Kraków-Katowice. Spektakl z obrazami w muzeum
Jednorazowym pokazem obrazów i spektaklem "Dom przeznaczony do wyburzenia" [na zdjęciu] Jacka Rykały zainaugurowano działania z cyklu "Galeria żywa" w Muzeum Narodowym w Krakowie.
Wraz z otwarciem Galerii Sztuki Polskiej XX Wieku MN zaczęło zachęcać odbiorców sztuki do aktywniejszego uczestniczenia w artystycznym życiu miasta. Spotkanie z teatrem w jego salach odbyło się po raz pierwszy. Sztuka "Dom przeznaczony do wyburzenia" została w całości stworzona przez jednego człowieka - Jacka Rykałę. Jest on równocześnie autorem, reżyserem i scenografem dramatu. Oprawę muzyczną stworzył na potrzebę sztuki student z jego pracowni malarstwa Zbigniew Flakus.
Na co dzień Rykała jest profesorem katowickiej Akademii Sztuk Pięknych. Zajmuje się głównie malarstwem. Obrazy, które tworzy, są magicznymi wizerunkami starych, śląskich kamienic. Osnute żółtym światłem wypełniającym całą przestrzeń. To portrety domów widzianych gdzieś między wnętrzem a zewnętrzem budynku, które nie jest przez to przestrzenią ani prywatną, ani też publiczną. Jedynymi wskazówkami istnienia człowieka są przedmioty, którymi artysta wzbogaca swoje kompozycje malarskie. Czy to będzie wizytówka, czy stara nikomu niepotrzebna szuflada, czy też wyblakła fotografia - wszystko to stanowi o tożsamości nie budynków, lecz ich mieszkańców.
O tym, że to oni są tak naprawdę głównymi bohaterami obrazów Rykały, świadczy sztuka teatralna "Dom przeznaczony do wyburzenia". Obrazy stają się tu jedynie ramą dla właściwej akcji, której zwykle odbiorca mógł się jedynie domyślać. Narracja jest oparta na wypowiedziach dziewięciu głównych bohaterów. Każdy z nich opowiada widzowi te chwile swojego życia, które wydają się być dla niego najważniejsze i najwartościowsze. Wizerunek społeczeństwa śląskiego, ukazywany przez Rykałę, oparty jest na tradycyjnych i schematycznych rolach. Dopóki budynki, w których żyją główni bohaterowie, będą nadawały się do zamieszkania, wszystko pozostanie po staremu. Jednak kamienice z obrazów i z przedstawienia Rykały takie nie są - są domami przeznaczonymi do wyburzenia...
