Artykuły

Teatr Proscenium zaprasza na "Pojedynek czyli Gry i Grymasy", 10 czerwca o godz. 19 na Scenie Teatru Zależnego, ul. Kanonicza 1.

Pojedynek - sztuka szlachetnej walki...

Do owego starcia Ziuta Zającówna zaangażowała fascynujących szermierzy: Szekspira i Wyspiańskiego. A grę owego artystycznego duetu lustruje - okiem znawcy zasad mimiki - Wojciech Bogusławski, pierwszy polski tłumacz i adaptator "Hamleta". Komentuje przebieg spektaklu fragmentami swojego traktatu o sztuce "grymasu". Pojedynek zaś - to kulminacyjna scena, w której rozwiążą się i dopełnią w świetle prawdy, losy głównych bohaterów tej tragedii.

Mało kto dziś stawia sobie pytanie Hamleta: być albo nie być? W czasach, kiedy być równa się mieć  - (...) ta woda / te słowa / cóż znaczą, cóż znaczą książę...? (...) Nowe dzisiaj Hamlety: dom, dzieci, kobieta...- mówił już Stary Aktor w Wyzwoleniu Wyspiańskiego.

To właśnie Wyspiański napisał studium o "Hamlecie" - niezwykłą analizę człowieczego losu, który przybrał kształt teatralny w wizjonerskiej wyobraźni autora. Z tego bogatego reżyserskiego wywodu zaskakującego przenikliwością psychologiczną - Zającowna wybrała kluczową dla całości scenę pojedynku. Obie warstwy tekstu: Szekspirowski dialog i towarzyszący mu komentarz Wyspiańskiego nawzajem się dookreślają. Naiwne instrukcje Bogusławskiego zaś ( ilustrowane mimicznymi popisami aktorów) przerywają tok akcji - budząc przewrotny kontrapunkt wobec tragicznego serio Hamleta. Przewrotny - bo budzące śmiech ,, gry i grymasy" - obracają się przeciw wszechobecnemu kłamstwu powszechnej sztuki udawania. Mimowolnie więc podkreślają prawdę i głębię uczuć szekspiorwskich postaci, aby przywrócić nam - ludziom XXI wieku - poczucie duchowego wymiaru człowieczeństwa. Człowieczeństwa, które nasłuchiwało jeszcze głosu własnego sumienia, a w obliczu śmierci nie ignorowało pytań o sens egzystencji. Jej materialną wartość drwiąco podsumowuje piosenka Grabarza: Garstka słomy i wór zgrzebny na spróchniałe kości / Oto cały strój potrzebny / dla tutejszych gości...