Warszawa. Pierwszy Festiwal Kultury Tureckiej
Teatr cieni, osmańska muzyka w wykonaniu zespołu Naneli Lale ("miętowy tulipan"), warsztaty malarstwa na wodzie oraz kiermasz z rękodziełem i przysmakami z Turcji - to wszystko w weekend na Festiwalu Kultury Tureckiej w Muzeum Azji i Pacyfiku na Powiślu.
Festiwal Kultury Tureckiej organizowany jest w Warszawie po raz pierwszy. Pretekstem jest obchodzona w tym roku 600. rocznica nawiązania stosunków dyplomatycznych między Polską a Turcją.
W programie dwa przedstawienia teatralne. Pierwsze to tradycyjny turecki teatr cieni Kargoz, do końca XIX wieku jedna z najbardziej popularnych rozrywek. Do dziś zachowało się prawie 50 sztuk, z których większość opowiada o przygodach dwóch przyjaciół, którzy pakują się w różnego rodzaju tarapaty. Są nimi prosty, niewykształcony i rubaszny Karagoz oraz jego przeciwieństwo - Hacivat. Występujący na festiwalu Teatr Ka, założony przez mistrza teatru cieni Umut Nebioglu i Monikę Wyrzykowską, poza spektaklem poprowadzi też sobotnie warsztaty lalek cieniowych dla dzieci.
Opowieść o polskiej wsi pod Stambułem
Z kolei Grupa Studnia O specjalnie na tę okazję przygotowała projekt "Wędrowcy i opowieści". Przybliży widzom historie związane z przenikaniem się losów Polaków i Turków na przestrzeni kilku wieków. - Przywołamy historię pewnej pięknej panny, która wyruszyła w świat za umarłym narzeczonym, a w Stambule znalazła narzeczonego, innego wprawdzie, ale najzupełniej żywego. Będziemy śledzić miłosną korespondencję krążącą między Warszawą a Stambułem i opowiadać o tym, jak żyła pewna piękna Turczynka w zimnym i smutnym kraju Polska, w którym nie było ani pomarańczy, ani bakłażanów - zapowiadają twórcy spektaklu. W spektaklu pojawi się opowieść o Adampolu, czyli polskiej wsi powstałej w połowie XIX wieku pod Stambułem. Jej powstanie w XIX wieku wiązało się z popowstaniowymi planami utworzenia legionów polskich na emigracji. Plan się nie powiódł, ale w Adampolu, dziś dzielnicy Stambułu, nadal można usłyszeć polski język.
Wystawa zdjęć i koncert
W siedzibie muzeum otwarto też wystawę historycznych zdjęć z Adampola. Fotografie pochodzące w większości z początków XX wieku przedstawiają m.in. założycieli i mieszkańców wsi: rolników, nauczycieli z podopiecznymi, myśliwego, wizytę tureckiego prezydenta w 1937 r., ale też najsłynniejsze postaci związane z założeniem wsi. Kilka zdjęć pochodzi z dokumentacji Wystawy Przemysłu Polskiego w Stambule w 1924 r. Z tego okresu pochodzą zdjęcia wykonane tuż po meczu piłkarskim, w którym drużyna polska pokonała drużynę "mieszaną" 4:0. Cała wystawa składa się z kilkudziesięciu fotografii i reprodukcji drzeworytów, została przygotowana przez Ośrodek Badań Historii, Kultury i Sztuki Muzułmańskiej we współpracy z muzeum i Instytutem Yunusa Emre - Centrum Kultury Tureckiej w Warszawie.
Organizatorzy festiwalu zapraszają na wykłady, jeden z nich dotyczy współczesnego kina tureckiego i odbędzie się po projekcji filmu "Puszka Pandory" w reż. Yesim Ustaoglu. Osmańskiej muzyki będzie można posłuchać na koncercie zespołu Naneli Lale, co po turecku oznacza "miętowy tulipan". W ich muzyce słychać oryginalne instrumenty tureckie - rebab, ney, kanun.
Naucz się malować na wodzie
W sobotę w muzeum odbędzie się turecki kiermasz z ceramiką, upominkami, książkami, a cały weekend czynne będzie stoisko z przysmakami różnych regionów Turcji. Ciekawie zapowiadają się warsztaty, m.in. ebru, czyli tradycyjnej techniki malowania na wodzie. - To sztuka barwienia papieru i jedwabiu przez zanurzanie go w specjalnej miksturze w kadzi z wodą. Uzyskuje się przez to efekt wzoru marmurkowego. Ale ogromną sztuką jest namalowanie wzoru bardziej linearnego, ponieważ do kadzi wlewa się barwniki, które tworzą w wodzie dość regularne plamy. W zależności od tego, jak zanurzy się patyczek i manewruje ruchem wody, zaznacza się konkretny wzór - opowiada kustosz Karolina Krzywicka z Muzeum Azji i Pacyfiku.
Festiwal Kultury Tureckiej potrwa do wtorku 29 kwietnia, Muzeum Azji i Pacyfiku, ul. Solec 24, na wszystkie wydarzenia poza warsztatami wstęp wolny. Impreza zorganizowana we współpracy z Instytutem Yunusa Emre - Centrum Kultury Tureckiej w Warszawie, pod honorowym patronatem Ambasady Republiki Turcji.
