My - Oni , Nasze - Ich, czyli słów kilka o duszy Narodu
"Noc" w reż. Julii Wernio w Teatrze Polskim w Szczecinie. Pisze Agata Pasek w portalu Stetinum.pl
Stasiuk pisząc o nacji nie stroni od mocnych słów - nie ma w tym miłości do ojczyzny a raczej niechęć do wszystkiego co z narodowścią się wiąże. Polak? Niemiec? Rusek? Kogo to obchodzi kiedy w grę wchodzi śmierć?
"Polacy kradną samochody i brylanty i zawożą do swoich "półdzikich" miast". Kradną je od bogatego Zachodu, który nawet nie zauważy ich braku, a jeżeli nawet, to i tak nie ma znaczenia, bo robi się miejsce dla nowych samochodów i brylantów. "Noc czyli słowiańsko-germańska tragifarsa medyczna" Andrzeja Stasiuka rozprawia się z mitem narodowym bratając sąsiadów-wrogów na jednym szpitalnym łóżku.
W szczecińskim teatrze po sztukę sięgnęła Julia Wernio tworząc lekko rustykalną, sielską powiastkę z kilkoma mocnymi akcentami. Rzecz się dzieje na wschodniej prowincji, momentami na cywilizowanym Zachodzie. Polak - Niemiec: ten drugi zabija pierwszego w obronie przed rabunkiem w sklepie jubilerskim. Pech sprawia, że jego niemieckie serce ma zawał, a jedyne pasujące, to serce zastrzelonego Polaka - złodzieja, które przyjmuje z niechęcią, wręcz wstrętem. Ciało Polaka rozdziela się z duszą, o której istanieniu nie miał do tej pory pojęcia. I tu wchodzimy w kwestię stereotypów, bo sztuka posługując się nimi obnaża nie tylko nasze słabości i podejście do "tego obcego" ale także podejście do wyobrażeń w ogóle, chociażby wyobrażenia duszy.
Na podstawie stereotypów budowane jest w sztuce wszytsko, od dialogów, przez kostiumy po scenografię. To co widzimy "wydaje się być" jak najbardziej adekwatne do sytuacji. Nawet nasza interpretacja z założenia ma być stereotypowa. Tak autor bawi się z nami nie dając jednoznacznej odpowiedzi, kto jest dobry a kto zły. Ciekawe, że Stasiuk napisał tę sztukę w roku 1995 na zamówienie Duesseldorfer Schauspielhaus w związku z formalnym zawiązaniem się Unii Europejskiej.
