Sofokles KRÓL EDYP
Jeśliby spośród wielkich wybrać największych, to wśród nich imię Sofoklesa, twórcy "Króla Edypa", "Antygony", "Elektry", jaśnieć będzie najpierwszym blaskiem. Współczesnego teatru, współczesnej kultury nie można sobie wyobrazić bez tego wielkiego tragika greckiego (V w. p.n.e.). Bez niego i dwóch innych twórców starożytnej tragedii: Ajschylosa, działającego przed nim i Eurypidesa - jego następcy. Nawiązując do podań i wierzeń antycznej Grecji, mitów tamtej odległej kultury, stworzyli oni dzieła, które w istocie mówią o najprostszych, podstawowych i uniwersalnych sprawach człowieka, jego losu i doli.
Oto stawia przed nami Sofokles króla Edypa, szczęśliwie dotychczas panującego władcę Teb. Ale na Teby zaczynają spadać coraz bardziej okrutne klęski i nieszczęścia. Wyrocznia delficka orzeka, że tak długo Teby się nie podźwigną, jak długo nie zostanie pomszczona śmierć poprzedniego władcy grodu, Lajosa, tajemnicza i niezbadana. Po nim to właśnie objął rządy przybyły z Koryntu syn tamtejszego władcy - Edyp, pojąwszy za żonę królewską wdowę, Jokastę. Ogłasza teraz surowy wyrok na królobójcę i przystępuje do jego szukania. Jedynie mędrzec-ślepiec przestrzega go przed prawdą i jej straszliwą ceną, by wreszcie wyznać, iż mordercą Lajosa jest sam Edyp. Wydaje się to nieprawdopodobne i niemożliwe. Przepowiednia głosiła bowiem, że Lajos zginie z ręki swego syna. Czyżby wyrocznia się myliła? Edyp coraz bardziej, mimo błagań Jokasty, pogrąża się w poszukiwaniu prawdy. I coraz bardziej odsłania mu ono swe okrutne oblicze, by porazić go wreszcie i zepchnąć w otchłań nieszczęścia i przerażenia, ukazać, jak kruche było jego szczęście i występne jego życie. Uciekając od swego przeznaczenia: ojcobójstwa, zbliżał się ku niemu; ratując się od najcięższej zbrodni - spełnił ją, zabijając na rozstajnych drogach nieznajomego wędrowca, którym był król Lajos, jego prawdziwy ojciec. I tak dotarł Edyp do poznania tajemniczych sił losu, zgłębił zagadkę ludzkiego bytu, osiągnął najwyższe wtajemniczenie w istotę życia i losu. Za cenę najwyższą, okrutną.
