Ślepe przeznaczenie
Czy antyczna tragedia, mówiąca o nieuchronności losu, jest aktualna? Czy możemy uciec przed naszym przeznaczeniem? Te pytania stawia to przedstawienie.
Na scenie aktorowi nic nie pomoże. Ani ręce w kieszeni, ani palenie papierosa, ani kładzenie się na kanapie. Tutaj zdany jest on wyłącznie na interpretację treści, na słowa - mówi Gustaw Holoubek. Reżyseruje właśnie "Króla Edypa" Sofoklesa. Jest to wierne przeniesienie głośnego przedstawienia z warszawskiego teatru Ateneum, wystawionego w ub. roku, z okazji 75. urodzin tej sceny.
W studiu Teatru Telewizji trwa próba. Całą przestrzeń wypełnia ciemność, przeszywana intensywnym białym światłem. Scenografia jest ascetyczna, nie ma żadnych rekwizytów. Na scenie widoczni są tylko aktorzy.
Edypa, tragiczną ofiarę ślepego przeznaczenia, gra Piotr Fronczewski. Jego matkę, Jokastę - Teresa Budzisz-Krzyżanowska, a Kreona - Jerzy Trela.
Tekst jest prosty, ale niełatwo go zagrać. Dlatego w obsadzie dominują aktorzy doświadczeni i - jak podkreśla reżyser - "umiejący mówić". - Praca młodych aktorów, zwłaszcza ta przed kamerami ma niewiele wspólnego z pracą nad mową. To zaledwie jęki, pomruki i skróty. Zaczynają dominować do tego stopnia, że np. taksówkarz potrafi do mnie powiedzieć: "Poznałem pana po głosie, bo pan tak dziwnie mówi" - żartuje Gustaw Holoubek, podczas gdy aktorzy szykują się w garderobie.
Na planie przedstawienia panuje podniosła atmosfera. Wszyscy są skupieni. Ten spektakl ma swoją wagę.
- Jednym z powodów wyboru tego tekstu jest jego aktualność i nośność w chwili obecnej - mówi Gustaw Holoubek. Podkreśla, że aktorzy są bardzo zaangażowani w swoje role.
- Ta sztuka jest jednym wielkim pytaniem o sens życia - dodaje zamyślony Piotr Fronczewski.
- "Król Edyp" może nauczyć nas wszystkich pokory - dopowiada Teresa Budzisz-Krzyżanowska, także grająca ofiarę fatum, czyli przeznaczenia.
Gustaw Holoubek, oprócz tego, że reżyseruje, pojawia się w chórze, który komentuje rozwój wydarzeń. Jego recytacje przywołują obraz mędrca, zmęczonego już życiem, świadomego nieuchronności losu.
Czyżby dwa i pół tysiąca lat temu poeci wiedzieli o człowieku tyle samo, ile wiemy dzisiaj...
