Artykuły

Rada Filii Fundacji Kultury Polskiej w Krakowie przyznała, ustanowioną w 1991 roku, doroczną Nagrodę Honorową za rok 2011 wybitnym przedstawicielom świata kultury Krakowa. Są to: Zofia Gołubiew, Edward Dobrzański i Michał Niezabitowski.

Zofia Gołubiew- dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie; najstarszej, wspaniałej placówki muzealnej w Polsce, wybitna przedstawicielka i autorytet polskiego muzealnictwa, współautorka i kierująca wielkim programem modernizacji i rozbudowy Muzeum Narodowego.

Edward Dobrzański - wybitny aktor teatru i filmu, zasłużony pedagog krakowskiej szkoły teatralnej, przez wiele lat wytrwale kształtujący oblicze szkoły , wychowania pokoleń jej absolwentów i przekazywania im umiejętności zawodowych oraz poczucia odpowiedzialności aktora wobec sztuki i widzów. Znany i ceniony Krakowianin.

Michał Niezabitowski - dyrektor Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, historyk sztuki. Aktywny uczestnik i organizator wielkiej rozbudowy i modernizacji miejskiego muzeum, tworzenia w nim nowoczesnych instytucji oddziaływania poprzez historię i kulturę. Jest znawcą historii i kultury Krakowa.

Rada Filii postanowiła także wyróżnić Nagrodą Specjalną wieloletniego organizatora Targów Sztuki Ludowej Józefa Spiszaka, znawcę i miłośnika sztuki ludowej.

Uroczystość wręczenia nagród odbędzie się w dniu 16 czerwca 2011 o godz. 12.00 w Sali Fontany Muzeum Historycznego Krakowa, Rynek Główny 35.

***

Edward Dobrzański - aktor, pedagog, znany i ceniony Krakowianin

Urodził się 22 kwietnia 1929 roku w Jasieniu. Gimnazjum ukończył w Brzesku. W roku 1953 otrzymuje dyplom ukończenia Wydziału Aktorskiego PWSA w Krakowie z wyróżnieniem i zostaje na uczelni. Pnie się po szczeblach drabiny uczelnianej - asystent, starszy asystent, adiunkt, docent, profesor nadzwyczajny, profesor zwyczajny, prodziekan , dziekan, prorektor. Terminuje u swoich mistrzów: Tadeusza Burnatowicza, Eugeniusza Fuldego, Jerzego Kaliszewskiego, Haliny Gryglaszewskiej, Lidii Zamkow, Zdzisława Mrożewskiego, Władysława Woźnika, Wladysława Krzemińskiego. Jako dziekan kieruje Wydziałem Aktorskim przez 20 lat wpisując się w grono reformatorów nauczania i wychowania. Opowiada się za ideą Leona Schillera, ideą "kształcenia otwartego". Wprowadza nowe przedmioty: praca aktora przed kamerą filmową i telewizyjną, praca z mikrofonem, elementy pantomimy. Rozluźnia zakaz występów studentów w filmie, telewizji, poza uczelnią. Traktuje samodzielne próby studentów poszukiwania własnego teatru, w ramach pracy koła naukowego, jako integralną część programu szkoły i gorąco je popiera. Z tych prób narodził się studencki teatr STU(założony przez Krzysztofa Jasińskiego) i Teatr Proscenium (założony przez Janka Łukowskiego). Nawiązuje współpracę ze szkołami z zagranicy. Wraz z kolegami pedagogami wychował kilka pokoleń studentów dla sceny narodowej. Jest wśród nich dwóch rektorów, liczne grono profesorów, dziekanów, dyrektorów teatru i rzesza niezwykłych talentów brylujących na scenach teatrów w Polsce i poza jej granicami. Wśród spektakli dyplomowych, które przygotował ze studentami, należy wymienić "Lekcję" i "Łysą śpiewaczkę" Ionesco, "Na dnie" Gorkiego, "Oskarżonych" Osieckiej, "Pocieszne wykwintnisie" Moliera.

W teatrze zadebiutował rolą Juraska w "Domku z kart" E. Zegadłowicza, w reżyserii Jerzego Kaliszewskiego. Całą swoją karierę aktorską związał z Teatrem Starym w Krakowie. Zagrał Eszrefa w "Legendzie o miłości" Kazka w "Maturzystach" Kazia w "Romansie z wodewilu" Brata Ladvenu w "Świętej Joannie" Moncriefa w "Bracie marnotrawnym" Filipa w "Nigdy nic nie wiadomo" Porucznika Meryka w "Huraganie na Taine", Kochanka w "Pokoju na godziny", Solonego w "Trzech siostrach", Kaznodzieję w "Wyzwoleniu", Generała Potockiego w "Nocy listopadowej", Księdza Lwowicza w "Dziadach" i dziesiątki postaci z repertuaru dramatycznego i komediowego. W Teatrze Starym pod kierunkiem najwybitniejszych polskich reżyserów, scenografów, muzyków kształtowały się jego osobowość i smak artystyczny. Cechuje go poczucie osobistej odpowiedzialności za wszystko co się czyni publicznie w teatrze. Słowo zespół przywołuje wszystkie rodzaje metafory uświadamiające silne więzi międzyludzkie. Dobrzański czuje zespół i służy mu. Charakterystycznym elementem jego twórczości aktorskiej jest poszukiwanie wartościowych cech osobowości granych postaci. Poszukiwanie, ale co ważniejsze znajdowanie. To ciepły, życzliwy stosunek do kreowanych postaci. Nie rozgrzeszający a priori , ale poszukujący pod powierzchnią brudną wartości trwałych. Po latach repetowania sztuki teatru zapisuje się znowu do PWST i rolą profesora Bączyńskiego z "Zielonej Gęsi" K.I. Gałczyńskiego, w reżyserii Marty Stebnickiej, zalicza semestr. Paweł Głowacki w "Dzienniku Polskim" odnotowuje to zdarzenie:

Odzyskany student Edward Dobrzański, który, niczym Emeryt z opowiadania Brunona Schulza wrócił do szkolnej ławy i - nie ma co kryć - perspektywy jakie się otwierają przed Studentem Dobrzańskim zatrważają swym pięknem.

Obecnie pracuje w Wyższej Szkole Komunikowania i Mediów Społecznych im. Jerzego Giedrojcia. Współpracuje z Centrum Pedagogiki i Psychologii Politechniki Krakowskiej

Jego działalność twórcza i pedagogiczna zostały docenione. Posiada: Złoty Krzyż Zasługi, Krzyże Kawalerski i Oficerski O.O. Polski, Medal Gloria Artis, Odznaczenie Prezydenta Krakowa "Honoris Gratia", Medal "Zasłużony dla PWST", Medal Komisji Edukacji Narodowej

Edward Dobrzański został wyróżniony przez Fundację Kultury polskiej:

" za wybitne kreacje aktorskie w teatrze i filmie, za twórcze osiągnięcia w pracy dydaktyczno-wychowawczej w krakowskiej szkole teatralnej"