Człowiek z kabaretu
Kolejne rozdziały są opatrzone dowcipnym elementem: kopią oryginalnej pieczątki o treści "Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk Delegatura w Poznaniu udziela zgody na wykonanie i rozpowszechnianie (...)". Nuta "podziemności", piętno twórczości zakazanej w komunistycznej Polsce przewija się przez każdą stronę - Książkę Andrzeja Niziołka "Jan Pietrzak - człowiek z kabaretu" recenzuje Jacek Łuczak w Gazecie Wyborczej - Poznań.
- W kabarecie Pod Egidą przechodziły tak jadowite, antysocjalistyczne teksty, że jego istnienie było zjawiskiem niezrozumiałym - uważa pisarz Janusz Głowacki, którego słowa zostały umieszczone na okładce.
W tekście wypowiadają się ludzie związani w jakiś sposób z Hybrydami czy Pod Egidą: Krzysztof Jaroszyński, Ewa Dałkowska, Piotr Fronczewski czy Krystyna Sienkiewicz. Są rysunki Andrzeja Mleczki i Henryka Sawki. Można zobaczyć zdjęcia Janka Pietrzaka w mundurze szkoły kadetów na przepustce w domu w latach 50., dłubiącego w opornikach w Warszawskich Fabrykach Telewizyjnych w 1960 r. czy unikatowe zdjęcia z jego pierwszego kabaretu Hybrydy. Jest też Pietrzak na Monte Cassino i Pietrzak z Tadeuszem Konwickim, Pietrzak z prezydentem USA Ronaldem Reaganem, Pietrzak z Gustawem Holoubkiem, Pietrzak ze Statuą Wolności. Ale są także fotografie z prywatnych zbiorów zasłużonego kabareciarza, zrobione przez niego samego. Jak choćby ta, na której Lech Wałęsa z żoną Danutą w 1989 r. siedzą na występie kabaretu Pod Egidą w Operze Leśnej w Sopocie... w ławkach dla członków Komitetu Wojewódzkiego PZPR. To warto zobaczyć.
To bardzo szczegółowa publikacja, w której nie brakuje nawet regulaminu kar za spóźnienia w kabarecie Hybrydy. Jest opis próby usunięcia kabaretu Pod Egidą z jego siedziby przy ul. Rutkowskiego w Warszawie, pod pozorem wprowadzania na spektakle większej liczby widzów niż tego wymagają przepisy BHP.
Jest sporo utworów Pietrzaka w całości, a zwłaszcza ten, który został chyba najmocniej zapamiętany: "Żeby Polska była Polską". Ten, który stał się na długi czas nieformalnym hymnem "Solidarności". Większość wybranych do książki piosenek to utwory - ogólnie mówiąc - patriotyczne, sentymentalne, przeważnie mentorskie. Czyli takie, z jakich słynął kabaret Pod Egidą, a które kwestionowali jego zagorzali przeciwnicy. Kto jednak lubił twórczość Pietrzaka, z pewnością będzie z książki zadowolony.
Andrzej Niziołek "Jan Pietrzak - człowiek z kabaretu". Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2005. Cena 29,90 zł.
