Teatru Telewizji ("Monolog z lisiej jamy" w reżyserii Jerzego Krysiaka, z Bogusławem Lindą w roli głównej). W krakowskich teatrach jeszcze Pilcha nie było. W piątek (następne spektakle w sobotę i niedzielę) okaże się, jak przyjmą teatralną wersję książki liczni wielbiciele "Mocnego Anioła" i jego autora.
W roli Jurusia zobaczymy Feliksa Szajnerta. Oprócz niego wystąpią - większość aktorów gra po kilka ról - Joanna Mastalerz (Kobieta w żółtej sukience, idealna miłość Jurusia), Urszula Popiel (Fanny Kapelmajster), Rafał Dziwisz (Szymon Sama Dobroć), Jerzy Światłoń (Kolumb Odkrywca), Sławomir Rokita (Przodownik Pracy), Marcin Kuźmiński (Don Juan de Ziobro), Krzysztof Jędrysek (Doktor Granada).
Narodowa spirytiada
"Pod Mocnym Aniołem" to najgłośniejsza książka Jerzego Pilcha, nagrodzona w 2001 roku literacką nagrodą NIKE.
"Powieść Pilcha wpisuje się w narodową spirytiadę polskiej literatury o piciu. Pilch po mistrzowsku gra z tradycją powieści pijackiej, dowodząc, jak autokreacja alkoholika bliższa jest opowiadaniu siebie przez pisarza. W ten sposób powieść Pilcha staje się aktem wiary w literaturę. Wspaniały styl deliryczno-barokowy oddaje doświadczenie uzależnienia, wykluczenia, samotności i pokonywania jej przez miłość. Powieść Pilcha otwiera na myślenie o nowych zadaniach literatury jako poznania i terapii. Jego pisarstwo darzy radością pisania/czytania" - napisano w werdykcie jury NIKE, odczytanym przez prof. Marię Janion.
