Artykuły

30 czerwca miną 103 lata od urodzin, zmarłego dekadę temu, Czesława Miłosza. Prowadzony przez Narodowy Instytut Audiowizualny, portal ninateka.pl zachęca do wspólnego świętowania rocznicy urodzin noblisty.

Od 30 czerwca do 6 lipca w portalu ninateka.pl, prezentowane będą specjalnie wyselekcjonowane materiały przypominające Czesława Miłosza, jego życie, twórczość, miejsca z nim związane i ludzi, którzy byli mu bliscy. 30 czerwca w NINATECE udostępnionych zostanie dziesięć wyjątkowych audycji i nagrań z Polskiego Radia, Radio France Internationale i Fundacji Pogranicze.

W 1960 roku Czesław Miłosz przeprowadził się z Francji do USA. Zaczął wykładać literaturę słowiańską na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley. W audycji Polskiego Radia "Miejsca Miłosza: Berkeley", której będzie można wysłuchać w NINATECE, o swoich osobistych kontaktach z Czesławem Miłoszem w latach 80. opowiada Adam Lizakowski - poeta mieszkający na stałe w Chicago, który jako młody człowiek studiował na Uniwersytecie Kalifornijskim i bywał gościem w domu poety. Wśród materiałów z Polskiego Radia, które udostępnione zostaną w NINATECE znajdą się także: audycja z cyklu "Archipelag Miłosz" poświęcona wręczeniu Literackiej Nagrody Nobla Czesławowi Miłoszowi, w której Andrzej Franaszek, autor biografii Miłosza, opowiada o znaczeniu tego wyróżnienia w kontekście historycznym i politycznym, a także o przełomie w odbiorze poezji noblisty; "Miłosz prywatny" - audycja w której bliscy noblisty kreślą jego portret prywatny - osoby ciekawej ludzi i wszelkich nowości, troskliwej, prowadzącej bogate życie towarzyskie i cechującej się wspaniałym poczuciem humoru. O Miłoszu opowiadają m.in. Julia Hartwig, Jerzy Illg i Andrzej Franaszek.

Audycja Radio France International "Czesław Miłosz i Francja" to materiał zrealizowany po śmierci noblisty, w którym wykorzystano fragmenty książek i artykułów Czesława Miłosza oraz wypowiedzi polskich działaczy emigracyjnych i ludzi zajmujących się polską literaturą we Francji: Henryka Giedroycia, Zofii Hertz z Instytutu Literackiego, Danuty Szumskiej z Centrum Dialogu i Brigitte Gautier z Uniwersytetu w Lille. W audycji, Anna Bernhardt i Wojciech Sikora opowiadają o związkach poety z Paryżem: jego stosunku do francuskich prądów intelektualnych, pierwszych latach emigracji oraz popularności jego twórczości we Francji. Do NINATEKI trafi również audycja "Czesław Miłosz o swoich związkach z Francją i kulturze francuskiej" a także inne materiały Radio France International, m.in.: "Konstanty Jeleński o Gombrowiczu i Miłoszu" - rejestracja rozmowy w której eseista i krytyk literacki Konstanty Jeleński opowiada Marii Wiernikowskiej o swoim podziwie dla poezji Czesława Miłosza; audycja "Czesław Miłosz o stosunkach polsko-litewskich, poezji i współczesnej Polsce" w której m.in. można usłyszeć poetę czytającego swoje wiersze.

Nagranie ze spotkania 14 sierpnia 2012 roku w Krasnogrudzie, w ósmą rocznicę śmierci Czesława Miłosza to materiał Fundacji Pogranicze, w którym Andrzej Franaszek mówi o najbliższej rodzinie poety, jego relacjach z rodzicami i stryjem, a także o kobietach i miłości w życiu poety.

Do NINATEKI trafi również nagranie "Tomas Venclova o Czesławie Miłoszu" w którym litewski poeta opowiada o swoim odkrywaniu poezji Miłosza, pobycie w Berkeley, wspólnych znajomych filozofach i poetach, zainteresowaniu Miłosza symboliką masońską i wieczorach spędzonych na rozmowach przy butelce wina. Wyjątkowym materiałem Fundacji Pogranicze, który udostępniony zostanie na ninateka.pl jest film, autorstwa Andrzeja Miłosza - brata poety, "Czesław Miłosz. Czciciel rzek". Jest to krótki film z 1999 roku, w którym widzimy powrót Czesława Miłosza do miejscowości Szetejnie na Litwie, gdzie poeta przyszedł na świat i spędził dzieciństwo.

Ponadto, 4 lipca w ramach piątkowych premier w NINATECE, udostępnione zostanie słuchowisko Polskiego Radia "Dolina Issy. Czesław Miłosz". W audycji, obszerne fragmenty tej autobiograficznej powieści Czesława Miłosza czytane są przez Andrzeja Seweryna. "Dolina Issy" to opowieść o wewnętrznym dojrzewaniu młodego człowieka i kształtowaniu jego osobowości przez wieloskładnikową tradycję i skomplikowaną teraźniejszość.