Artykuły

"Relacje" to tytuł premiery, którą w teatrze Małym, w oparciu o teksty Hanny Krall, przygotowała Zofia Kucówna. Reportaże są trzy i trzy spotkania z ludźmi, których życie zostało wpisane we współ­czesną historię. Rok 1955 i Leszek Goździk, Radom 1976 i Prokopiak. Wreszcie rok 1980 - los Anny Wa­lentynowicz. Opowiadanie o polity­ce z takiej - jednostkowej, często intymnej - perspektywy daje moż­liwość wniknięcia w nią jakby od środka. Ową umiejętność Hanny Krall przetransponował teatr na swój własny użytek.

Teatralnie rzecz jest bardzo skro­mna, na scenie jedynie niezbędne rekwizyty. Rybackie buty wdziewane przez Machalicę, mównica dla Krona relacjonującego przebieg rozmów pamiętnego czerwca, i czar­na torebka Zofii Kucówny; ściska ją w dłoniach, kiedy jako Anna opowiada o stoczni.

Niejednorodne są te trzy przeka­zy, co jest ich siłą, ale i przeszko­dą w nazwaniu tego małego tea­tralnego dzieła zwartą artystycznie całością. Obok reportażu-rozmowy reportaż-relacja i wręcz monodram, choć pozornie przerywany dla za­sygnalizowania zmian tematu. Ak­torsko najciekawszy jest właśnie ów ostatni tekst, choć najbardziej dynamiczne i najostrzejsze wydaje się sprawozdanie radomskie.

Aktorzy mówią do widzów wprost i bez pretensji, jakby spełniali obowiązek. Ów dziwny i zapomnia­ny obowiązek mówienia prawdy. Ale nie jak z trybuny, ani czarną czcionką gazetowego druku. Pro­ściej i bardziej po ludzku.