Artykuły

Wielki dramaturg grecki Eurypides temat do swojej tragedii p.t. "Medea" zaczerpnął ze starych mitów greckich.

Jeden z mitów opowiadał dzieje Jazona, syna króla Tesalii, którego tronu pozbawił wuj Pelias, wysyłając do Kolchidy po tzw. "Złote runo" w tej myśli, że wysyła go na śmierć. Była to tak zwana wyprawa Argonautów /od okrętu Argo tak nazwanych/

W Kolchidzie Jazon rozkochał w sobie królewską córę Medeę, której Zeus dał władzę nad tajemniczymi siłami ziemi i morza. Czarodziejska potęga potrafiła hamować potwory, niepokojące ludzi oraz była w stanie słabości wieku starczego zamienić na młodzieńcze siły. Czar Erona był potężniejszy i........ dziewczyna zapomniała o swojej wiedzy, z chwilą, gdy spojrzała w piękne oblicze Jazona. Powzięła postanowienie, że przyczyni się do zwycięstwa młodzieńca w walce o zdobycie Złotego Runa i następnie jako żona uda się z nim do jego dalekiej ojczyzny, na zachód.

Po powrocie do Tesalii Jazon postanawia zemścić się na wuju. Jednak po okrutnej śmierci Peliasa, Jazon i Medea wygnani muszą opuścić ojczyznę. Schronienie znajdują w Koryncie w domu króla Kreona.

Po kilku latach Jazon opuszcza Medeę wraz z dziećmi i poślubia córką Króla Koryntu. Zrozpaczona ......... knuje straszliwą zemstę.

W tym momencie rozpoczyna się akcja sztuki Eurypidesa. W prologu stara Piastunka wzywa ziemię i niebiosa na świadków nieszczęścia swojej pani.

Medea porzucona przez małżonka, szlocha i biada, nie chce nawet własnych dzieci, oglądać. W scenie następnej Bakałarz, wracający z dziećmi, przynosi wiadomość o wygnaniu Medei z dziećmi z Koryntu, Piastunka obawia się, że to spotęguje jeszcze mściwą rozpacz Medei, poleca więc bakałarzowi, by zaprowadził chłopców do pałacu, ale nie dopuszczał ich przed oblicze zrozpaczonej niewiasty.

W czasie skarg Medei i wtórującej jej piastunki, nadchodzi z miasta chór niewiast koryndzkich, które współczują Medei, chcąc jej pomóc, ją pocieszyć.

Wreszcie pojawia się Medea i skarży się współczującym jej niewiastom. Nie chce uchodzić za dumną i nieprzystępną. Opowiada historię swojego nieszczęścia i zapowiada okrutną zemstę. Chór przyrzeka dochowanie strasznej tajemnicy.

Nadchodzi Kreon i uprzedza Medeę, że wraz z dziećmi musi natychmiast opuścić Korynt, bowiem jest niebezpieczną niewiastą zagrażającą jemu i nowopoślubionej pani. Medea zapewnia, że nienawidzi tylko swego małżonka, ale pogodził się z losem i ulegnie woli możnych, byle mogła pozostać w kraju. Król trwa niewzruszenie przy swoim wyroku, kiedy zaś Medea zaklina go, by z litości nad dziećmi, opuszczonymi przez ojca, pozwolił jej na jeden dzień zwłoki, lituje się nad nią i pozwala na to, choć jest niespokojny o skutki swojej uległości.

Chór współczuje Medei, jednakże nieszczęśliwa kobieta chce wykorzystać dzień zwłoki na okrutną zemstę. Musi zgładzić króla, córę jego i niewiernego męża, a że jest potomkiem Heliosa, czarodziejskie siły wspomogą jej zamiary.

Z pałacu przybywa Jazon, który chciałby Medei i dzieciom wyświadczyć jeszcze jakąś przysługę. Medea doprowadzona do ostateczności obłudą małżonka, wyrzuca mu raz jeszcze podłość jego czynu, niewdzięczność i zdradę.

Na próżno usiłuje Jazon się usprawiedliwiać. Zapewnia, że nowe małżeństwo zawarł nie z miłości, a z wyrachowania, gdyż musi jako syn królewski odzyskać władzę, a i dla potomków jego będzie korzyścią, gdy wychowywać się będą wraz z królewskimi dziećmi. Medea odrzuca te argumenty jako wykrętną gadaninę i czyni Jazona odpowiedzialnym za przyszłe swoje cierpienia, dając mu do zrozumienia, że radosne gody wkrótce zamienią się w żałobę.

Część pierwszą kończy chór, który oskarża Jazona o niewierność, zdradę i skazanie prawowitej małżonki na tułaczkę. Oby wrogowie ukarali winnych.

Część II

W części II do Koryntu przybywa Aigeus, król Aten, który podróżował do.............. w sprawie swojej bezdzietności. Dowiedziawszy się o nieszczęściu Medei przysięga jej uroczyście opiekę i pomoc w swoin kraju.

W drugiej scenie Medea wyjaśnia Chórowi swój plan zemsty. Uda przed Jazonem pokorę, byle dzieci mogły pozostać w Koryncie. Przez dzieci prześle nowej małżonce Jazona dar ślubny: zatrutą szatę. Aby zaś ukarać męża - nabija również swoje własne dzieci i u Aigeusa który ślubował jej opiekę, szuka schronienia.

Napróżno przerażona przodownica chóru stara się odwieść Medeę od strasznego przedsięwzięcia.

Medea udaje przed Jazonem, że pogodziła się z losem, pochwala jego postępowanie, gotowa opuścić kraj, by nie stać w drodze do szczęścia młodej pary. Błaga jednie o pozostawienie dzieci w Koryncie, a by bardziej jeszcze pozyskać łaskę królewny, przesyła jej przez dzieci ślubne dary. Jazon początkowo odrzuca podarunki, ale Medea przeprowadza swoje zamiary.

Bakałarz donosi, że straszny podarunek Medei został przyjęty. Poseł donosi o śmierci królewny i króla. Medea wypełnia drugą część planu - w pałacu morduje własne dzieci. Jazon przybywa za późno by je wyratować. Medea cieszy się pełnią straszliwej zemsty.

Przed wymówkami złamanego Jazona chroni ją złota zbroja Heliosa - jeszcze przed odejściem do kraju Ajgeusa, przepowiada Jazonowi jego śmierć pod szczątkami wspaniałego niegdyś okrętu Argonautów.