Warszawa. Przegląd "Nówka Sztuka" w Instytucie Teatralnym
Instytut Teatralny zaprasza w dniach 21-23 września na niepokazywane dotąd w Warszawie spektakle nagrodzone w ostatniej edycji 19. Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej.
W ramach przeglądu NÓWKA SZTUKA będzie można zobaczyć spektakle: "Piąta strona świata" w reż Roberta Talarczyka z Teatru Śląskiego w Katwicach (Nagroda zespołowa za najlepsze przedstawienie Konkursu), "Betlejem polskie" w reż Wojciecha Farugi z Teatru Dramatycznego w Wałbrzychu (Wyróżnienie zespołowe dla realizatorów spektaklu) oraz "Chodź na słówko" w reż. Jerzego Moszkowicza z Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu (Indywidualna nagroda dla Maliny Prześlugi za najlepszy tekst dramatyczny).
Ogólnopolski Konkurs na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej ma na celu nagradzanie najciekawszych poszukiwań repertuarowych w polskim teatrze, wspomaganie rodzimej dramaturgii w jej scenicznych realizacjach oraz popularyzację polskiego dramatu współczesnego. Efektem Konkursu, powołanego przez ministra Kazimierza Dejmka w 1995 roku w miejsce organizowanego we Wrocławiu Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych, jest stały i wyraźny wzrost liczby inscenizacji tekstów polskich autorów na rodzimych scenach. W 19. Konkursie wzięło udział dziewięćdziesiąt jeden spektakli z sześćdziesięciu teatrów. Komisja Artystyczna w składzie: Jacek Sieradzki (przewodniczący), Andrzej Lis, Bartłomiej Miernik, Grzegorz Reske, Joanna Targoń, Joanna Wichowska, Kalina Zalewska, zarekomendowała do finału dwanaście realizacji i tekstów dramatycznych. Jurorzy - Agata Duda-Gracz, Joanna Krakowska, Tadeusz Nyczek, Lech Raczak, Dorota Sajewska, nagrodzili twórców i realizatorów sześciu przedstawień.
NAGRODY:
równorzędne nagrody zespołowe za najlepsze przedstawienia Konkursu dla "Courtney Love" (Teatr Polski we Wrocławiu) i "Piąta strona świata" (Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach),
nagroda za najlepszy tekst dramatyczny dla Maliny Prześlugi za "Chodź na słówko" (Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu),
nagroda zespołowa dla aktorów spektaklu Paw Królowej (Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie),
nagroda im. Jana Świderskiego przyznawana przez Zarząd Sekcji Teatrów Dramatycznych ZASP dla Michała Korchowca za scenografię spektaklu "Courtney Love",
zespołowe wyróżnienie dla realizatorów spektaklu " Betlejem polskie" (Teatr Dramatyczny im. Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu),
indywidulane wyróżnienie za tekst dramatyczny dla Mateusza Pakuły za "Mój niepokój ma przy sobie broń" (Teatr im. Stefana Żeromskiego w Kielcach).
www.sztukawspolczesna.org
***
PROGRAM:
"Piąta strona świata"
Śląsk, a właściwie jego mały zakątek - Szopienice, leżące nad graniczną kiedyś rzeką Brynicą. Tam właśnie umieścił akcję swojej debiutanckiej powieści Kazimierz Kutz. Zawarł w niej bogaty i barwny obraz życia mieszkańców, pełen zdarzeń codziennych i doniosłych, rejestrujący miejscowe anegdoty i portrety zwykłych ludzi. Powstała w ten sposób fascynująca i gęsta od wydarzeń opowieść o miejscu bliskim sercu głównego bohatera, jego Piątej stronie świata. Śląsk, piąta strona świata, to miejsce, gdzie zacierają się granice, a historia bawi się ludźmi i narodami. Nie sposób zamknąć go w sztywne ramy ani opowiedzieć od początku do końca. Można tylko próbować odsłaniać po kawałku, składać z tysiąca zabawnych, tajemniczych i fascynujących ludzkich historii.
Talarczyk odważył się zagrać swój spektakl na tle białego ekranu. () Scenografka Ewa Satalecka () wspólnie z reżyserem, doszli do wniosku, że uruchamiając życie w pustej przestrzeni, będzie można wspólnie obejrzeć ożywiony album ze starymi fotografiami. W bezbłędnym rytmie wyłaniają się więc i znikają kolejne zdjęcia, ożywiane opowieściami. Jakby ktoś wywoływał stare negatywy zdjęć śląskich rodzin, ze wszystkimi uroczystymi, celebracyjnymi szczegółami, smakami, by po kolejnej opowieści odłożyć je do ponownego zakurzenia. () Z tych starych fotografii, z których ożywają bohaterowie, przenosi się na scenę przede wszystkim gest i ruch. W przedstawieniu Talarczyka, za sprawą Katarzyny Kostrzewy, autorki ruchu scenicznego, każda postać ma "swój" ruch, charakterystyczny, objaśniający postać. () Wydaje się, że ów charakterystyczny gest i ruch, jako swoiste "metryki" postaci, wywodzą się od Kutza, który swój świat najpierw opisuje "z widzenia".
Andrzej Lis, "Dmuch na dwóch'
Nagroda zespołowa za najlepsze przedstawienie Konkursu
Data: 21 września 2013, g. 19:00 Czas trwania: 2,5 h (jedna przerwa) Miejsce: Teatr Polski im. Arnolda Szyfmana w Warszawie, duża scena Bilety: 20-48 PLN
**?
"Betlejem polskie"
Lucjan Rydel, autor wystawionego po raz pierwszy w 1905 roku Betlejem polskiego, kazał Jezusowi narodzić się w Polsce. Betlejemską szopkę, koniecznie z widokiem na Wawel, postawił w Krakowie. Herod okazał się więc nie tylko władcą Palestyny, ale także krwawym zaborcą Polski. Trzej królowie nie przychodzą ze Wschodu, ale z wielkiej przeszłości (Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło, Jan III Sobieski), a odkupieniem, które ma przynieść narodzenie Dzieciątka jest odzyskanie przez Polskę niepodległości. Rydlowska idea przeczytania biblijnej opowieści o narodzinach Zbawiciela przez "Polskę tu i teraz" stała się po 107 latach punktem wyjścia dla spektaklu Wojciecha Farugi.
Co by się stało, gdyby niepokalane poczęcie wydarzyło się dziś? Czy możliwy jest cud? Jak zareagowalibyśmy, gdyby się wydarzył? Kim może być dzisiejsza Maria? Czy będzie to cud ogólnonarodowy, czy raczej cykl doświadczeń indywidualnych? Akcja z Krakowa przenosi się do małej miejscowości, o której wszyscy zapomnieli. To miejsce po katastrofie - nie wiemy, czy przeszła tędy klęska żywiołowa, czy może tylko zamknięto jedyną fabrykę. Miejscowość powoli umiera, a jej mieszkańcy, pozbawieni środków do życia, pracy i chęci robienia czegokolwiek zbierają się w świetlicy. Czekają, aż coś się wydarzy.
Faruga portretuje rozmaite postacie ze zdegradowanego świata gdzieś, u czorta na kuliczkach, wyróżniające się gorącym wewnętrznym pragnieniem, żeby poczuć. Dotknąć czegoś wyższego niż powszedniość. Potrzebę tę realizują niekiedy groteskowo, lokując się gdzieś pomiędzy świętą naiwnością, egzaltacją, szurniętą wyobraźnią i - owszem także - hochsztaplerką. () Złudzenia, marzenia, drogi psychicznej ucieczki Faruga portretuje niekiedy bezlitośnie, obnażając szaleństwo czy brzydotę. Ale chyba jakoś lubi tych ludzi, w każdym razie pewien rodzaj ciepła, przedziwnie spleciony z ostrością wizerunków da się wyczuć w tym całkowicie nie szopkowym "Betlejem".
Jacek Sieradzki, "Żeby poczuć"
Zespołowe wyróżnienie dla twórców spektaklu
Data: 22 września 2013, g. 19:00 Czas trwania: 1,5 h Miejsce: Teatr Polski im. Arnolda Szyfmana w Warszawie, duża scena Bilety: 20-48 PLN
***
"Chodź na słówko'
Kula i Toperz nie są zwyczajnymi bohaterami, lecz słowami. Powołała je do życia pewna dziewczynka, która mając na myśli kurę i nietoperza, źle te nazwy wypowiedziała. Kula i Toperz w żaden sposób nie umieją odnaleźć się w otaczającej ich rzeczywistości. Jednak zamiast siedzieć i płakać, postanawiają działać: może pomoże operacja plastyczna albo konsultacja u specjalisty? Czy ktoś lepiej zna się na słowach od Języka Polskiego? Tylko czy on istnieje naprawdę? A może udać się do Logopedy? Tylko kto z własnej woli pójdzie do lekarza? A może najlepszym rozwiązaniem byłoby zaakceptowanie samych siebie?
Przedstawienie przeznaczone jest dla widzów powyżej 8 roku
Wyobraźnia i poczucie humoru Maliny Prześlugi, owocujące przewrotną narracją, idącą w poprzek utartych schematów, uruchamiają aktywność młodej widowni, która doskonale rozumie lingwistyczne żarty, a nawet uczestniczy w spektaklu, "podpowiadając" aktorom. Ci wykonują swą robotę perfekcyjnie, podobnie jak reżyser Jerzy Moszkowicz, nadający całości rytm i doskonale rozumiejący intencje autorki. Język Polski, Brzydkie Słowo i Logoped (inna, specjalistyczna odmiana Dottore?), z doczepianymi nosami i maskami na twarzy, czerpią z komedii dell'arte, tak, jak sam spektakl, rozgrywany przed kurtyną, na niewielkiej estradzie i stawiający na aktorską inwencję. Zabawy z językiem uruchomiły więc typowo teatralną konwencję. Obie formy łączy zamiłowanie do lekkości, umowności, a nawet abstrakcji i gatunkowej czystości.
Kalina Zalewska, Toperz i Kula w poszukiwaniu tożsamości
Nagroda za najlepszy tekst dramatyczny dla Maliny Prześlugi
Data: 23 września 2013, g. 12:00 i 17:00 Czas trwania: 1 h Miejsce: Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie Bilety: 20 PLN
BILETY:
Sprzedaż biletów: on-line na www.eventim.pl, księgarnia PROSPERO w Instytucie Teatralnym, punkty sprzedaży EVENTIM (m.in. kasy Empik, Media Markt, Saturn).
Bilety na spektakle Piąta strona świata i Betlejem polskie dostępne są także w kasach Teatru Polskiego oraz on-line: teatrpolski.waw.pl i bilety24.pl.
Teatr Polski im. Arnolda Szyfmana w Warszawie
ul. Karasia 2, Warszawa Kasa Główna, ul. Krakowskie Przedmieście 6
poniedziałek - piątek 10.00-19.00
sobota -niedziela 12.00-19.00
tel. 22 826 92 76, e-mail: bilety@teatrpolski.waw.pl
Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego Księgarnia PROSPERO
ul. Jazdów 1, Warszawa
poniedziałek -piątek 10.00-18.00
sobota - niedziela 12.00-18.00
tel. 22 745 10 32, bilety@instytut-teatralny.pl
