III Telewizyjny Festiwal Teatrów Dramatycznych
Jednym z ważniejszych wydarzeń literackich przed paru laty było ukazanie się powieści Romana Bratnego, znanego pisarza średniego już w tej chwili pokolenia, "Kolumbowie, rocznik 20". Książka została niezwykle żywo przyjęta. Spotkała się z dużym zainteresowaniem zarówno krytyki literackiej jak i szerokich kręgów czytelniczych. Wywołała spory i dyskusje, które dotyczyły zarówno sposobu widzenia przez Bratnego i oceny przedstawianych spraw jak i tychże spraw, wciąż jeszcze żywych i bolesnych w naszej pamięci, będących dla wielu czytelników faktami ich własnej biografii. Podobnie jak i dla
samego autora. Trzytomowa powieść Bratnego stanowi bowiem opowieść o losach bohaterów z "rocznika 20", młodego pokolenia, wchodzącego dopiero w życie, które u progu swojej dojrzałości poddane zostało okrutnej próbie wojny i okupacji, musiało przeżyć całą gorycz września, ujrzeć rozpad wartości, ideałów i mitów, pokolenia, które poniosło olbrzymie ofiary w konspiracyjnej walce zakończonej tragedią powstania warszawskiego. Bratny przeprowadza grupkę swoich bohaterów, warszawską młodzież związaną przeważnie z AK-owską organizacją, przez całą drogę wojny i okupacji, kreśli ich powojenne bardzo zawiłe, trudne i bolesne nieraz dzieje, ścieżki, które doprowadziły przyjaciół, współtowarzyszy walki w różne, niekiedy bardzo odległe strony. Powieść "Kolumbowie" nie jest w swoim zamyśle powieścią o walce, o bohaterstwie i okrutnej śmierci. W o wiele większym chyba stopniu jest opowieścią o procesie dojrzewania tego pokolenia, kształtowaniu się w nim ludzi świadomych, o politycznej, ideowej edukacji, jakiej udzieliła im historia, edukacji więcej niż trudnej. Bratny swoich bohaterów ukazuje na szerokim tle tamtych czasów, akcję prowadzi wielowątkowo, całości nadaje zakrój epicki.
Adam Hanuszkiewicz dokonał scenicznej adaptacji powieści. "Kolumbów" przedstawi w telewizji Teatr Powszechny z Warszawy (22.VIII godz. 20.30) Inscenizację tę teatr prezentował ostatnio w Londynie i Paryżu. Adaptacja tak obszernej książki wymagała dość daleko idącej kondensacji, selekcji materiału. "Wolno jednak przypuszczać po zaznajomieniu się z tekstem adaptacji - pisał B. Czeszko - że ocalone zostały główne zręby konstrukcji myślowej "Kolumbów", zasadnicza treść ideowa tej książki, jej gorzki smak."
