Jaka powinna być "Operetka"?
"Operetka" w reż. Wojciecha Kościelniaka w Teatrze Dramatycznym w Warszawie. Pisze Mirosław Winiarczyk w idziemy.
Premiera "Operetki" Witolda Gombrowicza w Teatrze Dramatycznym może prowokować do dyskusji nad problemem wierności współczesnych reżyserów teatralnych intencjom autorów głośnych sztuk. Gombrowicz pracując przez wiele lat nad "Operetką", ukończoną w 1965 roku, wielokrotnie podkreślał, że chciał stworzyć nowoczesny pastisz gatunku operetkowego, którym na swój sposób się fascynował.
Umowną podróż przez historię, epokowe klęski arystokracji oraz rodzenie się rewolucji i totalitaryzmów XX wieku autor ukazał poprzez narastanie szaleństw melodii, arii i rytmów operetek spod znaku Offenbacha i Lehara, czyli konkretnego muzycznego gatunku teatralnego. Tak też wystawili niegdyś sztukę Gombrowicza w pamiętnych przedstawieniach Kazimierz Dejmek w Łodzi i Maciej Prus w Warszawie. Niezależnie od tego jak oceniamy ideologię i wymowę dzieła Gombrowicza - ja oceniam bardzo krytycznie - tego faktu nie sposób podważyć, bowiem świadczą o tym zapiski autora w "Dziennikach".
Reżyser obecnej premiery wyszedł z innego założenia. Wystawił "Operetkę" na sposób postmodernistyczny, odrywając ją od gatunku operetkowego. Wielki bal na Zamku Himalaj prowadzony przez dyktatora mody Fiora z Paryża, granego tu przez aktorkę, zamienia się w dziwaczny misz-masz wielu współczesnych teatralnych stylów i form. Eklektyczna muzyka dopasowana została do formy spektaklu. Goście przybywają na bal w workach, po zdjęciu których ukazują się kolejne maski przyszłości. Nie bardzo wiemy, który z gości jest mężczyzną i który kobietą czy też przedstawicielem "trzeciej płci". Przedstawiony przez Gombrowicza kres europejskiej kultury i symboliczny koniec rewolucji został przez reżysera ukazany w sposób niejasny i nieprzejrzysty.
