Artykuły

Pięć koncertów, podczas których usłyszymy czołowych wirtuozów gry na instrumentach historycznych oraz najwspanialsze dawne dzieła nawiązujące do Bożego Narodzenia, złoży się na nowy cykliczny gdański festiwal Actus Humanus. Koncerty odbywać się będą od 14 do 18 grudnia w zabytkowych wnętrzach

Katarzyna Chmura: Jest Pan pomysłodawcą i dyrektorem artystycznym wysoko notowanych krakowskich imprez muzycznych: festiwali Misteria Paschalia i Sacrum Profanum oraz cyklu Opera Rara. Co zadecydowało o sukcesie tych wydarzeń?

Filip Berkowicz: Przede wszystkim konsekwentne budowanie pozycji tych festiwali - najpierw na rynku polskim, a następnie europejskim, nie zrażanie się niepowodzeniami i ciągłe dbanie o to, aby prezentować najlepszy program z udziałem najlepszych artystów. Recepta jest więc bardzo prosta - cierpliwość i konsekwencja.

Co sprawiło, że zdecydował się Pan zorganizować w Gdańsku festiwal muzyki dawnej?

- Gdańsk znam od dzieciństwa, a od kilku lat bywam tu regularnie. Zachwyciła mnie architektura miasta jak również niezwykłe kościoły i Dwór Artusa - wymarzone miejsca do prezentacji muzyki dawnej. Mocnym argumentem, aby organizować tu festiwal, było też zaangażowanie władz Gdańska. Prezydentowi zależało na takim przedsięwzięciu jak Actus Humanus, więc zaczynamy budować nową markę.

Jaka jest idea festiwalu Actus Humanus?

- Nadrzędną ideą Festiwalu jest prezentacja najwybitniejszych dzieł muzyki dawnej, w interpretacji czołowych reprezentantów wykonawstwa historycznego z całego świata. W tym roku są to tak utytułowani wykonawcy jak: La Venexiana pod dyrekcją Claudia Caviny, Ensemble Micrologus z fenomenalną Patrizią Bovi i Pino de Vittorio, Ensemble Clément Janequin z Dominique Visse, Pierre Hantai oraz po raz pierwszy w Polsce - Modo Antiquo pod dyrekcją Federica Marii Sardellego. Dzięki starannie wyselekcjonowanemu repertuarowi, jak również obecności na festiwalu niekwestionowanych autorytetów muzyki dawnej, Gdańsk stanie się jednym z centralnych miejsc na mapie wydarzeń kulturalnych dedykowanych muzyce dawnych wieków. Actus Humanus już od pierwszych edycji ma bowiem ambicje dołączyć do grona najważniejszych europejskich festiwali poświęconych muzyce renesansu i baroku.

Czy corocznie program festiwalu korespondować będzie ze świętami Bożego Narodzenia?

- Rokrocznie, obok recitali Bachowskich i monograficznych koncertów Antonia Vivaldiego, festiwal prezentować będzie kilka projektów programowo nawiązujących wprost do tego szczególnego czasu w kalendarzu liturgicznym. W tym roku przeniesiemy się do średniowiecznej Italii i renesansowej Francji poznając niezwykły charakter muzyki pisanej na okres Adwentu. Ponadto przedstawimy polskie prawykonanie kantaty bożonarodzeniowej "Cinque profeti" Alessandra Scarlattiego. W kolejnych edycjach usłyszymy m.in. kantaty Jana Sebastiana Bacha czy "Pastorale du Noël" Marca Antoine'a Charpentiera.

Wykonanie Wariacji Goldbergowskich Bacha na tegorocznej edycji festiwalu to ukłon w stronę gdańskiej spuścizny barokowej. Czy planuje pan również prezentacje gdańskich dzieł barokowych ze zbiorów Biblioteki Gdańskiej PAN?

- Z pewnością będziemy inspirować zapraszanych muzyków do sięgania po gdańskie zbiory muzyczne. Być może będziemy niebawem świadkami interesujących prawykonań współczesnych.

Jaki jest koszt organizacji festiwalu? Jaki jest wkład finansowy władz Gdańska?

- Budżet festiwalu w tym roku, wraz z pozyskanymi świadczeniami barterowymi, zamyka się w kwocie 1.5 miliona złotych. Miasto Gdańsk wyłożyło na ten cel 600 tysięcy złotych w gotówce, ale też mocno wspomaga nas od strony organizacyjnej i promocyjnej. Każdemu organizatorowi w Polsce życzę takiej życzliwości i znakomitych relacji, jakie prezentuje gdański magistrat.

Na jaki czas zawarł pan umowę z władzami Gdańska na organizację festiwalu?

- Umowa została zawarta na jedną edycję festiwalu, jednak w rozmowach z władzami Miasta, zgodziliśmy się, że sens wydatkowania niemałych pieniędzy publicznych na taki festiwal jak Actus Humanus jest tylko wtedy, gdy myślimy o nim nie jako o jednorazowym wydarzeniu, lecz jak o przedsięwzięciu cyklicznym. Dlatego też mam zapewnienie, że festiwal będzie miał wsparcie finansowe w latach kolejnych.

Które z wydarzeń tegorocznej edycji festiwalu poleca pan szczególnie?

- To zawsze najtrudniejsze pytanie zadawane przed organizowanymi przeze mnie festiwalami. Zapraszam zawsze artystów, którzy prezentują najwyższy poziom, tym samym każdy koncert jest wydarzeniem. Dlatego zachęcam do udziału w całym festiwalu, aby poznać różnorodny charakter prezentowanej muzyki i niezwykłe interpretacje. Jeśli jednak rzeczywiście miałbym dokonać jakiegoś wyboru - to polecam inauguracyjny wieczór z zespołem La Venexiana, ale tylko dlatego że słuchacz z pewnością wróci do nas na kolejne koncerty i nie będzie żałował, że nie uczestniczy w Festiwalu od początku.

Czy może Pan zdradzić jakie są plany dotyczące następnej edycji festiwalu?

- Wśród potwierdzonych artystów przyszłorocznej edycji Actus Humanus są tak znakomite formacje jak: Le Poeme Harmonique z Vincentem Dumestre'em, Orfeo 55 z Nathalie Stutzmann, Akademia z Françoise Lasserre'em oraz Mala Punica z Pedrem Memelsdorffem. Niebawem ujawnimy wszystkie zaproszone gwiazdy.

Jakie przedsięwzięcia będą pana zajmować w najbliższych latach oprócz festiwalu Actus Humanus?

- W kolejnych latach, obok prac nad Festiwalem Actus Humanus, będę zaangażowany w trzy festiwale krakowskie - Misteria Paschalia, Sacrum Profanum i Opera Rara. Jestem również producentem "Pasji" i "Jutrzni" Krzysztofa Pendereckiego w reżyserii Grzegorza Jarzyny, których premiery zobaczymy w Alvernia Studios w latach 2012-2013. Ponadto zaprezentuję projekt "Penderecki / Greenwood" z Europejskiego Kongresu Kultury w The Barbican w Londynie, Sónar Festival w Barcelonie a następnie w Bozar w Brukseli i na Next Wave Festival w Nowym Jorku. Przygotowuję też w 2013 roku światową trasę koncertową z okazji 80. urodzin Krzysztofa Pendereckiego. Niedawno dostałem również bardzo interesującą propozycję z Warszawy, ale o szczegółach nie mogę obecnie mówić. Tak czy inaczej zapowiada się intensywny czas.

***

Program festiwalu:

La Venexiana, Kościół św. Mikołaja, Gdańsk ul. Świętojańska 72, środa (14 grudnia), godz. 21:00.

Ensemble Micrologus, Kościół św. Brygidy, Gdańsk ul. Profesorska 17, czwartek, godz. 20:00.

Ensemble Clément Janequin, Kościół św. Jakuba, Gdańsk ul. Łagiewniki 63, piątek (16 grudnia), godz. 20:00.

Pierre Hantai, Dwór Artusa, ul. Długi Targ 43/44, Gdańsk sobota (17 grudnia), godz. 20:00.

Modo Antiquo, Dwór Artusa, Gdańsk ul. Długi Targ 43/44, niedziela (18 grudnia), godz. 20:00.

Bilety w przedsprzedaży za pośrednictwem ticketpro.pl w cenie: 40 zł. - bilet normalny, 160 zł. - karnet. Istnieje również możliwość nabycia biletów przed koncertem w cenie: 55 zł.